Ігар Бабкоў - Хвілінка

Уладкаваўся ў фатэлі.

Надыходзіў надвячорак, усё навокал заціхла і супакоілася.

Раптоўна ён адчуў спакой і цішыню ўнутры сябе. Як быццам бы хтосьці прыйшоў у пакой і нарэшце выключыў радыё, якое гучала так доўга і так гучна.

Тут не паўставала аніякіх іншых думак. Увогуле ніякіх думак.

Ён не заўважыў, як патрапіў у сутонне.

***

Вогнішча гарэла роўна, можна было прасядзець усю ноч.

Падумалася, што тут можна было б застацца, і не на тры дні, а на месяц, а можа, нават і болей.

Быў толькі першы вечар, а ён адчуваў спакой і бяспеку, як быццам хтосьці нябачны ахоўваў яго тут.

Звычайна ў лесе нават з вялікай кампаніяй бывала трывожна. Асабліва ўначы, калі адыходзіш убок, па патрэбе, і раптоўна застаешся адзін, у чужой і халоднай цемры.

Але тут месца было відавочна намоленае, як яны казалі. Хаця і не ясна кім і калі. Не было аніякіх слядоў турысцкай прысутнасці: рэштак вогнішча, пластыкавых бутэлек, яміны са смеццем.

Ён распрануўся і асцярожна ўвайшоў у ваду. Было нават цяплей, чым на беразе. Возера дымілася, вада была падобная да цёмнага люстэрка.

Ён лёг на спіну і, павольна падграбаючы, выплыў на сярэдзіну.

Адчуў, як вада змывае ўсё: успаміны, думкі, пачуцці.

Усё гэта сцякала, распушчалася ў возеры, пакідаючы яго пустым і шчаслівым.

А яшчэ ўверсе свяцілі зоры, як ніколі ў жыцці.

***

Месца сапраўды было адмысловым.

Гэта была вялікая выспа, аддзеленая ад зямлі шырокім пасам зарослага хмызам балота. Кладка была зробленая даўно, яна ўтравела і утрываліла, і ўсё ж наўрад ці хто рызыкнуў бы ісці праз яе ўвесну альбо ўвосень, пасля дажджоў.

Возера атачала выспу з трох бакоў і ўзвышша, на якім ён паставіў намёт, нагадвала рубку карабля.

Ён абышоў выспу цалкам, знайшоў шчаўе і чабор, а таксама зарасці арэшніка і нейкія чырвоныя ягады, на далёкім канцы выспы.

Нацягаў камянёў і абклаў вогнішча. Зрабіў навес, лаўкі. Падумаў, што будзе вяртацца сюды кожны год. І што гэтае месца будзе ягоным сакрэтам.

У ім відавочна была загадка.

Яно было аж занадта прыгожае. Падрыхтаванае. Як быццам перад ягоным прыездам хтосьці добра папрацаваў над ландшафтам.

Гэта мог быць стары схрон, дзе калісьці хаваліся людзі.

Можа быць, партызаны. А можа, і акаўцы. Ці ўвогуле штосьці больш старое.

Тады тут мусілі быць зямлянкі, замаскаваныя, альбо нават засыпаныя. Зрэшты, невялікія ўзгоркі і маглі быць зямлянкамі. Але пагоркі былі тут паўсюль, і ўваход знайсці досыць складана. Можна зрабіць некалькі раскопаў, на спробу. З іншага боку, гэта маглі быць старыя пахаванні — і тады лепей нічога не кранаць, не турбаваць памерлых.

Ён прыгадаў адну гісторыю. Пра настаўніка, які сышоў у лес разам з выпускным класам менскай гімназіі. Падчас апошняга паўстання. Эва Дамініка расказвала яму пра гэта, вельмі даўно.

Пра нейкі схрон у пушчы, дзе яны хаваліся амаль дваццаць год. І дзе мусілі застацца іх запісы.

***

На другі дзень думак не было ўвогуле. Свядомасць была чыстая, як быццам яе добра вымылі.

Ён прачнуўся на дасвецці, распаліў вогнішча. Згатаваў каву, уладкаваўся ў фатэлі і заціхнуў на пару гадзінак, сузіраючы абуджэнне прыроды.

Потым сняданак і крыху гаспадаркі.

Узышло сонца, ён пайшоў да возера, купацца. Купаўся амаль да абеда, пасля схаваўся ў цень разлеглых соснаў і ядлоўца.

Прыгадаў пра кнігу, ён прыцягнуў яе на выспу разам з прыпасамі.

Было прыемна разгарнуць старонкі са знаёмымі персанажамі. Сунь У-кун, князь малпаў, суправаджае мніха Сюань Цзана у ягоным падарожжы. Змагаецца з пярэваратнямі, духамі.

Ужо чым чым, а духамі і пярэваратнямі кніга была набітая пад завязку. І што цікава, пярэваратні не былі чымсьці чужым і варожым. Збольшага, гэта звычайныя людзі, якія дазволілі сабе патануць у крыўдзе, помсце, нянавісці. І душы якіх прымалі пачварныя формы. Іх можна было вярнуць да сябе, у чалавечы свет. Дзеля гэтага і былі патрэбныя будыйскія сутры.

А яшчэ кніга нагадвала яму пра Францішка і Эву Дамініку. І адну цудоўную ноч, што здарылася з імі ў далёкую эпоху.

Ён падумаў: увесь час, пакуль яна была з ім, пакуль ён вазіў яе ў падарожжы, гэтая ноч суправаджала яго, як талісман. Не кніга, а тая ноч была талісманам!

***

На трэці дзень прыйшла саламандра і кінулася ў агонь. Ён назваў яе для сябе саламандрай, хаця гэта была жамяра, падобная да саранчы альбо багамола. Яна ўскочыла ў вогнішча і ўмомант згарэла, пераўтварылася ў жменьку попелу.

Саламандры наадварот, з агню выходзяць, прыгадаў ён.