І ўсе гэтыя бухгалтары і менеджары — яны, пэўна, ужо аж падскокваюць ад радасці. Сапраўды, такі падарунак лёсу перад кампаніяй.
Магчыма, яго вернуць у Сойм і нават узновяць у Радзе.
І тут ён з’яўляецца. Радасны і спакойны. Пасля адпачынку.
Можна было б пратрымацца пэўны час. Можа, нават да канца выбараў. Каб не сарваць кампанію.
Але тады ўжо пэўна ніхто не паверыць.
Ён не адразу дазволіў сабе прамовіць тое, што прасілася на язык, што лагічна выцякала з сітуацыі.
Смерць была б самым лепшым выйсцем. Смерць на выспе, шчаслівая смерць.
***
Паўсюль былі нейкія гукі: шэпты, стогны, няўцямныя мармытанні. Яны гучалі прыцішана, як быццам крыху здалёк. Але ніякага здалёк тут не было, яны гучалі проста ў яго галаве.
Калісьці ён сказаў, што гатовы да такога лёсу. Гатовы сысці нават у пекла, калі будзе такая патрэба.
Яны стаялі ў кавярні і гаварылі. Назву кавярні ён забыў, памятаў толькі, што гэты было штосьці зусім простае, амаль банальнае.
І гэта была важная размова.
Яны спрачаліся пра вызваленне. Пра тое, ці варта было Арфею спускацца ўніз, па Эўрыдыку.
Ён тады сказаў, што варта, і насамрэч у Арфея няма выбару. І дадаў, што сам гатовы заплаціць гэты кошт, калі такое здарыцца.
Францішак жа гаварыў пра ўзвышэнне. Пра пустату нябёсаў. Пра тое, што выбар заўсёды ёсць.
І што спускацца насамрэч нікуды непатрэбна. Бо свет, як ён існуе ва ўяўленні звычайнага чалавека, і ёсць пекла.
І што менавіта ад гэтага пекла спрабаваў вызваліць чалавека прынц Гаўтама.
***
Хаця ўсё было не так, як у Арфея.
Напачатку яны ўзвышаліся. І тады, калі збіраліся на спеўкі, і тады, калі сустракаліся ў Гістарычным клубе. Набіралі вышыню. Назапашвалі карму.
А далей, напэўна, быў ужо толькі спуск.
Уніз, у Аід. У краіну ценяў.
У якой яны, маленькія цынавыя жаўнерыкі, вядуць сваю апошнюю вайну. Іх усё меней. І адзін за адным яны прападаюць. І цемра вакол усё больш густая.
Магчыма, ён ужо застаўся адзін.
Апошні герой са смешнага комікса пра змаганне.
Хто будзе паміраць апошнім, калі ласка, патушыце святло, — прыгадаў ён словы з нейкага амерыканскага фільма.
Святло патухла само.
Вакол варушацца хіжыя і страшныя істоты, мілыя пачварынкі, якія тут у сябе дома.
І ясна, ніякай Эўрыдыкі.
***
Затое было дзве бутэлькі віскі, пра якія ён амаль забыў.
Хрэнушкі вам, падумаў Багдан. Будзем выбірацца.
***
Запаліліся агні.
Праўда, зусім не там, дзе яны маглі з’явіцца і дзе ён іх падсвядома чакаў. Не на палянцы, дзе стаяла машына і куды тэарэтычна маглі даехаць, турысты ці нават мясцовыя рыбакі.
Агні свяцілі на другім баку возера.
Да таго ж, там чуліся галасы.
Як быццам бы людзі сабраліся каля вогнішча, сядзелі і пра штосьці гаварылі. Там не магло быць вогнішча і людзей, гэта ён разумеў.
Ён зусім не баяўся, бо ўжо адчуў гэтае месца сваім. Ведаў тут кожнае дрэва, кожны пагорак.
Віскі заставалася на донцы, ён дапіў да канца, і затрымаў дыханне, каб супакоіцца. Яно зрабіла сваю справу — зноў пацяплела ўсярэдзіне, думкі сталі яснымі і вясёлымі.
І раптам яму ўсё стала зразумела.
Кніга сапраўды была талісманам. Адганяла злых духаў.
А цяпер, у патрэбны момант, і Сунь У-кун, вялікі князь малпаў з сябрамі прыйшоў яму на дапамогу! Гэта яны сталі лагерам на другім баку возера і рыхтавалі ўцёкі.
Усё, як абяцаў Францішак, падумаў ён. Адкуль ён ведаў?
Падумаў таксама, што найперш трэба настроіць сваё сэрца.
Так, сэрца! Яно мусіць быць адважным, — і пяшчотным. А галоўнае непахісным. Усе нашыя бітвы мы выйграем альбо прайграем менавіта там, у сэрцы, прыгадаў ён чыесьці словы.
Што б далей ні здарылася, сэрца мусіць заставацца выспай, крэпасцю.
Падумаў таксама, што мусяць быць месцы ў памяці — ягонай памяці, з якіх можна патрапіць у іншую будучыню. І калі ён прыгадае, адчуе гэтае раздарожжа, можа прачнуцца зусім у іншым часе. А магчыма, і іншай асобай.
Агні свяцілі так, як быццам бы яны свяцілі проста ў яго свядомасці, а зусім не на балотцах за возерам.
Яшчэ раз услухаўся. І не толькі ў галасы і шэпты навонкі.
Штосьці змянялася ўнутры яго. Надышоў момант, калі трэба было прымаць рашэнне.
Ён падняўся, знайшоў плыт, спусціў яго на ваду і асцярожна паплыў наперад.
4.
— Хлопчыкі мае, вы зусім сп’янелі, — сказала Эва Дамініка ціхім шэптам, сама сабе, і ў гэтым шэпце чулася складанае, можа быць, нават занадта складанае сугучча.
Там відавочна было захапленне, крыху замілавання, каліўца трывогі, і ўсё гэта змяшана з радасцю, якая бывае ад раптоўнага — і ўсё ж такі даўно чаканага — падарунка.
Читать дальше
Конец ознакомительного отрывка
Купить книгу