Аляксей Карпюк - Сучасны канфлікт [Аповесць, франтавы дзённік, не зусім гродзенскія гісторыі]

Да шыкоўнай публікі такіх гасцей не павядзеш, давялося іх запрасіць на кухню. З сабой павалаклі яны і торбы.

Пасадзіўшы незвычайных сваякоў за стол, накрыты старой парэзанай цыратай, Вэра паставіла перад імі талерку з салёнымі гуркамі, паклала хлеб. Са штучнай гасціннасцю запрасіла:

— Ешце, ешце! Усё-ўсё ешце — і гуркі!.. Ой, а гарэлкі ім?!. Вацэк, даставай тую з буфета, што Здзіслаў прывёз з Гібуліч! — успомніла пра самагонку — сын падаваць яе на сталы катэгарычна забараніў.

Сыценькі вусаты цырульнік, паводле вясельнага звычаю, які, мабыць, ужо гадоў сто панаваў сярод мяшчан нашага горада, замест гальштука таксама меў пад барадой чорны матылёк ды ідэальна накрухмаленую белую кашулю. З саліднасцю, што гэтак да яго пасавала, Вацлаў з вялізнай бутлі ад тэрпенціну плюхнуў у посуд мутнай вадкасці і дзве шклянкі паставіў перад гасцямі. Даліваючы посуд да краёў, пачаў па-гібуліцку балагурыць:

— О, цяпер яны поўныя, як вока, як толькі чокацца імі будзем?!. А то — наліў, бы шкадуючы!.. Пасля дарогі вам трэба дзюбнуць до-обра!..

— Але, але! — падтакнула гаспадыня.

— Сястра, прычашчайся з намі таксама!

— Ва-ацэк, што-о ты, мне не-ельга!— жахнулася гаспадыня.

I тут жанчынка з карычневым тварыкам раптам хапіла дзве шклянкі, паставіла самагонку на буфет ды нешта па-свойму залапатала. Скуласты мужчынка з пушыстай і рэдзенькай бародкай на мангалоідным твары, са свежымі зрэзамі на сінявата-шэрых космах на жонку бліснуў пакрыўджанымі вачыма, але прамаўчаў. Толькі ўзяў з талеркі тоўсты гурок і са злосцю захрумстаў.

— Ну-у, свая-ак, табе не пазайздро-осціш! А-яй-яй! — шчыра пашкадаваў падапечнага Вацлаў, не ведаючы цяпер, што і рабіць.— Нічога, потым абдурым тваю бабу і сваё дабяром — я табе абяцаю!..

Падзівіўшыся на незвычайную пару, расстроеная сынавым выбарам яшчэ больш, гаспадыня сабралася бегчы да гасцей. Адыходзячы, гэтак гасцінна, бытта новых сваякоў пакідала за царскім сталом, запрасіла яшчэ раз:

— Ешце, ешце! Усё ешце — і гуркі!..

Толькі цяпер Станіслаў даведаўся — з'явіліся бацькі маладой. З буйнай хлапечай радасцю ён уляцеў на кухню, па-панібрацку павітаўся:

— Ма-аня, Ко-оля, дзе вы, чэрці, так доўга прапада-алі?І. Ну, нарэ-эшце!.. Ай, малайчыны, што ўсё ж такі з'яві-іліся!.. Але чаго вы ту-ут, на ку-ухні?!.

Абоіх — яго і яе, у кухлянках, з торбамі — зяць павалок за сабой. На здзіўленне астатнім гасцям, пасадзіў паміж сабой і нявестай. Усё называючы па імені, расказваў ім пра кожнага, хто сядзеў за сталамі. Вяселлю растлумачыў — на Далёкай Поўначы так прынята звяртацца да ўсіх людзей, ды і Тамарыны бацькі яшчэ зусім маладыя — цесцю сорак, а яго жонцы гэтулькі споўніцца праз два гады.

Каб бацькам нявесты зрабіць прыемнае, хтосьці з медычак няўпэўнена, але з надзеяй, што яе падтрымаюць, заспяваў пра «Север Дальний». Худы, у джынсавым касцюме ды ўжо падпіты Дзімка Іваноў — з тых, у каго няма нічога святога за душой — бесцырымонна сяброўку перабіў. Добра пастаўленым тэнарам зацягнуў на той самы матыў:

— Дзіма, ты — дурань!— ледзь не са слязамі на вачах ад абурэння кінула медычка.

Хуліган нешта адказаў, але голас яго патануў у вясельным гуле.

7.

Буйнаму свату развярнуцца па-гібуліцку не давалі і далей. Шафёр зазлаваў, павалокся ў суседні пакой, зваліўся на канапу і захроп. Прыбыло яшчэ трое гасцей.

Старога Жамойду, як роднага, былыя студэнты прынялі да сябе. А зубнога тэхніка Ліду, з яе мажным і самавітым кавалерам, Вэра пасадзіла да сваякоў.

Таўставатая і пульхная Ліда, як навагодняя елка, ззяла залатымі пярсцёнкамі, завушніцамі ды нашыйнымі, мо ў пяць жылак, ланцужкамі, а на яе пярсцёнках блішчалі дарагія каменьчыкі каньячнага колеру. Бытта робячы вялікую ласку вяселлю ды так, каб усе чулі, раскошная прыгажуня паведаміла:

— З дацэнтам мы доўга не затрымаемся! Нават машыны не заганялі на падворак! Вернемся зноў да прафесара Якаўлева! Мікалаю Іванавічу стукнула сення шэсцьдзесят — адпусціў нас ад сябе толькі на гадзінку!

I цераз стол, дзе сядзелі медыкі, пачала пільна прыглядацца да маладой.

Пра Лідзіных суседзяў сказаць трэба яшчэ, і больш грунтоўна.

Жаніцьба аднакурсніка на хірургу з Поўначы магла б надта зацікавіць былых студэнтаў медінстытута, зацікавіць з чыста прафесіянальнага боку. На жывых прыкладах яны маглі папоўніць веды, назіраючы яшчэ адну расу «homo sapiens».