Михалина Вислоцкая - Sztuka kochania

Milosc taka, gdyby istniala, budzilaby staly niepokoj, poniewaz nie mamy zadnego wplywu na jej trwanie oraz to, aby dotyczyla wlasnie nas, a nie kogos innego. Obiekt milosci w tym ukladzie staje sie jak gdyby rzecza otoczona admiracja i podziwem, ale nie ma zadnych praw ani obowiazkow wspolpartnera.

Milosc dojrzala blizsza jest raczej milosci ojcowskiej, poniewaz kazdy z kochankow ma wlasny swiat zainteresowan i pogladow, ktore partner musi poznac, polubic, rozumiec, nauczyc sie postepowac tak, aby zasluzyc na milosc, a takze rozwijac ja stale wedlug swej woli i checi. Mamy tu mozliwosc budowania, upiekszania, wzbogacania wzajemnego stosunku oraz przyjecia pelnej odpowiedzialnosci za jego walory i wartosc. Szukajac metod i form wzbogacajacych wzajemne uczucia mamy spokojna pewnosc, ze ksztalt milosci lezy w naszych rekach.

Istnieje jednak zasadnicza roznica miedzy miloscia ojcowska a miloscia miedzy kochankami.

Sytuacja bowiem nie powinna ukladac sie w ten sposob, ze jeden z partnerow stara sie, pracuje i usiluje zasluzyc na milosc, drugi natomiast nagradza go albo karze w zaleznosci od wysilku, jaki wlozyl w swoje zabiegi. Milosc powinna przypominac raczej wiezy przyjazni, w ktorych partnerstwo jest rowno podzielone miedzy kochankami i obydwie strony sa jednoczesnie dawcami i biorcami uczuc.

Fromm nie podkresla: „Kocham cie, bo jestes mi potrzebny", ale: „Jestesmy sobie potrzebni, poniewaz sie. kochamy", a sformulowania te roznia sie od siebie w sposob zupelnie zasadniczy.

Dwoje kochajacych sie ludzi tworzy zamkniety krag, zawierajacy synteze dotychczasowych doswiadczen zyciowych wspolnoty fizycznej i uczuciowej.

Analizujac kolejne etapy rozwoju uczuc czlowieka, od jego poczecia az po wiek dojrzaly, spostrzegamy zaskakujaca zbieznosc historii rozwoju uczuciowosci w zyciu poszczegolnego czlowieka z historia rozwoju milosci miedzy kochankami.

Narodziny milosci przypominaja okres niemowlectwa i napawaja nas radosnym zdumieniem, dlaczego wlasnie ja jestem kochany, pomimo ze tylu jest piekniejszych, madrzejszych, elegantszych ode mnie. Tajemniczy moment narodzin milosci, kiedy zaden z kochankow nie potrafi powiedziec, za co i dlaczego pokochal wlasnie te kobiete, czy mezczyzne, przypomina niczym nie uwarunkowany okres milosci matki do dziecka. Kochamy za to, ze jest! Ale juz po pierwszych chwilach upojenia i oczarowania soba nastepuje faza zapracowywania na milosc, starannego, pelnego wyrzeczen budowania wiezi.

Dojrzala forma milosci po przebyciu tych dwoch etapow osiaga okres partnerstwa, to znaczy harmonijnej przyjazni opartej na wzajemnym zrozumieniu, na poczuciu odpowiedzialnosci za drugiego czlowieka, trosce o jego dobre samopoczucie tak fizyczne, jak i psychiczne, nie tylko w dziedzinie seksualnej, ale i w innych sytuacjach, jakie im zycie przyniesie. Jednakze, moim zdaniem, udane wspolzycie seksualne stwarza najkorzystniejsze podloze dla rozwoju wszystkich wyzej wymienionych walorow i wiezi laczacej dwoje ludzi.

BIOLOGICZNE MECHANIZMY SEKSUALNE

Drugim rownie poteznym i waznym skladnikiem milosci jak uczucie jest pociag seksualny, tworzacy nurt biologicznego pozadania. Nauka nazwala go popedem do rozladowania napiecia seksualnego.

Strona fizyczna milosci jest nie mniej skomplikowanym mechanizmem niz jej strona uczuciowa. Milosc fizyczna ma takze swoje narodziny, a jej rozkwit i trwanie wymagaja wielu niezbednych warunkow do prawidlowego rozwoju. Podobnie jak sprawy ksztaltowania sie uczuciowosci, tak i rozwoj wrazliwosci seksualnej, umozliwiajacej pelne przezywanie wrazen fizycznych w zyciu czlowieka, jest od wielu dziesiatkow lat tematem dociekan naukowych.

Zastanawiano sie, czy dazenie do kontaktu seksualnego jest sprawa biologiczna wrodzona czy tez nabyta? Czy kazdy ma w sobie instynkt, ktory w odpowiednim wieku poucza go, co i jak nalezy robic, czy tez sa to sprawy wyuczone, zwiazane z wychowaniem przez rodzicow lub otaczajaca spolecznosc?

Wykryto liczne mechanizmy wplywajace na budzenie sie, rozwoj lub zanik popedu seksualnego. Badania w tej dziedzinie ida w wielu kierunkach. Socjologia probuje wyjasnic wplyw warunkow srodowiskowych i obyczajowych na zycie seksualne. Anatomia bada struktury roznych czesci skladowych narzadow plciowych, tkanek otaczajacych uklad nerwowy i naczyniowy.

Fizjologia zajmuje sie funkcja narzadow plciowych, ukladu nerwowego, a takze wplywem czynnosci wydzielniczej gruczolow dokrewnych na rozwoj zycia plciowego. Psychologia wreszcie bada wzajemne powiazania miedzy swiadomoscia i psychika ludzka a zyciem seksualnym.

Role budowy anatomicznej oraz budowy narzadow rozrodczych omowie dokladnie w dalszych rozdzialach ksiazki. Takze uklad nerwowy oraz drogi przewodzenia bodzcow i wrazen beda przedmiotem dalszych rozwazan.

Obecnie rozpoczne od analizy wplywu czynnosci hormonalnej gruczolow plciowych na mechanizm rozwoju popedu seksualnego u czlowieka. Zagadnienie to interesuje mnie od wielu lat i poswiecilam mu wiekszosc swoich dociekan i zainteresowan naukowych. Rowniez proba wyjasnienia linii ksztaltowania sie popedu seksualnego w zyciu czlowieka, co bedzie trescia moich dalszych wywodow, opiera sie na materialach zebranych w poradniach seksuologicznej oraz cytodiagnostycznej Towarzystwa Planowania Rodziny.

Zagadnienie wspolzaleznosci wydzielania hormonow plciowych i rozwoju popedu seksualnego u czlowieka bylo przedmiotem badan naukowych od zarania medycyny i nauki o czlowieku. Juz w czasach starozytnych zaobserwowano wplyw kastracji na poped seksualny oraz zachowanie sie samcow zwierzecych i ludzkich. Dalsze obserwacje wykazaly zbieznosc ujawniania sie popedu seksualnego i dojrzewania plciowego kobiety z wystepowaniem miesiaczki. Potem szukano przyczyn macierzynstwa nie kojarzac go niejednokrotnie w ogole ze sprawa ojcostwa. Dalej stopniowo wylaniala sie wspolzaleznosc okresu dojrzewania z pojawieniem sie popedu seksualnego oraz rozwojem zewnetrznych narzadow rodnych i macierzynstwem. Z chwila powstania nauki o gruczolach dokrewnych zaczeto analizowac takze ich wplyw na sprawy plodnosci i popedu.

W podreczniku Sexual Behavior in the Human Female (Reakcje seksualne kobiety) — ktory stanowi jedna z czesci prac naukowo-statystycznych zwanych Raportem Kinseya, opublikowanym w

Ameryce w latach 1938–1958 jako pierwsze obszerne dzielo seksuologiczne na swiecie, znajdujemy duzy rozdzial, w ktorym rozwaza sie zaleznosc popedu seksualnego od czynnosci gruczolow dokrewnych.

W rozwazaniach swoich dotyczacych metody pomiarow poziomu hormonow w organizmie ludzkim podaje autor krzywa wydzielania 17-ketosterydow w przebiegu zycia mezczyzny i kobiety.

Ketosterydy sa to produkty powstajace z rozpadu hormonow wydzielanych przez nadnercza (gruczol hormonalny o wydzielaniu dokrewnym), jajniki i jadra, przy czym nadnercza produkuja kortikoidy, jadra — testosteron, a jajniki — estrogeny. Wszystkie te hormony po wykorzystaniu przez organizm zostaja wydalone w postaci 17-ketosterydow.

Alfred Kinsey i endokrynolodzy twierdza, ze hormony nadnercza stanowia dwie trzecie objetosci wydzielanych 17-ketosterydow. Reszte stanowi testosteron u mezczyzny, a u kobiety estrogeny.

Jak widac na schemacie Kinseya, krzywe wydalania 17-ketosterydow w-przebiegu zycia kobiety i mezczyzny roznia sie od siebie w sposob zasadniczy. Krzywa hormonalna meska wspina sie wysoko w okresie dojrzewania, po czym stopniowo spada az do starosci. Krzywa hormonalna kobieca wznosi sie wyraznie, ale znacznie mniej niz meska w okresie dojrzewania, po czym biegnie poziomo bez wiekszych zmian.

Kinsey wykreslil rowniez krzywe napiecia seksualnego w zyciu mezczyzny i kobiety.

Poslugiwal sie w swoich badaniach bardzo duzym materialem statystycznym traktujac jako wykladnik wysokosci napiecia liczbe stosunkow odbywanych w tygodniu. Sam autor zastrzega sie, ze nieslychanie trudno jest znalezc obiektywny miernik napiecia seksualnego i wybrany przez niego jest rownie niedoskonaly jak inne. Wiadomo bowiem, ze zdrowy normalny mezczyzna moze miec rownie dobrze jeden stosunek w tygodniu, jak i piec dziennie (w obu wypadkach miesci sie to w granicach normy), w wyniku czego uzyskane materialy sa bardzo trudne do porownania. Pomimo tych trudnosci, operujac duzymi liczbami, uzyskal Kinsey meska i kobieca krzywa napiecia seksualnego.