Жорж Сімэнон - Першая справа Мэгрэ

Мэгрэ не пажадаў працягнуць яму выратавальны круг.

- А! Ну гэтак. Відаць, той ноччу ён прыходзіў да Жандро з малапрыстойнай мэтай.

- Чаму?

- Той факт, што яго суправаджаў Дэдэ, які чакаў яго на вуліцы і нават не выключыў матор, даволі паказальны.

- Аднак у доме яго чакалі.

- Адкуль вы ведаеце?

- Вы мяркуеце, што ў процілеглым выпадку яму дазволілі б падняцца ў пакой да дзяўчыны? І чаму Луі а гадзіне ночы быў пры поўным парадзе?

- Дапусцім, яго чакалі, але ж гэта яшчэ не даказвае, што ён быў там жаданы госць. Магчыма, ён сапраўды папярэдзіў іх пра свой візіт.

- Не забывайце, што ўсё адбылося ў спальні.

- Хай! Я нават гатовы дапусціць, што Эліз вяла сябе неасцярожна з імі. Мы не маем права судзіць яе.

- Ага! Вось як!

- Магчыма, між імі нешта і было. Нягледзячы на ўсё, ён - граф д'Ансеваль, яго продкі былі саўладальнікамі замка, купленага старым Бальтазарам, адным з іх сялян.

- Гэта, канешне, магло зрабіць уражанне на ўнучку карабейніка.

- А чаму не? Але ж магло быць і другое: даведаўшыся, якое жыццё ён вядзе, ёй захацелася ўратаваць яго. Хіба гэта не верагодна?

Чаму Мэгрэ раптам апанавала абурэнне? У яго было такое ўражанне, быццам яму паказвалі ўсё яго расследаванне ў крывым люстры. Не падабаўся і ліслівы тон камісара, які нібыта завучваў з ім урок.

- Існуе яшчэ адна верагоднасць, - ціха прамовіў ён.

- Якая?

- Што мадэмуазель Жандро-Бальтазар хацела б да свайго багацця дадаць яшчэ і тытул. Вельмі прыемна стаць наследніцай замка д'Ансеваль. Але, магчыма, яна пачувала сябе там самазванкай? Я таксама правёў дзяцінства ў замку, дзе мой бацька быў усяго толькі ўпраўляючым. І я прыпамінаю, як сёй-той з новаспечаных багацеяў ганяўся за гэтым.

- Вы намякаеце, што яна хацела б выйсці замуж...

- За Боба д'Ансеваля, чаму б не?

- Я не хачу абмяркоўваць гэтае пытанне, але сходнае меркаванне, здаецца мне, занадта смелае...

- Пакаёўка гэтак не думае.

- Вы дапытвалі пакаёўку, нягледзячы на...

Ён ледзь не дадаў: «...на мае парады». Што азначала б: «Нягледзячы на маю забарону!» Але ён прамаўчаў, і Мэгрэ прадаўжаў:

- Нават, так сказаць, выкраў яе. Зараз яна ў двух кроках адгэтуль.

- Яна вам што-небудзь расказала?

- Нічога пэўнага яна не ведае, апроч аднаго: што мадэмуазель Жандро ўбіла сабе ў галаву стаць графіняй.

Лё Брэ пакорліва махнуў рукой. Яму было яўна не па сабе прызнаць пэўную страту годнасці сярод прыналежных да яго свету.

- Дапусцім. Гэта, зрэшты, нічога не мяняе ў ходзе падзей. Пагадзіцеся, што Боб мог весці сябе як хам.

- Мы не ведаем, што здарылася ў пакоі. Нам вядома толькі адно: нехта страляў.

- Аднак мы прыходзім да аднаго і таго ж вываду. Чалавек паводзіць сябе, ну, скажам... абуральна. Брат дзяўчыны ў тым жа доме, таксама як і стары слуга Луі. Дзяўчына кліча на помач. Адзін з мужчын чуе крык, паспешліва прыбягае і ў парыве абурэння хапае рэвальвер, які, як вы самі сцвярджаеце, ляжыць на туалетным століку.

Гледзячы на Мэгрэ, можна было падумаць, што ён гатовы згадзіцца з камісарам. Але, выпускаючы са сваёй люлькі адно з прыгажэйшых у сваім жыцці кольцаў дыму, ён ціха запярэчыў:

- Што б вы зрабілі на месцы таго чалавека? Уявіце, што ў вашай руцэ рэвальвер, з якога яшчэ курыцца дымок, як гэта пішуць у газетах. А на падлозе ляжыць забіты ці сур'ёзна паранены чалавек.

- Прымаючы гіпотэзу, што чалавек паранены, я паклікаў бы доктара.

- Гэта не было зроблена.

- І адсюль вы робіце вывад, што чалавека забілі?

Мэгрэ, нібыта сам спрабаваў разабрацца ва ўсім, цярпліва развіваў думку далей.

- Якраз у той момант чуецца стук ва ўваходныя дзверы. Гэта стукае прахожы, які пачуў крыкі аб ратунку.

- Згадзіцеся, дружа Мэгрэ, што мала прыемнасці ўблытваць у свае сямейныя справы першага лепшага.

- А з лесвічнай пляцоўкі гукаюць: «Не марнуйце часу, Луі!» Што ўсё гэта азначае?

Мэгрэ з цяжкасцю ўсведамляў, што цяпер ён кіраваў ходам размовы, што ролі ў пэўнай ступені памяняліся, што яго шэф усё часцей трапляў у даволі кепскае становішча.

- Тое, што чалавек быў яшчэ жывы, напэўна? А можа, у Эліз быў нервовы прыпадак? Дакладна не ведаю. Лічу, што ў сходных сітуацыях чалавекам апаноўвае разгубленасць. Луі вышпурнуў няпрошанага госця, заехаўшы яму кулаком па фізіяноміі.

- Не надта высакародны ўчынак з яго боку.

- І ніхто не выглядаў занадта разгубленым. Відаць, яны адразу скемілі, што тып, якога дварэцкі толькі што аддубасіў, заявіць у паліцыю. І яна не забавіцца і запатрабуе тлумачэнняў.

- Што вы і зрабілі.