Meyrink Gustav - Golem

obojga praw – prawa kościelnego (kanonicznego) i świeckiego. [przypis edytorski]

halerz – drobna moneta używana na terenie Austro-Węgier. [przypis edytorski]

są twardzi do płakania – sens: rzadko i niechętnie płaczą. [przypis edytorski]

pedel (daw.) – woźny. [przypis edytorski]

legat – zapis testamentowy dla osoby niebędącej spadkobiercą. [przypis edytorski]

szpryca – duże narzędzie podobne do strzykawki. [przypis edytorski]

letarg – stan śmierci pozornej. [przypis edytorski]

wsiąka – dziś powiedzianoby tu: wciąga. [przypis edytorski]

jąć (daw.) – zacząć. [przypis edytorski]

dragoński – przymiotnik od rzeczownika dragon, oznaczającego żołnierza formacji poruszającej się konno, a walczącej z reguły pieszo. [przypis edytorski]

szamerunek – ozdoba ubioru w postaci pętli grubej nici a. sznurka naszytych z przodu. [przypis edytorski]

wchodowy – dziś popr.: wejściowy. [przypis edytorski]

szpelunka – właśc. spelunka, podejrzany lokal, od łac. spelunca : jaskinia. [przypis edytorski]

naraz – nagle. [przypis edytorski]

powolnie – dziś popr.: powoli. [przypis edytorski]

rotmistrz – stopień wojskowy w kawalerii, odpowiednik kapitana. [przypis edytorski]

wyziewać – tu: wydmuchiwać. [przypis edytorski]

andrus (daw.) – łobuz. [przypis edytorski]

czworograniasty – czworoboczny. [przypis edytorski]

dać drapaka – uciec. [przypis edytorski]

gawiedź – tu: tłum. [przypis edytorski]

tymi słowy – dziś popr. forma N. lm: tymi słowami. [przypis edytorski]

wcale (daw.) – całkiem. [przypis edytorski]

arfa – dziś popr.: harfa. [przypis edytorski]

ibbur – w pewnych odłamach mistyki żydowskiej słowo to oznacza w uproszczeniu wzmocnienie duszy żyjącego człowieka przez tymczasowo łączącą się z nią inną sprawiedliwą duszę przebywającą poza ciałem. Zwykle wynika to z potrzeby spełnienia przez duszę bezcielesną jakiejś misji. [przypis edytorski]

nary (daw.) – prycza, legowisko, być może przenośne. [przypis edytorski]

członki (daw.) – kończyny. [przypis edytorski]

nary (daw.) – prycza, legowisko, także przenośne. [przypis edytorski]

z żydowskim siedmiopłomiennym świecznikiem sobotnim – siedmioramienny świecznik (menora) stanowi podstawowy symbol judaizmu. [przypis edytorski]

swoim świecznikiem zapalał drugi, również siedmioramienny – siedmioramienny świecznik (menora) stanowi podstawowy symbol judaizmu. [przypis edytorski]

w głowach – od tej strony łóżka, gdzie znajduje się głowa leżącego człowieka. [przypis edytorski]

letarg – stan śmierci pozornej. [przypis edytorski]

kiszuf (hebr.) – czary. [przypis edytorski]

włosiennica – ubranie z gryzącej wełny, używane przez pokutników. [przypis edytorski]

liszuo secho kiwisi adoszem (hebr.) – pomocy Twojej oczekuję, Panie. [przypis edytorski]

Oni płyną niby potok (…) – parafraza bądź tłumaczenie Psalmu 90(89) . [przypis edytorski]

ibbur – w pewnych odłamach mistyki żydowskiej słowo to oznacza w uproszczeniu wzmocnienie duszy żyjącego człowieka przez tymczasowo łączącą się z nią inną sprawiedliwą duszę przebywającą poza ciałem. Zwykle wynika to z potrzeby spełnienia przez duszę bezcielesną jakiejś misji. [przypis edytorski]

golem – w legendach żydowskich istota stworzona na podobieństwo człowieka, zazwyczaj z gliny, żywa lecz pozbawiona duszy i dlatego posłuszna poleceniom człowieka, który ją stworzył. Stworzenie golema wiązało się z powtórzeniem Boskiego procesu kreacji. [przypis edytorski]

jeno (daw.) – tylko. [przypis edytorski]

Talmud – w judaizmie księga zawierająca komentarz do Tory (pierwszych pięciu ksiąg Biblii). [przypis edytorski]

rabin – (z hebr. rabbi , czyli nauczyciel), funkcja religijna w judaizmie. [przypis edytorski]

naraz (daw.) – nagle. [przypis edytorski]

gemma – kamień półszlachetny lub szlachetny o owalnym kształcie, ozdobiony reliefem. [przypis edytorski]

awenturyn – minerał: rzadka, czerwona lub zielona odmiana kwarcu. [przypis edytorski]

wprzódy (daw.) – najpierw. [przypis edytorski]

igraszka – tu: zabawa. [przypis edytorski]

problematy – zagadnienia. [przypis edytorski]

fibra (daw., z łac.) – włókno. [przypis edytorski]

zakleksać – w oryginale beklecksen : upaprać, zasmolić; prawdop. winno tu być: przylepić. [przypis edytorski]

maszkara (daw.) – maska. [przypis edytorski]

ożóg – kij służący za pogrzebacz. [przypis edytorski]

snycerz – tu w znaczeniu ogólnym: rzeźbiarz. [przypis edytorski]

kamea – wypukła rzeźba w szlachetnym lub półszlachetnym kamieniu. [przypis edytorski]

dać czemuś pokój – zrezygnować z czegoś. [przypis edytorski]

naraz (daw.) – nagle. [przypis edytorski]

wyrozumieć – dziś popr.: zrozumieć. [przypis edytorski]

raszpla – pilnik charakteryzujący się grubymi nacięciami. [przypis edytorski]

Herkules – mitologiczny heros, jednym z jego czynów było tymczasowe zastąpienie Atlasa w podtrzymywaniu sklepienia niebieskiego. [przypis edytorski]