Кухмістр Верашчака - Літвінская кухня

Такім прыгожым убачыла бацвінне мастачка Алеся Галота

450 г касцей для булёну

2 л вады

1 сярэдняя морква

1 корань пятрушкі (або сельдэрэя)

1 цыбуліна

3 сярэднія бульбіны

Соль паводле смаку

1–2 бабкі (лаўровае лісце)

Па 3–5 гарошын чорнага перцу і «англійскага зелля» (духмянага перцу)

1 добры пук бацвіння з маладымі бурачкамі

Па 1 невялічкім пучку зеляніны: зялёная цыбуля, пятрушка і кроп

1 ст. лыжка тлушчу

2 ст. лыжкі мукі

½ шклянкі смятаны

3 вараныя яйкі

Прамыць косці, заліць халоднай вадой і давесці да кіпення. Зняць шум, праварыць яшчэ 1 хв., дадаць моркву (кубікамі або таркаваную на грубай тарцы), пакрышаны корань пятрушкі, пасераваную цыбулю, пакрышаную бульбу, соль і спецыі. Варыць, пакуль бульба не зробіцца мяккай (каля 15 хв.) Добра прамыць бацвінне, пакрышыць, апарыць (або праварыць 2–3 хв.). Дадаць у суп бацвінне і добра прамытую і пасечаную зеляніну і варыць яшчэ 8-10 хв. На патэльні растапіць тлушч, пакласці муку і, падліваючы крыху булёну, варыць да ўтварэння густога пюрэ (або змяшаць муку з невялікай колькасцю вады ў аднародную пасту, потым дадаць смятаны, старанна перамяшаць), якое дадаць да супу за 1–2 хв. да канца гатавання. Дадаць смятану і палавінкі (або чвэрткі) вараных яек. Падаваць гарачым

1 добры пук бацвіння (буракоў, рэпы, шчаўя, шпінату і г.д.)

2 л. вады ці ялавічнага булёну

3 ст. лыжкі панцаку (ячных круп)

2 бульбіны

Соль паводле смаку

120 г. смажанага бекону

½ шклянкі смятаны

Прамыць і асушыць бацвінне, пакрышыць, заліць гарачай вадой і давесці да кіпення. Зліць ваду. У кіпень ці гарачы булён скласці бацвінне, прамыты панцак, накрышаную кубікамі бульбу, соль. Варыць да мяккасці бульбы. Дадаць падсмажаны бекон – скрылькі разам з топленым тлушчам. Падаваць гарачай са смятанай.

Маладыя бурачкі разам з бацвіннем

Лімонная кіслата

Дробна пакрышыць бацвінне і бурачкі, скласці ў рондаль, заліць кіпенем так, каб цалкам пакрыць вадой, варыць 5 хв., адкінуць на друшляк, даць сцячы. На кожны літр кансервы дадаць 1 лыжачку лімоннай кіслаты без горкі. Гарачай раскласці кансерву па слоіках, пастэрызаваць. Закатаць машынкай і захоўваць у халодным месцы.

З успамінаў Юліяны Мэнке (жонкі архітэктара і беларускага нацыянальнага дзеяча Вітан-Дубейкаўскага) пра дзяцінства:

«Памятаю толькі, што ўсе прыносяць Сьвятому Дзіцяці дары й затымпяялі: «Вось прыйшлі і два Ліцьвіны, прынясьлі гаршчок бацьвіны! Ах, дурныя вы, Ліцьвіны, не хачу вашай бацьвіны!» затым была прыпеўка: «Скачы Саўка, скачы Машка, выпіў сам гарэлкі пляшку» і йшлі скокі. Адзін наш работнік, які быў зь Беласточчыны, падтрымаў тату ў гэтых скоках. Мыўсе сьмяяліся. Потым тата апавядаў, што хлапчуком, калі яго бацькі жыліў Хорашы ля Беластоку, ён бегаў зь дзяцьмі Хрыста славіць і пяяў зь імібеларускія калядкі і гэтую яшчэ прыпомніў.»

Тая самая калядка…

Яшчэ адна традыцыйная калядка:

«Пакланенне літвіноў». Іранічны «абраз» Аляксандра Каршакевіча.

Сувенірны магніцік з рэцэптам халадніка