Аляксей Карпюк - Сучасны канфлікт [Аповесць, франтавы дзённік, не зусім гродзенскія гісторыі]

— Спытай у свайго бацькі, бо ў маім родзе бунтароў не было!— адрэзала.— Мы ўсе добра ведалі — кожная ўлада ад бога і трэ ёй падпарадкавацца!

— Але пра што мы тут балбы-ычам?!.— загаласіла яна неўзабаве.— Цяпер трэ ўсім нам думаць пра вяселле! Здзіслаў, выводзь машыну і адпраўляйся ў Гібулічы да свайго брата за парсюком!.. Ой, а каго запрасіць на вечар?!. Зараз, зараз, дайце адно падумаць!.. Абавязкова Юзіка Жамойду — нядаўна пра яго зноў пісалі ў газеце, яшчэ раз паказвалі па тэлевізары!.. Тваіх з інстытута запросім!.. I Лі-іду!.. На вёсцы, Здзіслаў, яшчэ закажы музыкантаў!.. I самагонкі няхай брат пару вёдзер выжане свежай!.. Сын пачаў зноў яе адгаворваць.

3.

Маці ўгаворам не паддалася, разгарнула энергічную дзейнасць.

Яшчэ ў той самы дзень Вэра схадзіла ў фарны касцёл ды памалілася перад патронам маладых — Станіславам Косткай (каталіцкі святы, у XI ст. быў у Кракаве кардыналам).

У знаёмага ювеліра купіла сярэбранае сэрцайка, у тым жа фарным, на іконе маткі боскай Кангрэгацкай, павесіла «воту».

Дала грошы на імшу за маладых.

Добра ведаючы, што ўсё гэта можа не спадабацца Станіславу, папрасіла ксяндза трымаць яе старанні ў сакрэце. Спахапілася — трэба заглянуць і ў сабор! Але покуль дайшла да яго, стала шкада грошай.

«А, бог адзіны!» — пацешыла сябе Вэра і толькі перад іконкай Заблудаўскага велікамучаніка паставіла свечачку за трыццаць капеек.

4.

У бліжэйшую суботу сабраліся ў Рачынскіх сваякі, суседзі ды маладыя людзі, з якімі Станіслаў некалі канчаў медыцынскі. Вяселле прыехала з загса і размясцілася за сталамі. Есці не пачыналі — з аэрапорта меліся вось-вось прыбыць бацькі нявесты.

Чакалі доўга. Хтосьці нават кінуў:

— Мабыць, над нашымі Гібулічамі граза — праз перуны аніяк не праб'ецца самалёт!

Парагаталі ды сталі цярпліва чакаць зноў.

Медык, які працаваў лабарантам на кафедры фізіялогіі, прынёс смешную гісторыю.

У іх на сходзе прысутнічала сёння гарадское начальства. Слова ўзяла кіраўнік аднаго з гарадскіх раёнаў ды назвала прафесара Якаўлева масцітым. Нехта з залы кінуў рэпліку:

«Упершыню чую, што паважаны наш Мікалай Іванавіч з масцітам ходзіць!»

Начальства заўпарцілася:

«Так, так, таварышы! Юбіляр ваш вельмі масціты, вы нават і самі гэтага не адчуваеце!» Сход грымнуў рогатам.

Апранутыя ў скураныя куртачкі, у світэры з чыстае «джэр-сі», канадкі і вельветавыя джынсы, барадатыя і безбародыя медыкі прыпомнілі іншыя гісторыі.

Затым госці дружна абмеркавалі новы фільм і выказалі прафесіянальныя заўвагі наконт артыста Баярскага.

З перабольшанай увагай разглядалі этыкеткі на бутэльках — каньякоў і він Рачынскія ім не пашкадавалі.

Хтосьці пахваліўся: усе гэтыя этыкеткі ён ужо ў сваёй калекцыі мае, другі абвясціў: з вёскі сёння ўдалося прывезці (калі ездзіў да бабулі па сала) стары прас і самавар.

Адна маладзіца сказала, што яна з вялікай цяжкасцю «выбіла» падпіску на Вазнясенскага; сёння атрымала першы том у карычневым пераплёце, а абоі ў яе — салатавыя. Яе суседка ад радасці аж віскнула — якраз такі колер вокладак яна шукае пад свае абоі, таму і прапанавала абмен на Салаухіна ў зялёным гарнітуры...

Адным словам, маладыя не сумавалі.

Рачынскіх усе лічылі вельмі скупымі, ды зараз, як бы назло ім, Здзіславіха пастаралася. Чаго толькі на сталах не было! Перад кожным госцем нават стаялі сподачкі з размазанымі на дне крупінкамі ікры. Ролю вясельнага генерала меўся выконваць стары Жамойда, але дзеда покуль што не было. З гаспадара ніхто карысці не меў — ён паклаў набрынялыя рукі на абаранак кульбы і, панурыўшы галаву, як на памінках, моўчкі сядзеў. Таму сваіх суседзяў вырашыла забавіць Вэра сама.

Гаспадыня з'явілася ў людзей за плячыма, пахвалілася:

— У халадзільніку ікры шчэ поўны трохлітровы слоік, можна будзе выядаць усю-у!..

Побач з нажамі, відэльцамі і лыжкамі ззялі крышталёвыя стаканчыкі з ружовымі лісточкамі гафрыраванай паперы. Крайняя суседка з жаманным жахам пачала да паперак прыглядацца. Цікавасць яе гаспадыня зразумела па-свойму.

Вэра падляцела ды з радасным гонарам растлумачыла:

— Шчэ вясной выкінулі ў наш магазін туалетную паперу — тады і адхапіла пяцьдзесят чатыры рулоны! Не было аказіі пусціць у дзела, а тут во — файныя сурвэткі атрымаліся! Адзіны сын жэніцца —хіба будзеш шкадаваць!

Шчырае прызнанне гаспадыні выклікала ў гасцей ажыўленне. Палешчаная ўвагай, Вэра патупала туды, дзе на часопісны столік складвалі кветкі ў цэлафанавых пакеціках, пачала іх перабіраць ды ўголас дакладваць суседзям, колькі хто прынёс маладым ружаў, колькі астраў.