Генрых Далідовіч - Цяпло на першацвет

Здесь есть возможность читать онлайн «Генрых Далідовіч - Цяпло на першацвет» весь текст электронной книги совершенно бесплатно (целиком полную версию без сокращений). В некоторых случаях можно слушать аудио, скачать через торрент в формате fb2 и присутствует краткое содержание. Город: Мінск, Год выпуска: 1976, Издательство: Мастацкая літаратура, Жанр: Современная проза, на белорусском языке. Описание произведения, (предисловие) а так же отзывы посетителей доступны на портале библиотеки ЛибКат.

Цяпло на першацвет: краткое содержание, описание и аннотация

Предлагаем к чтению аннотацию, описание, краткое содержание или предисловие (зависит от того, что написал сам автор книги «Цяпло на першацвет»). Если вы не нашли необходимую информацию о книге — напишите в комментариях, мы постараемся отыскать её.

Аповесць «Усе яшчэ наперадзе» — шчыры расказ маладога настаўніка, які прыехаў у вёску пасля інстытута з намерамі чыстымі, высакароднымі i здольны адстаяць свае перакананні. Пра каханне, пра чалавечае шчасце напісана аповесць «Юля» i апавяданні.

Цяпло на першацвет — читать онлайн бесплатно полную книгу (весь текст) целиком

Ниже представлен текст книги, разбитый по страницам. Система сохранения места последней прочитанной страницы, позволяет с удобством читать онлайн бесплатно книгу «Цяпло на першацвет», без необходимости каждый раз заново искать на чём Вы остановились. Поставьте закладку, и сможете в любой момент перейти на страницу, на которой закончили чтение.

Тёмная тема
Сбросить

Интервал:

Закладка:

Сделать

Аднаго дня на выхаваўчай гадзіне ў сваім сёмым класе я правёў анкету. Паставіў дзецям колькі пытанняў i прасіў ix адказаць, які прадмет яны любяць, за што, з якога ўрока каму хочацца ўцячы, колькі ён вучыць дома, чаму ў яго ёсць двойкі, тройкі, чаму ён не вучыцца толькі на «4» i «5», словам, пытанняў я падабраў ля дваццаці.

Не ўсе дзеці праўдзіва адказалі, каторыя рашылі аб сім-тым змоўчаць, але былі адказы i цікавыя, якія закраналі i школу, i сям'ю, i вуліцу, сяброў.

Я стаў меней ставіць двоек, а то зусім не ставіць, а даваць двоечнікам на ўроку лягчэйшае, пакідаць ix пасля ўрокаў i рабіць з імі. Пасядзелі яны колькі дзён, а пасля сталі прасіцца дамоў — то галава ў ix балела, то жывот, то работа важная была, а пасля прызналіся:

— Лепш стаўляйце вы двойку, а пасля ўрокаў не пакідайце.

A адзін шасцікласнік, як толькі надыходзяць мае ўрокі, стаў уцякаць, пра што скора даведалася Святлана Міхайлаўна i паскардзілася дырэктару.

— Вярні мне яго ў школу,— сказаў мне Іван Сямёнавіч,— бо на цябе напішу ў райана: мне ж за невыкананне ўсенавуча будзе. Што хочаш рабі, але каб ён хадзіў у школу.

Taгo ж дня я выпісаў на паперку ацэнкі некаторых сваіх вучняў i рашыў пабыць вечарам у ix дома. Пайшоў я ў суседнюю вёску, да тых бацькоў, у якіх яшчэ ні разу не быў. Рашыў зайсці i да тых, чые дзеці добра вучацца, i да тых, чые мала хочуць брацца за вучобу. А таксама меркаваў заглянуць да шасцікласніка, які з-за мяне пачаў уцякаць з урокаў, а то i зусім не прыходзіць у школу.

Прыйшоў я туды надвечарам, калі блізка над зямлёю стаяла вялікае барвовае сонца, вычырвоньвала небакрай, i яра пёк мароз. У вёсцы якраз паілі кароў, насілі ў хату дровы — на ўсю вуліцу рыпелі калодзежы, дзверы, снег пад нагамі людзей.

Сустрэўшы на вуліцы маладую кабету, я загаварыў з ёю i добра распытаў, дзе жывуць мае сямікласнікі, яна расказала мне, i я па колеру вокнаў, па новых i старых частаколах запомніў тыя хаты, што мне былі трэба.

Я пабаяўся ісці да апошняй хаты i пачынаць з яе: вучні мае маглі згледзець мяне i схавацца дзе ці тут жа сесці за ўрокі, паказацца, што яны штосьці робяць. Я хацеў зайсці да ix знянацку.

Падышоўшы да дома з «белымі вокнамі», як гаварыла мне маладая кабеціна, я павярнуў да сянец, паспеў заўважыць, што дом новы, смалісты, яшчэ звонкі, выцацкаваны, на двары яго стаяў матацыкл з каляскай, на страсе высока ўзнімалася тэлевізійная антэна.

Я пастукаў у сенцах у дзверы, але мне ніхто не адказаў. Тады я зайшоў сам i ўбачыў, чаму мяне не запрасілі зайсці: маладая яшчэ жанчына, мокрая, з закасанымі па локці рукавамі, мыла бялізну, стаяла ля пральнай машыны і, відаць, ад шуму нічога не чула.

Убачыўшы мяне, выключыла машыну, прывіталася.

— Я настаўнік, класны вашага Мішы,— пазнаёміўся я.

— Відаць, нешта ўжо вытварыў у школе?

— Не,— сказаў я,— я хацеў пра яго вучобу пагаварыць, паказаць ацэнкі, якія могуць быць у яго за другую чвэрць.

— Не хоча вучыцца,— сказала маці,— зусім не горнецца да кніжкі. Я i лупцавала, а цяпер дык i рукою махнула, кажу яму: будзеш трактарыстам ці з віламі ў саўгас хадзіць. A ў хаце ж усяго хапае, не галодны, не голы, работы не даю, хаця вучыся...

— А дзе Міша цяпер? — спытаў я.

— Дзе той Міша? Гуляе недзе, галаву згубілі за гэтым хакеем,— забедавала маці.— Дацямна гэту шайбу ганяюць, з разбітымі галовамі прыходзяць.

— Ён яшчэ i не рабіў урокаў?

— Дзе ён там рабіў, хапіў штосьці ў руку, кінуў у кут сумку i пабег. От звязаўся з гэтымі Зміцеравымі, душу за ix аддае, а яны паганыя хлопцы.

— Вы б не пускалі...

— Хіба ён паслухае мяне, ён толькі бацькі яшчэ баіцца, але той не глядзіць за дзецьмі, кажа: няхай настаўнікі вучаць, яны за гэта грошы бяруць.

— Гэта правільна, грошы нам плоцяць,— сказаў я.— Але ж трэба за родным дзіцём i вам паглядзець, калі яно можа пяць двоек за чвэрць мець, невукам быць.

— Хіба ім укажаш, гэтым мужчынам,— жанчына страсянула пену з рук, падышла да дзвярэй у другую палавіну, адчыніла ix i сказала:

— Пеця, хадзі сюды.

— Чаго? — пачуўся мужчынскі бас.

— Хадзі, настаўнік прыйшоў, пахваліць, што сын добра вучыцца.

— Хай ідзе сюды.

Я зайшоў у другую палавіну, убачыў высокую прыгожую шафу, вялікі тэлевізар, кафляную грубку, халадзільнік; за сталом, пакрытым паверсе сурвэты газетамі, сядзелі некалькі мужчын i пілі гарэлку.

— Хадзі сюды,— махнуў рукою малады, чырвоны ў твары мужчына, i я здагадаўся, што ён гаспадар хаты.

— «Хадзі сюды»,— перакрывіла яго жонка.— Яшчэ як іначай не мог прыдумаць?..

Читать дальше
Тёмная тема
Сбросить

Интервал:

Закладка:

Сделать

Похожие книги на «Цяпло на першацвет»

Представляем Вашему вниманию похожие книги на «Цяпло на першацвет» списком для выбора. Мы отобрали схожую по названию и смыслу литературу в надежде предоставить читателям больше вариантов отыскать новые, интересные, ещё непрочитанные произведения.


Генрых Далідовіч - Кліч роднага звона
Генрых Далідовіч
Генрых Далідовіч - Жывы покліч [Выбранае]
Генрых Далідовіч
Генрых Далідовіч - Маладыя гады
Генрых Далідовіч
Генрых Далідовіч - Свой дом
Генрых Далідовіч
Генрых Далідовіч - Пабуджаныя
Генрых Далідовіч
Генрых Далідовіч - Міг маладосці
Генрых Далідовіч
Генрых Далідовіч - На новы парог
Генрых Далідовіч
Генрых Далідовіч - Міланькі
Генрых Далідовіч
Генрых Далідовіч - Сярод лесу, сярод поля
Генрых Далідовіч
Генрых Далідовіч - БНР i БССР
Генрых Далідовіч
Генрых Далідовіч - Станаўленне
Генрых Далідовіч
Отзывы о книге «Цяпло на першацвет»

Обсуждение, отзывы о книге «Цяпло на першацвет» и просто собственные мнения читателей. Оставьте ваши комментарии, напишите, что Вы думаете о произведении, его смысле или главных героях. Укажите что конкретно понравилось, а что нет, и почему Вы так считаете.

x