Генрых Далідовіч - Міланькі

— Ну што я нарабіла?.. — усхліпвала Мая Сцяпанаўна.— Не хачу, не буду...

— Не адчайвайся і не гарачыся... — прасіла Лілія Іосіфаўна, адчуваючы, што яна ў такіх справах нічога не знае, зусім няўмелая, не ведае, як памагчы, але знала, што памагчы трэба.— А мы вось зараз пойдзем да яго і пагаворым... — Яна адчувала, што на гэта патрэбна смеласць, вялікая смеласць, якой у яе ніколі не было, але цяпер — дзеля сяброўкі — яна гатова была пайсці на самыя цяжкія выпрабаванні, абы выратаваць яе, не даць адчаяцца, зрабіць абы-што ад разгубленасці.

— Я не пайду да іх... — не згадзілася Мая Сцяпанаўна.— Дзе я вочы дзену?..

— Я выклічу яго на двор, і мы пагаворым з ім... — ёрзала Лілія Іосіфаўна і здзівілася, як усё гэта хутка і неспадзявана прыходзіць ёй у галаву.

— Лілечка мая! — усхліпнула Мая Сцяпанаўна, прыгарнулася да яе каленяў, абняла за стан.— Залатое ў цябе сэрца... Прабач, што я не раз была дурная, пасміхалася...

— Дробязі гэта... — махнула рукою Лілія Іосіфаўна.— Цяпер будзем думаць не пра гэта, а пра другое. Адзявайся — і пайшлі. Перагаворым, і ўсё будзе добра...

— Добра, каб добра... — прамовіла тая і зноў усхліпнула.

— Не трэба, Мая... — сказала Лілія Іосіфаўна, не вытрывала і гэтаксама заплакала, горнучы сяброўку да сябе, трывожачыся за яе лёс.— Але вось што выпадае нам, жанчынам... Перш за ўсё бяда нам... Але нічога, усё будзе добра. Вы ж кахаеце адно аднаго... То гэта, можа, не бяда для вас, а шчасце...

— Дзяўчаты, пайшоў снег...— зайшла сюды і сказала гаспадыня, якая была без верхняга адзення, несла ў руках кубак.— Выпі, дзіця, не пашкодзіць.

Мая Сцяпанаўна ўзяла ад яе кубак, абгарнула яго крысом халата, каб не так пёк у рукі, і, дзьмухаючы, пачала адхлёбваць маленькімі глыточкамі гарачую ваду, якая была настоена нейкімі зёлкамі.

— А плакаць не трэба,— прамовіла гаспадыня.— Вы ж яшчэ маладзенькія, вылечыцеся... Мае вы дзяўчаткі! — паківала яшчэ яна, шкадуючы іх.— Плачаце вы часта: то дзеці пакрыўдзяць, то вецер халодны, то хвароба...

Лілія Іосіфаўна, зірнуўшы на гаспадыню, засаромелася і, мусіць, густа зачырванелася, бо адчула, як запалалі шчокі, падумала, што гаспадыня, канечне, болей ведае пра іх і іх жыццё, як яны думаюць, ведае і тое, што яны, здаецца, вельмі хаваюць...

— Давай, Мая, адзенемся і зірнём на снег,— сказала Лілія Іосіфаўна, перамагаючы свой сорам і па-змоўніцку падміргваючы сяброўцы.— Вельмі люблю пазіраць, калі ідзе снег! Гадзінамі тады стаяла б на дварэ!

— Выйдзіце, пагуляйце, дзяўчаткі,— сказала гаспадыня.— Нялёгка во і да вас, маладзенькіх, шчасцейка ідзе...

— Прыйдзе, цёця,— усміхнулася Лілія Іосіфаўна, апранаючы на халат зімовае паліто, а пасля абуваючы і зімнія боты,— Раз мы чакаем яго, то прыйдзе...

— Дай вам бог гэтага... — адказала гаспадыня і палезла на печ.— І я за вас во падумаю, пажадаю вам гэтага...

Мая Сцяпанаўна гэтаксама абула зімовыя чорныя боты, сіняе паліто з сівым каўняром, доўга стаяла ля люстэрка і завязвала ды перавязвала белую хустку, фарбавала вусны і падводзіла вейкі. Лілія Іосіфаўна амаль ніколі не рабіла гэтага, то цяпер стаяла непадалёку і пазірала на сяброўку.

...Снег быў відаць толькі з акна кухні, калі гарэла там святло: ён ляцеў долу паблізу шыбін. Як выключылі святло і выйшлі на двор, снегу не стала бачна, але ён добра чуўся — варта было працягнуць уперад далонь ці падняць твар, як ён, пушысты і халодны, ліп да цела. Зямля ад снегу шарэла, выпраменьвала святло — і нават цяпер, познім вечарам, павіднела, разгарнулася цемень. Паказаліся блізкія хаты, платы, шарэючы ад белізны.

— О божа! — усклікнула Лілія Іосіфаўна.— Як я люблю снег! Як хораша і лёгка!

Мая Сцяпанаўна стаяла паблізу пры плоце і маўчала, здаецца, абыякава пазірала, як яе плечы аблеплівае снег, як кружыцца непадалёку яна, Лілія Іосіфаўна, радуецца такому просценькаму дзіву — густому і лёгкаму снегу...

— Пайшлі,— сказала Лілія Іосіфаўна, узяла сяброўку пад руку і павяла з двара.

Падаліся да Рагаткі но вуліцаю, дзе была незамёрзлая глыбокая хлёпанка, а найшлі па сцежачцы, што вілася ля самых платоў. Часта коўзаліся, маглі б паваліцца, каб не трымаліся адна за адну. Як праходзілі ля хат, з акоп якіх падала на плот, сцежку і дарогу святло, зноў добра быў відаць сухі снег, што не цяжка надаў долу, а ляцеў памалу, кружачыся.

Мая Сцяпанаўна ішла і маўчала, але адчувалася, што яна хвалюецца. Хвалявалася і Лілія Іосіфаўна, хоць яе хваляванне было зусім іншае, як у сяброўкі,— не за сябе, а за другога. Мая ж Сцяпанаўна перажывала, канечне, перш за ўсё за сваю долю.