Мікола Гамолка - Цытадэль неба

— Кіньце балбатаць, штурман! — холадна і жорстка адказаў Арноль.— Пачнем судовае пасяджэнне. Вы, Роб Пітэрс, на лаве падсудных...

Роб ад нечаканасці аслупянеў. Ці не звар’ядеў тэты чалавек?

Ён спакойна падышоў да «трыбуны» і глянуў Арнолю проста ў вочы.

— Камедыю прыдумалі? Ну, ну, цікава пабачыць i паслухаць. — Роб скрыжаваў на грудзях рукі i застыл у такой паставе з пагардлівай усмешкай на вуснах.

Поль Арноль разгарнуў блакнот, кашлянуў для важнасді і загаварыў:

— Іменем Прэзідэнта Штатаў, яго вялікага і непераможнага народа абвяшчаю абвінаваўчае судовае заключэнне па справе штурмана касмічнага карабля негра Роба Пітэрса...

Штурман Роб Пітэрс абвінавачваецца ў здрадзе Штатам, зневажанні прэзідэнта, у спробе перадачы Месяца ў рукі чырвоных. Усе гэтыя злачынныя дзеянні выявіліся ў тым, што, калі ў час аварыі касмічнага карабля «Анаконда», капітан Поль Арноль, прыняўшы рашэнне ратавацца з дапамогай касцюмных рэактыўных маторчыкаў, загадаў штурману карабля Робу Пітэрсу ахоўваць сцяг Штатаў і даставіць яго да кратэра Каперніка, апошні з яўнай здрадніцкай мэтай не выканаў гэтага загаду, і сцяг нашай вялікай нацыі загінуў пры катастрофе ракеты. Апрача таго, штурман Роб Пітэрс, карыстаючыся цяжкімі абставінамі, выкліканымі нечаканай катастрофай «Анаконды», рашыў на Месяцы завесці комуністычныя парадкі, вядзе варожую Штатам і нашай нацыі прапаганду, дыскрэдытуе людзей вышэйшага звання, — у сувязі з усім пералічаным я, Поль Арноль, ад імя Прэзідэнта і самога бога абвяшчаю: негр Роб Пітэрс абвінавачваецца па артыкулу 205 працэсуальнага кодэкса Штатаў, які патрабуе самага суровага пакарання — смерці.

Каб надаць сваёй абвінаваўчай прамове большую сілу і пераканальнасць, ён у заключэнне ўскінуў угару рукі і зашаптаў малітву.

Робу сталы і брыдка і смешна. Няўжо гэты малойчык дасюль не зразумеў, дзе ён знаходзіцца.

— Падсудны Роб Пітэрс, ці прызнаеце сябе вінаватым? — крыкнуў Арноль, раззлаваны маўчаннем штурмана.

Роб з’едліва запытаў:

— Пан суддзя і пракурор, хто можа пацвердзіць вашу вар’яцкую выдумку? Дзе сведкі?

— Сведка ўсяму — бог! — адрэзаў холадна Арноль.

— Не, не бога вы бралі сабе ў сведкі,— выгукнуў горача Роб і ўвесь задрыжаў ад узбуджэння. — Вашы сведкі — нахабнасць, шалёнае чалавеканенавісніцтва. Гэта вас трэба судзіць, паважаны капітан! Вы — нікчэмны палахлівец. Калі мы пакідалі борт карабля, вы былі п’яны. Ці маглі вы аддаць які-небудзь разумны загад? Вы ратавалі ўласную скуру...

— Хопіць! — абарваў штурмана Поль. — Суд верыць слову капітана карабля.

— Містэр Арноль, — выходзячы з цярпення, прамовіў Роб. — Мне здаецца, я вас пачынаю па-сапраўднаму ненавідзець. Пакіньце гэтую камедыю. Майце на ўвазе, я не пацярплю далейшага здзеку над сабой. Чуеце?

— Вашы пагрозы дарэмныя. Я не пакіну гэтага месца да таго часу, пакуль не давяду справу да канца.

— Як сабе хочаце, — абыякава заўважыў «падсудны». — Паглядзіце на гадзіннік — час абедаць. Ці не падсілкавацца i вам? — I, падышоўшы да «трыбуны», зняў з яе сваю скрынку.

Гэта падліло масла ў агонь. Поль Арноль разлютавана бліснуў вачыма i нагой штурхнуў негра ў спіну.

Гэта было ўжо занадта. Роб размахнуўся і ўдарыў Поля кулаком.

I тут пачалася жорсткая, бязлітасная бойка. Праціўнікі душылі адзін аднаго, адбягалі ў бакі, цяжка саплі, аддыхваліся і зноў кідаліся адзін на аднаго. Нарэшце ў ход пайшлі розныя рэчы, што трапляліся пад рукі. Незвычайныя падзеі разгарнуліся на Месяцы — сапраўдная вайна. Два чалавекі на ўсёй планеце не маглі ўжыцца разам! Гэтаму вар’яту Полю і тут захацелася ўлады. Але не на таго натрапіў.

Поўгадзінная жорсткая сутычка не дала ніякіх вынікаў. Касмічныя касцюмы, на дзіва моцныя і трывалыя, надзейна ахоўвалі сваіх уладальнікаў ад небяспечных удараў.

Зразумеўшы, што бойка дарэмная і не прынясе ніводнаму з іх перамогі, праціўнікі разышліся.

Поль Арноль нечакана прыхіліўся да сцяны, і праз некаторы час Роб Пітэрс пачуў у навушніках роўны, спакойны храп.

Роб выйшаў з ракеты, энайшоў самую цёмную шчыліну ў глебе і, зручна прымасціўшыся ў вузкім каменным ложы, заплюшчыў вочы. «Спаць, спаць», — патрабавала цела, і яго праз хвіліну агарнуў глыбокі сон.

Раздзел дваццаць трэці

Алег Дрозд перапрабаваў усе вядомыя спосабы вярнуць ракету на разлічаную трасу і не атрымаў ніякіх вынікаў. 3 сумным, вінаватыім выглядам ён паглядзеў на Івана Іванавіча.

Дзянісава больш не цікавілі прылады на пульце кіравання. Прыкрыўшы вочы цёмнымі акулярамі, ён чамусьці з пільнай увагай углядаўся ў шырокае акно абсерваторыі. Нешта змянілася і ў яго настроі. Скулы на твары не выступалi так падкрэслена рэзка, як некалькі секунд назад.