Leopold Tyrmand: Zły

— Jak pan może, panie rewirowy. — rzekł starzec z wyrzutem, rozpinając znoszony, lecz czyściutki paltot. — Oto mój dowód.

Halski i dziennikarz nie wytrzymali i przechylili się przez barierę. W dowodzie widniało czarno na białym: Juliusz Kalodont.

— Zgoda, obywatelu Kalodont — rzekł sierżant z rezygnacją. — Co dalej?

— Dalej to, że ja bym z nich pasy darł, z tych chuliganów, łotrów, włóczykija, w!.. Do tego doszło, że kobieta nie może przejść ulicą o siódmej wieczór, panie rewirowy. I to gdzie? Na placu Trzech Krzyży. Ja jestem komisantem „Ruchu”, mam kiosk koło Instytutu Głuchoniemych. Ten drań. — Kalodont wskazał trzęsącą się laską na faceta w welwetowej kurtce, który znów usiadł, oparł się ciężko o ścianę i palił resztkę starego sporta — ten podszedł do mnie po papierosy, a jego koleżka rzucił się na tę panią. Wytrącił jej lekarstwa z ręki, wszystko poszło w błoto. Ja widziałem, wszystko widziałem. Ten tu skoczył do tej pani i uderzył ją, o tak, uderzył, pchnął z całej siły, aż ściana w kiosku jęknęła. A potem.

— Co potem? — zawołał Halski.

— Potem z tłumu wystąpił ogromny, piękny pan, sam widziałem, jak Boga kocham, wspaniały człowiek, z grzywą jak u lwa. Jednym zamachem ramienia powalił tych wszystkich gówniarzy i.

— Niech ja dostanę tego lwa w ręce. — mruknął sierżant ze złością.

— I co! Właśnie, co?… — rzucił Halski.

— Tego to ja nie wiem. Znikł tak, jak się zjawił. Nie wiem, gdzie znikł. Ale dobrze im tak, tym śmieciarzom, chuligani, psia ich mać!.. — Tu staruszek wykonał gest laską, znamionujący narastającego w nim ducha boju.

— Spokój — rzekł sierżant. — Może pan już iść. To, co pan mówi, nie wnosi nic nowego.

— Jak to. nic nowego?… Zechce pan przyjąć do wiadomości, panie rewirowy, ja zostaję. Ta pani może mnie jeszcze potrzebować. — Kalodont skłonił się rycersko w stronę Marty.

— Pozwoli pani — rzekł sierżant grzecznie do Marty. Marta wstała i podeszła. Wyglądała smutno i źle, zmęczona i zdenerwowana. „Jaka świetna!..” — pomyślał szybko dziennikarz i zdjął kapelusz. „Biedna.” — zastanowił się doktor Halski. Uśmiechnął się do Marty i nieoczekiwanie dla siebie postąpił o krok naprzód. W jej stronę.

— Proszę pana — rzekła Marta do sierżanta — mnie się to wszystko wydaje jakimś nieporozumieniem. Rzeczywiście, ci młodzi ludzie zachowali się w stosunku do mnie agresywnie, wręcz ordynarnie. Ale ja nie wiem. może to ten deszcz ze śniegiem, ta wichura, być może, że biegłam zbyt szybko i potrąciłam kogoś nieumyślnie. Jestem gotowa przyznać się i przeprosić, ale nie w tym rzecz. Biegłam do domu, do chorej matki, niosąc lekarstwa, których zdobycie kosztowało mnie mnóstwo trudu. Rzecz w tym, że utraciłam te lekarstwa, ja doprawdy nie wiem, z czyjej winy, może z mojej.

— Z czyjej winy?! — huknął Kalodont. — Z winy tych parszywców, panie rewirowy! Zaczepiać się zachciało, łapać za. Ja bym ich na rok czasu każdego!..

— Pani nazwisko? — spytał sucho, lecz uprzejmie sierżant.

— Majewska, Marta Majewska. Lat dwadzieścia cztery. Jestem sekretarką w dyrekcji Muzeum Narodowego.

— No, tak — rzekł sierżant — to są dla mnie sprawy drugorzędne. W zasadzie była pani świadkiem poranienia tego człowieka. Co pani może o tym powiedzieć?

— Niewiele, Raczej nic. Ten pan pchnął mnie silnie na kiosk, straciłam na chwilę oddech i wtedy to wszystko się rozpętało. Gdy po sekundzie wróciłam do siebie, było już po wszystkim i ten pan leżał na trotuarze. Może. tylko.

— Co takiego? Proszę mówić.

— Nic wiem, to mogło być przywidzenie, efekt napiętych nerwów, ta pogoda. Nie chcę się wydać dziecinną, śmieszną.

— Niech pani powie — rzekł łagodnie Halski. Marta odwróciła się do niego i ujrzała szczupłą, chłopięcą twarz i błękitne, spokojne oczy.

— Wie pan — rzekła Marta do Halskiego — w pewnym momencie wydało mi się, jakby z tego błotnistego, burego półmroku, z deszczu, mgły, śniegu, z tej kotłowaniny szarych postaci wpiły się we mnie jakieś oczy. Teraz przypominam je sobie dokładniej. Były przeraźliwie jasne, jarzące się, jakby same białka bez źrenic, a tak intensywnie, aż do bólu, wbite we mnie, prześwietlone jakąś nieludzką mocą i pasją. Straszne!..

Pielęgniarka poruszyła się niespokojnie, milicjanci zbliżyli się do Marty, po plecach dziennikarza przebiegł dreszcz, Kalodont poczuł się dziwnie nieswojo, wyrostek w welwetowej kurtce zamarł z papierosem na wpół wzniesionym do ust. Sierżant chrząknął, Marta ukryła twarz w dłoniach. Halski podszedł do Marty i rzekł:

— Proszę się uspokoić. Co to jest?… — dodał z lekką obawą. Na skroni Marty widniało cieniutkie pasemko krwi. Halski zdecydowanym ruchem zdjął jej beret z głowy i odgarnął włosy ze skroni. Świeża woń tych włosów przeniknęła mu do świadomości. „Śliczna jest. — pomyślał — właśnie teraz, taka zmęczona, zdenerwowana, a przecież śliczna.” — Siostro — powiedział — proszę o jakiś antyseptyk i plaster. — Skaleczyła się pani — powiedział do Marty. — To głupstwo — rzekła Marta — nawet nie czuję. — Na pewno o kant kiosku — zawołał Kalodont — ach, ty draniu!.. — podsunął się z laską ku wyrostkowi. — Czy ja mogę już iść? — spytała Marta sierżanta. — Oczywiście — odparł — protokół mam sporządzony. Gdyby zechciała pani złożyć skargę do Komisji Orzekającej Stołecznej Rady Narodowej, to proszę się do nas zgłosić.

Marta, Kalodont, Halski i dziennikarz zaczęli się zbierać ku wyjściu. Sierżant rzekł:

— Panie doktorze, prosiłbym pana o pozostanie jeszcze przez parę minut.

Dziennikarz powiedział do Marty: — Czy pozwoli się pani odwieźć do domu? — Dziękuję — odparła Marta — mieszkam o trzy kroki stąd, na Konopnickiej. — A może napiłaby się pani filiżankę gorącej kawy po tych przejściach? — Dziękuję również. Muszę być zaraz w domu. Moja mama czeka na mnie, chora i z pewnością bardzo już niespokojna. — Halski uśmiechnął się. — Co jest mamie? — spytał. — Wątroba i woreczek żółciowy — odparła Marta. — Proszę mi podać swój adres. Nie mam przy sobie recept, ale jeszcze dziś wieczorem dostarczę pani ich tyle, ile środków przeciw dolegliwościom wątroby zna współczesna medycyna, łącznie z homeopatią, zielarstwem i lecznictwem tybetańskim — rzekł Halski. Marta uśmiechnęła się po raz pierwszy, co spowodowało, że w pokoju uśmiechnęli się wszyscy. — Dziękuję — rzekła z prostotą i podała adres. „Blondyni o złocistym odcieniu włosów i skóry, jak doktor, mają naturalną przewagę nad rudawymi blondynami, do jakich należę. Ponadto na mej twarzy z pewnością znać skłonności do alkoholowego obrzęku; czego w żadnej mierze nie można rzec o obliczu doktora.” — zasępił się w duchu dziennikarz i z goryczą popatrzył na Martę. Zaś zaraz po jej wyjściu przestał o niej myśleć.

— No, a teraz ty, syneczku. — rzekł sierżant wstając i poprawił pas — co powiesz?

Wyrostek zbliżył się do bariery. Przez chwilę patrzył zimno i lekceważąco na sierżanta, po czym rzekł, wolno cedząc słowa:

— Nic. Dostałem w mordę i jestem poszkodowany. To wystarczy.

Sierżant poczerwieniał lekko. Opanował się i spytał:

— Imię i nazwisko?

— Mechciński Wiesław.

— Adres?

— Miedziana dwa.

— Pracujecie gdzie?

— W warsztatach na Karolkowej.

— Dowody.

— Zapomniałem w domu.

— Dowody. Legitymację z pracy — powtórzył flegmatycznie sierżant.