Аляксей Карпюк - Вершалінскі рай

— Усе ў грахах! Набліжаецца канец! Усё ператворыцца ў пыл і попел, людзі счэзнуць з твару зямнога, застануцца толькі мае вучні!

Для сустрэчы на небе з Ісусам Хрыстом сваіх аднадумцаў Мурашка намерваўся перасяліць на гару Сіон, таму сектанты самі сябе назвалі «сіяністамі».

Збіраліся мурашкінцы таксама вечарамі. Новы прарок занавешваў вокны, укручваў лямпу і ў паўзмроку раздзяваў «жонку па духу» — Кавальчук Вольгу — і клаў яе на «святую плашчаніцу». Тады перад застылымі ў містычным жаху людзьмі браў абцугі, адцягваў скуру на грудзях жанчыны і брытвай рабіў надрэзы: у «сіяністаў» гэта называлася — «здымаць пячаці». Кроў маладзіцы прарок пускаў у бутэльку з вадой. Ма-лінавай вадкасцю пэцкаў усім прысутным «сіяністам» ілбы, шчокі і даваў прычашчацца.

Тады зборышча распраналася да бялізны, людзі ўтваралі кола, клалі сабе рукі на плечы і пачыналі выбіваць чачотку ды ў такт выкрыкваць.

Святую вадкасць з дамешкай крыві валынскія сектанты адмервалі напарсткамі ды прадавалі як рэліквію і сродак ад усіх хвароб: запораў, Антонавага агню, сляпой кішкі, уроку, загавораў, ламаты ў спіне, сухотаў і белай гарачкі. Ёю мачылі хусцінкі, якія ўручалі місіянерам, калі тыя накіроўваліся ў вёскі прапаведаваць вучэнне галоўнага «сіяніста». Мачылі анучы і кідалі іх пад ложак, каб вывеліся блашчыцы ці прусакі.

У тыя самыя дні, калі сяляне Косаўшчыны падаставалі з-пад стрэх вінтоўкі, пабралі сякеры і вілы ды пайшлі граміць пастарункі, сектанты Піншчыны стварылі духавы аркестр, абыходзілі вёскі, хутары і рабочыя пасёлкі. Пачуўшы здалёк бравурную музыку, людзі кідалі работу, збягаліся паўзірацца на дзіўнае воінства, а ў гэты час «лаўцы душ» — прапаведнікі — узлазілі на складныя табурэткі і заклікалі слухачоў уступаць у «Вінаграднік Хрыстовы» прарока з Кобрына — Кастуся Ярашэвіча.

На аркестр і хор Ярашэвічу баптысцкі цэнтр са Злучаных Штатаў прыслаў долары, і гэты прарок са сваёй капэлай выязджаў на гастролі нават за акіян. Кобрынскія дзяўкі з эмігранцкіх сцэн і эстрад Ныо-Йорка, Чыкага, Філадэльфіі восем месяцаў давалі канцэрты, славілі ў песнях Хрыста і Егову ды побач з гэтым спявалі «Зязюленьку». «Ой, лянок», «Ні аддай жа міне, маці!».

Неўзабаве дзяўкі ў забітыя паляшуцкія вёскі прывезлі нябачныя дагэтуль бюстгальтары, трусы, стракатыя, як дзятлы, кофты ды апавяданні пра заморскія дзівы, чым выклікалі ў сябровак зайздрасць і прыток новых людзей да Ярашэвіча.

Але, напэўна, усіх пераплюнуў прарок з-пад Маладзечна, які стварыў секту «планетнікаў».

Падобны на Клімовіча дзядзька пачаў прапаведваць навіну, бытта людзі пасля смерці пасяляюцца на другія сусветы, што бог яму даручыў пачэсную місію— выдзеліць на небе кожнаму мужыку па цэлай планеце: з палямі з чыстага чарназёму, з лесам і выганам, сенакосам ды рэчкай!

I знайшліся сяляне, каторыя гэтаксама сталі нагвалт прадаваць свае гнілыя будынкі, камяністыя вузенькія палосачкі, на якіх нават нельга было павярнуцца і каню, каб не патаптаць поле суседу. Усе яны з сем'ямі пабеглі да маладзечанца, каб там прагна чакаць смерці і нарэшце разжыцца абшарам ды стаць сапраўдным гаспадаром, багатым і незалежным, на ўсю планету!..

А гэтым часам у Альяша пад бокам з'явіўся небяспечны сапернік, чорнабароды айцец Мікалай.

Мікалай Рэгіс быў родам з Жабінкі, а ў Грыбоўшчыну з'явіўся пасля прыгоды ў Падзалуках. Над мужыкамі з гэтай вёсачкі надта ў маім Страшаве пацяшаліся. Што ж, смяяцца сапраўды было з-за чаго.

Адмірал Калчак побач з кавалерыяй, кулямётнымі і сапёрнымі ротамі завёў сабе яшчэ «Ісусавы палкі». Такіх салдат апранаў у мундзіры з крыжамі, наперадзе такога палка крочылі папы. Пасля грамадзякскай вайны будзёнаўцы і чырвоныя матросы засталіся ў СССР, затое ў вёскі Прынёманшчыны прыбегла шмат салдат белай арміі.

У Падзалуках якраз і асела цэлае аддзяленне «Ісусавага палка».

I вось аднаго зімовага вечара завітаў да іх абарваны і ледзьве не босы барадач. Солтыс, як рабіў гэта заўсёды ў падобных выпадках, праверыў у вандроўніка дакументы і павёў яго да Валодзькі Каваля начаваць.

Мікалай Аляксандравіч! — па-інтэлігентнаму прадставіўся госць, назваўшы сваё прозвішча, ды сціпла прысеў на лаве чакаць, калі гаспадыня пакорміць бульбай з расолам.

Далікатныя манеры, чыстая руская мова вандроўніка ўзбударажылі вёску. Слухаць яго збеглася поўная хата прагных да навін сялян.

У той вечар у халупе падзалукскага Каваля доўга гарэла газовачка. Барадач столькі ведаў пецярбургскіх гісторый ды падрабязнасцей пра жыццё архірэяў і двара, што мужыкі пачалі насцярожана да незнаёмага прыглядацца.