Алесь Разанаў - Рэчаіснасць

9

Славы не прагнеш,
Удачай не ганарышся,
Адно намагаешся асягнуць,
Што не ўдаецца іншым,

I чалавека —
Кім ты ўвасобіўся
Ў гэтым целе
I ў гэтым жыцці —
Выпрабаваць дарэшты.

Загадка,
Якую ўсім загадаў,
I той,
Кім яна авалодвае,
Пазнае
У рысах сваіх
Здаўна
Знаёмыя рысы.

10

Табою выходжу
За межы часу
I разглядаю табою тое,
Што апранулася ў небакраі,
I тое,
Што пасялілася ў невымоўным,
Табой вымаўляю.

Прыкметы
Акрэсліваюцца ў краявіды,
Дарадцаю робіцца небяспека,
А мэта — павадыром.

11

Ноч дазваляе
Выявіцца таямніцы,
А дзень —
Прадметам.

He ўвасабляешся
I не знікаеш:
Цень,
Які не дае
Мінуламу стаць
Назаўсёды мінулым,
А будучыні —

Нічыёй.

12

У роўным
Ты роўны з усімі
Iнават
За ix непрыкметнейшы —
Быццам
Часткова адсутнічаеш:

Не ўмееш
Так, як яны,
Захапляцца хвіляй,
Так, як яны,
Здавальняцца ўдачай,
Так, як яны,
Ажінацца ў гоман...
Але ў няроўным
Няма табе роўні —
I навальніца
Ідзе да цябе,
I вядзе
Цябе з сабой завіруха.

13

У зыркім агні,
Ад маланкі запаленым,
i ў атрутнай
Змяінай крыві
Гартуеш
Дзіду i меч:

(Не крышыцеся,
Не ламіцеся,
Не тупіцеся!..).

Будзеш
Цэлы свой век
Ад паразы ўхіляцца
А яна цябе —
Даганяць,

Будзеш
Цэлы свой век
Даганяць перамогу,
А яна ад цябе —
Ухіляцца.

14

Далеч адтуліцца —
I зазірне
Позірк за небасхілы. Здабываеш вайною.

Навіны
ўварвуцца ўгаворку,
Пакажа
Дарогу да сэрца дзіда,
Агонь
З'яднаецца з крыкам
І з дымам — туга,..

Ці зможаш
Тое, што ёсць, адолець,
Toe, што ёсць, перакласці
У тое, чаго няма?

Але сёння
У квецені свет,
A ў цябе вяселле.

15

Спыняешся каля сцен
Наваградка,
Ноўгарада,
Смаленска...

Хочаш пераканацца,
Ці ты ім свой
I ці яны
Свае гэтаксама?
Рухомая процівага —
Вартуеш
Княствы i гарады
І мір
Здабываеш вайною

16

Гэтак i мусіць быць?

Нядаўна
Супрстнікі, а цяпер
Хаўруснікі назаўсёды —
Палеглі
Тыя i гэтыя ваяры
У раптоўны сон,
Хто ix абудзіць?!.

А тое, што ix раз'ядноўвала
I адважна
Мкнула насустрач адно аднаму
Хто скажа,
Хто выснуе,
Хто пакажа —
Дзе яно?
Што яно?
I нашто?

Адпусціўшы лейцы,
Едзеш канём вараным
Дадому.

Склалася:
Дом — гэта мір,
Склалася i наноў
Складаецца:
Бітва — людзі.

17

Рыхтуеш
Дружыну сваю
Да паходаў,
Да бітваў,

Вучыш
Учыикам адважным,
Рухам спрактыкаваным,
Паводзінам чуйным.

I сам
Рыхтуешся з ёю
Да справы,
Якая цябе абрала,
I ў смерці
Вучышся

Жыць.

18

Згадваеш:

У маленстве
Дзіцячаю талакою
Гулялі ў снежкі.

Але спачатку дзяліліся,
I ў той дзелі,
Якая была не з табою,
Дзеці казалі:
«Добра,
Мы згодзімся біцца ў снежкі,
Але няхай Усяслаў,
Але няхай Усяслаў —
Калі будзе біцца — няхай
Не ўпадае ў лютасць».

19

Нібы агонь,
Узнікаеш раптам
I раптам знікаеш.

Hi поле,
Hi путча,
Hi бераг
I ні рака
He ведаюць, дзе ты зноў
Аб'явішся неўзабаве.

Тваёй прысутнасцю невідочнай
Поўны абсяг,

Адусюль
Нябачна глядзяць
Твае вочы.

20

Ты ўсюды —
I па-за месцам,
Заўсёды —
I па-за часам,
З усімі —
I без нікога.

Сёння
Імкнешся паспець туды,
Куды прыйдзе
Падзея заўтра.

Людзі ў сустрэчах,
Зямля ў слядах,
Iзлучае
Канцы i пачаткі неба,
A ў горнах
Удзень i ўначы
Палае агонь,
I куюць кавалі
Зноў зброю.

21

Сіла,
Дужэйшая за цябе,
Імкне цябе
Па таемных сцежках
I адчыняе
Замкнёныя далячыні.