Boris Akunin - Lewiatan

Wszyscy zdumieni spojrzeli na Japończyka, który bardzo rzadko zabierał głos i nigdy nikomu nie przerywał. Azjata zaś pospiesznie dodał z tym samym zabawnym akcentem:

- W akademii Saint-Sir uczono nas, że burgundzki książę Karol Śmiały śpecjarnie zabrał na bitwę ze Śwajcarami wierki diament „Śancy”, ale to nie uchroniło go od kręski.

Clarissie zrobiło się żal biedaka - kiedy w końcu postanowił błysnąć erudycją, trafił kulą w płot.

Replikę Japończyka przyjęto grobowym milczeniem i nie­szczęsny Aono zaczerwienił się.

- Taaak, Karol Śmiały... - Profesor niezadowolony kiwnął głową i kontynuował już bez poprzedniego zapału. - Szafir symbolizuje oddanie i stałość, szmaragd wyostrza wzrok u dalekowidzów, rubin chroni przed chorobą i urokiem... Ale pyta­liście państwo o wartość skarbu Bagdassara.

- Rozumiem, że to jakaś bajeczna suma, ale może zdołałby pan przynajmniej orientacyjnie ocenić, ile ma zer - powiedzia­ła madamme Clebere powoli i wyraźnie, jak do tępego ucznia, po raz kolejny dowodząc, że żona bankiera zawsze pozostaje żoną bankiera.

Clarissa natomiast z przyjemnością posłuchałaby jeszcze o magicznych właściwościach drogocennych kamieni, tym bar­dziej że wolała unikać tematu pieniędzy. Jako, poza wszystkim innym, ordynarnego.

- Dobrze, spróbujmy policzyć. - Sweetchild wyciągnął z kie­szeni ołówek i wziął się do rachunków na papierowej serwet­ce. - Dawniej za najcenniejszy klejnot uznawano diament, ale po odkryciu dużych złóż w Afryce Południowej jego cena znacznie spadła. Duże szafiry spotyka się częściej niż pozostałe kamienie szlachetne, stąd są średnio czterokrotnie tańsze niż diamenty, nie dotyczy to jednak szafirów żółtych i gwiaździ­stych, a właśnie one stanowiły większość w kolekcji Bagdassara. Czyste ogromne rubiny i szmaragdy są nadzwyczaj rzadkie i ceni się je wyżej niż diamenty analogicznej wielkości... Hmm, dla uproszczenia załóżmy, że wszystkie pięćset dwanaście ka­mieni to diamenty tej samej wagi. Osiemdziesiąt karatów sztuka. Według wzoru Tavernie, stosowanego przez jubilerów na całym świecie, wartość kamienia oblicza się następująco: cena rynkowa jednokaratowego diamentu razy kwadrat liczby kara­tów danego klejnotu. Wychodzi... Jednokaratowy diament kosztuje na giełdzie w Antwerpii piętnaście funtów. Osiem­dziesiąt do kwadratu daje sześć tysięcy czterysta. Razy piętna­ście... Mmm... Dziewięćdziesiąt sześć tysięcy funtów szterlingów. Tyle kosztuje przeciętnie kamień z brahmapurskiej skrzynki... Razy pięćset dwanaście... Jakieś pięćdziesiąt milio­nów funtów szterlingów. A faktycznie więcej, jako że, jak już wspomniałem, niektóre z tych kamieni przewyższają wartością brylanty - podsumował tryumfalnie Sweetchild.

- Pięćdziesiąt milionów funtów? Tak dużo? - upewnił się chrapliwym głosem Regnier. - To przecież półtora miliona fran­ków!

Clarissie zaparło dech w piersi, z miejsca zapomniała o ro­mantyce, wstrząśnięta astronomiczną sumą.

- Pięćdziesiąt milionów! Połowa rocznego budżetu całego Imperium Brytyjskiego! - krzyknęła.

- Trzy Kanały Sueskie! - wymamrotał rudy Milford-Stokes. - Nawet więcej!

A komisarz też wziął serwetkę i zagłębił się w jakichś obli­czeniach.

- Musiałbym na to pracować trzysta tysięcy lat - oświadczył ponuro. - Nie pomylił się pan, profesorze? Jakim cudem dziki kacyk zgromadził taką fortunę?

Sweetchild odpowiedział z taką dumą, jakby to do niego na­leżały wszystkie skarby Indii.

- Też coś! Majątek księstwa hajdabaradzkiego szacuje się na trzysta milionów, tyle że trudno go zmieścić w jednej małej skrzynce. Kapitał Bagdassara rzeczywiście nie ma sobie rów­nych pod względem koncentracji.

Fandorin delikatnie chwycił indologa za rękaw.

- Mimo wszystko s-sądzę, że ta suma ma charakter nieco abstrakcyjny. P-przecież nikt nie zdołałby od razu sprzedać ta­kiej ilości ogromnych kamieni szlachetnych. Cena rynkowa musiałaby spaść...

- Myli się pan, panie dyplomato - odpowiedział szybko uczony. - Prestiż „standardu brahmapurskiego” jest tak wielki, że kupcy pchaliby się drzwiami i oknami. Jestem przekonany, że co najmniej połowa kamieni nie zdążyłaby nawet opuścić Indii - rozkupiliby je tamtejsi książęta, przede wszystkim wspomniany już nizam. A o pozostałe pobiłyby się największe banki Europy i Ameryki, zresztą i europejscy monarchowie też tylko marzą o kolejnej okazji, która pozwoli im dorzucić do swoich skarbców brahmapurskie klejnoty. Bagdassar mógłby, gdyby tylko chciał, wyprzedać zawartość skrzynki w zaledwie kilka tygodni.

- Cały czas mówi pan o tym człowieku w czasie p-przeszłym - zauważył Fandorin. - Co się z nim stało? Umarł? I gdzie jest teraz skrzynka?

- Tego, niestety, nikt nie wie. Bagdassar skończył tragicznie. Podczas powstania sipajów radża nieopatrznie wstąpił w tajne układy z buntownikami, i wicekról uznał Brahmapur za tery­torium wroga. Złe języki mówiły, że Brytania postanowiła po prostu zagarnąć skarb Bagdassara, ale to naturalnie niepraw­da - my, Anglicy, nie uciekamy się do takich metod.

- O tak! - potwierdził ze złym uśmiechem Regnier, rzucając komisarzowi wymowne spojrzenie.

Clarissa ukradkiem zerknęła na Fandorina - czyżby i jego dopadł bakcyl anglofobii? Ale dyplomata siedział z nieprzenik­nionym wyrazem twarzy.

- Do pałacu Bagdassara wysłano oddział dragonów. Radża usiłował ratować się ucieczką do Afganistanu, ale kawaleria dogoniła go przy przeprawie przez Ganges. Bagdassar uznał, że więzienie uwłacza jego godności, i zażył truciznę. Nie znalezio­no przy nim skrzynki, tylko węzełek z notatką po angielsku, adresowaną do brytyjskich władz. Radża przysięgał w niej, że jest niewinny, i prosił o odesłanie węzełka jedynemu synowi. Chłopiec uczył się na prywatnej pensji gdzieś w Europie. Nowe pokolenie indyjskich wielmożów często posyła dzieci do po­dobnych instytucji. Muszę dodać, że Bagdassar nie stronił od dobrodziejstw cywilizacji, często bywał w Londynie i Paryżu. Nawet ożenił się z Francuzką.

- Och, to niesamowite! - zawołała Clarissa. - Została żoną indyjskiego radży! Co się z nią stało?

- Diabli z żoną, niech pan lepiej opowie o węzełku - powie­dział niecierpliwie komisarz. - Co w nim było?

- Absolutnie nic ciekawego. - Profesor posmutniały wzru­szył ramionami. - Egzemplarz Koranu. A skrzynka przepadła bez śladu, chociaż długo jej szukano.

- Zwykły Koran? - zapytał Fandorin.

- Najzwyklejszy na świecie, wydany w Bombaju, z odręcz­nymi notatkami nieboszczyka na marginesach. Dowódca od­działu uznał, że może odesłać Koran pod załączony adres, zo­stawił sobie na pamiątkę tylko chustę, w którą tom byt zawi­nięty. Kupił ją później lord Littleby i umieścił w swojej kolekcji indyjskich batików.

- To ta sama chusta, w którą morderca zawinął Śiwę? -upewnił się komisarz.

- Ta sama. Była rzeczywiście niezwykła. Z najdelikatniejsze­go, lekkiego jak powietrze jedwabiu. Rysunek dość trywialny: rajski ptak, słodko śpiewająca Kalawinka, jednak z dwiema cie­kawostkami, których nie widziałem na żadnej innej indyjskiej tkaninie. Po pierwsze, ptak zamiast oka ma dziurkę o brzegach misternie obszytych złotogłowiem. Po drugie, chusta ma niespotykany kształt - nie prostokątny, lecz stożkowaty. Taki niere­gularny trójkąt: dwa boki nierówne, jeden zupełnie prosty.

- Czy ta chusta ma dużą wartość? - zapytał Fandorin.

- Och, dość już o chuście! - Madamme Clebere kapryśnie wy­dęła usta. - Niech pan lepiej opowie jeszcze o skarbie! Mogli go lepiej poszukać.