Алесь Разанаў - Рэчаіснасць

Як сокала —
Вышыня,
Як рыбіну —
Глыбіня,
Як глухамань —
Ваўка,

Цябе вабіць
I дазваляе табе станавіцца сабою
Прасцяг —
Злучаны з гэтым светам
I ўжо далучаны
Да таго.

22

Хто зажадае сабе пакуты,
Калі магчымая ўцеха?
Хто накладзе на сябе лахманы,
Калі мае шаты?
I хто
Аддасць перавагу страце,
Калі кладзецца
Да ног набытак?

Разам з усімі з чараў
П'еш хмельную слодыч,
А сам — атруту.

I свет
Табе адкрывае свае таямніцы,
I адчыняе
Табе свае скарбы

Смерць.

23

Вядзе цябе перамога
Ласкава
Ў палаты
Славы,

Аднак заставацца
Ты ў ix
Не хочаш.

Накрэслівае на тваім
Жыццяпісе
Параза
Свае пісьмёны жалезам,

А каб адужаць цябе —
Не можа.

Зрошчаны з целам,
Але не цела,
Зроднены з духам,
Але не дух,
Зямлёю баронішся
Ад нябёсаў,
Нябёсамі —
Ад зямлі.

24

Уклалася ў чалавека
Таемная моц —
I ёю,
Што ён захоча,
Разбурыць можа,
І што захоча — стварыць...
Але ён
Блукае знадворку,
Але яна
Замкнёна ў святліцы,

I смерць
Трымае ключы.

25

Плывуць,
Як заўсёды,
Аблокі
I свеціць сонца.

I, як заўсёды,
Людзі
Не пільна бачаць
I разумеюць не дасканала.

Аднак
Тое, што хоча здзейсніцца,
Абірае
I ставіць свой знак на тым,
Кім яно здзейсніцца можа,—

На незаўсёдным,
На прыналежным да вечнасці
Невядомай,
На неспатольным,
Пакутным,
Жывым

Т а б е.

26

Нешта парушылася —
i парушэнне
Уклалася ў звычаі i ў абавязкі.

З паходу
Варочаешся дадому
З багатым палонам:
Нашто ён табе?
I слава —
Нашто яна, калі маеш
Большае адпачатку?
Але бадзёра
Гамоніць дружына,
Але маляўніча
Разгортваюцца краявіды...

Так шмат усяго,
Што ўсяго ўжо мала,
I кліча
Нястачу лішак.

27

Табе запярэчаць
Адпрэчаныя табою
Старыя багі —
I ўзварушаны люд
Абкружыць твой двор,
I стрэлы
Запаленыя паляцяць
У твой дом...

Цяпер
Маліся свайму
Ўкрыжаванаму Богу,
Кліч
Замовы на дапамогу!..

Быццам спружына,
Сціснецца ў сілу адпору
Твой лес,
I лівень раптоўны
Ўсе дзверы адчыніць

Насцеж.

28

Гэта не ты,
А твае адбіткі,
Не ад'яднаныя ад цябе,
Як цені
Ад постаці, i гэтаксама,
Як з постаццю цені,
З табой не з'яднаныя...

Назіраеш,
Як самі сябе
Абхітроўваюць хітруны,
Пабраўшы
Усмешкі на вусны,
Як ганьбяць,
Павыстаўляўшыся напаказ,
Самі сябе ганарліўцы,
Як самі з сябе,
З рукава
Сеючы звягу ды абгаворы,
Зласлівяць зласліўцы,
Як самі сабе,
Натыкаючыся на нажы,
Помснікі помсцяць.

29

Хмара,
Маланкамі апавітая,
Над табой
Спыніцца, i ты ўбачыш
У ёй дзяўчыну-ваярку —
З дзідай у левай
I з крыжам у правай руцэ;
Затым
Хмара ў дзівосны палац
Пераменіцца раптам...

Усёю сваёй
Істотаю
Ты запомніш
Тэты свой сон,

А С в я т а я С а ф і я ,
Якая паўстане
На беразе стромкім Дзвіны,
Пачне
Яго тлумачыць
Стагоддзям.

30

Куды б ні заходзіў
Далека —
Усё адно
Прыходзіў адтуль дадому,
I як бы куды
Hi ўздымаўся высока —
Усё адно
Вяртаўся i абдымаў
Родных i блізкіх.

І ўсякі раз
Прыносіў з сабой
Ca свайго падарожжа
Айчыне i людзям айчыны
Дарунак —
Скібу
Самое далечыні
І вышыні самой лусту.

31

Усе перашкоды
Мусіш адолець сам,
Перацярпець усе крыўды,
Развеяць
Усе сумненні,

I ў перамозе
Сябе не згубіць,
I ў паразе
Сябе не страціць.

Цвёрды,
Нібы зямля,
Плаўны,
Hi бы вада,
S, нібы вецер,
Нястрымны
Шлях ваяра —

Твой шлях.

32

Што адбылося,
Хаваецца ад цябе
I разглядае цябе
Ca сховы:
Супала
Рэха з наўколлем,
З прагалам — адлюстраванне.

Будзеш шукаць — зблукаеш,
Будзеш гукаць — знямееш,
Будзеш тужыць —
Наплывуць аблокі
I прывандруе дождж.