Михалина Вислоцкая: Sztuka kochania

„pieklujac" i pielegnujac prawie ze mimochodem milosc i podziw meza dla siebie do poznych lat zycia.

Patrzylam przez wiele lat na prawdziwa jesienna milosc. Moi rodzice byli taka para. Niestety, matka zmarla o kilkanascie lat wczesniej. Ojciec, ktory zawsze opowiadal o niej, jak o mlodej i pieknej dziewczynie oraz czytal kazdemu, czy kto chcial, czy nie chcial sluchac, sonety, ktore kiedys napisal na jej czesc, przez dziesiec lat prawie gleboko nad czyms rozmyslal. Az pewnego dnia kazal wykuc kamieniarzowi na plycie nagrobka mamy ku zgorszeniu bardzo katolickich ciotek (fe, cos takiego, zamiast ogolnie przyjetych naboznych wersetow) napis: — „Byla madra, dobra i piekna".

W tym zdaniu zamknal cala swoja milosc i uwielbienie dla niej — a ona… taka wlasnie byla.

Na pewno latwiej zakrzyknac: „Idz do diabla i rozbij sobie nos" zamiast budowac dzien po dniu przez cale zycie swoja milosc — ale kiedys w porze odplywu zostajemy smiertelnie samotni, gdy braknie jedynego czlowieka, ktory rozumial bez slow kazde nasze „swinkowe pochrzakiwanie".

Gdy mysle o tych sprawach, uporczywie przypomina mi sie fragment z Przeminelo z wiatrem — prawdziwego „love story" literatury swiatowej:

„Ojciec nigdy nie przyjdzie do siebie — Scarlett uznala teraz te prawde (…) — i do konca zycia bedzie stale czekal na EUen i sluchal, czy nie nadchodzi. Przebywal w jakiejs dalekiej mglistej krainie, gdzie czas stal w miejscu, a Ellen zawsze byla w sasiednim pokoju. Glowna sprezyna jego zycia pekla z chwila jej smierci, a z nia razem minela jego pewnosc siebie, zawadiactwo i wielka zywotnosc. Ellen byla widownia, przed ktora rozgrywal sie dramat zycia Geralda O'Hary. Teraz kurtyna zapadla na zawsze, lampy zostaly zgaszone, widzowie znikli nagle, a stary zdumiony aktor zostal na scenie sam".

I tu kryje sie istotny sens milosci. Kazdy czlowiek marzy o wielkiej roli, jaka odegra w swoim zyciu, i widowni pelnej glabokiego zachwytu i uwielbienia. Widownie, ktora daje nam poczucie bezpieczenstwa i ogromnej wartosci wszelkich osiagniec naszego zycia, stwarza i stworzyc moze tylko kochajacy czlowiek idacy obok nas.

1. Z. Celmer: Kiedy — nilosc przychodzi, Warszawa 1972

2. I. Felstein: GerontoseksuoZogia, Warszawa 1972

3. W. Fijalkowski:. Biologiczny rytm plodnosci a regulacja, Warszawa 1971

4. W. Fijalkowski: Rodzi sie czlowiek, Warszawa 1973

5. E. Fromm: O sztuce milosci, Warszawa 1971

6. J. Godlewski: Zycie plciowe czlourieka, Warszawa 1975

7. K. C. Hutchin: Zona tez czlowiek, Warszawa 1967

B. K. Imielinski: Zycie intymne czlowieka, Warszawa 1974 9. A. Jaczewski: Erotyzm dzieci i mlodziezy, Warszawa 1972

10. A. Jaczewski: O dojrzewaniu. Warszawa 1974

11. A. Kepinski: Psychopatologia zycia seksualnego, Warszawa 1973

12. M. Kozakiewicz: O milosci prawie wszystko, Warszawa 1973

13. M. Plzak: Strategia milosci (tlum. z j. czes.), Warszawa 1973

14. Seksuologia spoleczna; Wybrane zagadnienia (pod red. K. Imielinskiego), Warszawa

1974

15. K. Starczewska: Wzory milosci u; kulturze Zachodu, Warszawa 1975