“Чаму ж тады раптоўна памерлі дзеці?” — спытаў я яго па інерцыі, бо маю ўвагу прыцягнулі двое мулатаў — адносна маладых людзей у аднолькавых шортах і красоўках, але ў рознага колеру кашулях са стаячымі каўнерыкамі: я беспамылкова выявіў ушытыя там мікрачыпы перагаворных прыстасаванняў.
“Справа, мяркую, у тым, — спагадліва патлумачыў мне Публій Рос, — што мясцовыя дзеці, як я даведаўся, маюць шкодную звычку пастаянна наведваць звалку. А там падчапіць хваробу нескладана, да таго ж... дыяксіны...” “Так, — машынальна згадзіўся я з ім, бо ўжо не слухаў, пра што ён гаворыць, — вядома, усё можа быць”.
Краем вока я бачыў, як адзін са службоўцаў бяспекі, а я не сумняваўся, што абодва менавіта ад-туль, незаўважна здымае нас камерай. Што ж, падумалася мне, даўно пара і ім з’явіцца на мясцовай сцэне, пэўна, штучнікі ўжо далажылі пра падзеі ў бараку Цэнзару, а той адразу паведаміў у “хітры домік”.
Яшчэ з армейскіх часоў я ведаў гэты небяспечны тып людзей, дзейнасцю і ўсюдыіснасцю якіх цяпер было працята ўсё навокал. У асноўным — яны былі дзеці неадукаваных, прыгнечаных рабочых сельскагаспадарчых кластэраў, відазмененых рабоў. Іх з дапамогай цэнзараў вылучалі яшчэ з дзяцінства: за хітрасць, жорсткасць і схільнасць да садысцкіх учынкаў.
Ужо заўтра, магчыма, нават сёння, яны прагледзяць запісы з камеры і пачнуць высвятляць сярод іншага і хто я такі, што раблю ў паселішчы і чаму я аказаўся ў дваццаць першым бараку, дзе адбываецца нешта незразумелае аж да абсурду.
Але хіба не ўсё навокал, уся наша краіна — дваццаць першы барак, дзе абсурд дасягнуў свайго эпагею? — недарэчы падумалася мне. З гістарычных кніжак, якія раней траплялі мне на вока, я ведаў, што па незразумелых, невытлумачальных, цалкам абсурдных, прычынах адны этнатыпы, захапіўшы ўладу і кантроль над грамадствам, пачыналі беспадстаўна і нават на сваю і агульную шкоду знішчаць сваіх жа родзічаў, катавалі іх у турмах і лагерах, даводзілі да голадамораў і антропафагіі, расстрэльвалі дзесяткамі і сотнямі тысяч, быццам хворыя на самаедства і самазнішэчнне. Тлумачыць гэта можна толькі адным, інакш версіі абсурду панаваць і далей. На жыццёвую прастору высоўваліся асобы без свядомасці, пра якіх папярэджвалі яшчэ трансгуманісты мінулага, а менавіта “людзі-цені”.
Я кіўнуў Публію Росу на яго паблажлівы маналог, павярнуўся спінай і, адрынуўшы раптоўнае жаданне сысці са двара, падняўся па гнілой, рыпучай лесвіцы наверх, да ўдавы Адметы Слімак.
Як я і меркаваў, жанчына аказалася дома. Выглядала яна яшчэ горш, чым у мінулым разе: плямы вакол вачэй, быццам прысутнічаў так званы “сімптом акуляраў” пры страсенні мазгоў, не-звычайная бледнасць твару, ледзь заўважны трэмар пальцаў рук. Я павітаўся і адразу спытаў: “Вы бачылі ў апошні час што-небудзь незвычайнае?” Яна кіўнула пасля паўзы. Яе трэсла.
“Так”.
“Зноў прыходзіў муж-нябожчык?”
Яна нерашуча памарудзіла з адказам, урэшце, мне гэта магло і здавацца.
“Гэта быў ён і... быццам не ён”.
Я зняў са сцяны мікракамеру, устанавіў у надалоннік і націснуў на выяву. Але, як і ў мінулы раз, я пабачыў, што ў пакоі рухаўся белы, нібы сатканы з газаў, слуп, перастаўлялася з месца на месца крэсла, варушылася сама па сабе вопратка. Зрэдку ў кадры з’яўлялася постаць гаспадыні, якая спалохана абаранялася ад нечага нябачнага рукамі. Я выключыў, згадаўшы ў думках, што ўдача пакуль што спадарожнічае мне.
“Магчыма, ужо заўтра, — сказаў я, — мы правядзём эксгумацыю трупа вашага мужа. Вынікі пакажуць, што рабіць далей, хоць я і ўпэўнены — толькі гэта ўратуе вас і вашых родных ад яшчэ большых непрыемнасцей”.
Яна апусцілася ў крэсла, бо, як я адзначыў, ёй было даволі цяжка стаяць на нагах.
“Мяне тут дапытвалі, — раптам паведаміла жанчына. —
Прыходзіў чалавек з органаў і цікавіўся ўсім, што адбываецца. Ён пытаўся і пра вас: хто вы, адкуль і чаму тут выведваеце. Я сказала, што апошнім часам у дом не заходзіць хіба той, каму лянота”.
“Вы паўторна спрабавалі ўзяць у муніцыпалітэце дазвол на эксгумацыю?” — спытаў я.
“Тут прыходзіў чыноўнік. Але ён не стаў і слухаць. Маўляў, разводзіце цемрашальства. Што б ён сказаў, каб у яго доме пачалося такое?”
Ужо, як я сыходзіў з падворка, то заўважыў, што за мной увязаўся адзін з мулатаў, які часта з кімсьці перагаворваўся, нахіляючы невялікіх памераў галаву на правы бок каўнерыка, да ўкраплёнага там мікрафона. Я не здзівіўся, але мяне гэта ўстрывожыла. Ісці адразу дадому цяпер не выпадала, і я пайшоў у супрацьлеглы бок, адчуваючы, як ува мне паступова расце невы-тлумачальнае раздражненне і нянавісць, якія толькі павялічваліся задушлівай спёкай і дымам ад падпаленых на звалцы пластыкавых адыходаў.
Читать дальше