Сакрат Яновіч - Загоны

Перасталі блудзіць і неўзабаве выйшлі ля самюткага падножжа гары ў сасновым лесе.

— А я ўжо хацела падсадзіць цябе на яліну, каб пабачыў, дзе Вялікая Мядзведзіца, — жартавала Кіра. Саша чуць не засмяяўся.

Сасновы лес рэдкі, кусты нізкія. Не маглі ісці разам; калі Кіра прытойвалася за дрэвам, Саша нячутна ішоў і хаваўся за другім дрэвам, стараючыся ступаць па траве. Памалу дайшлі на гару і далей, у яе канец, дзе на ўскраіне малой паляны заляглі ў купіне высокага ядлоўцу, што рос вянком па берагах квадратовай ямы, відаць, выкапанай у вайну для размяшчэння батарэі. Адсюль ваколіца бы на далоні. А насупраць, метраў пяцьдзесят уніз да Зялёнай бухты, цямнее камень-валун. Па-над бухтаю туман.

Праляжалі ўсяго некалькі хвілін, калі за імі, у лесе, зноў трэснула галінка і мацней ступіла чыясьці нага, быццам падаючая ў траву спелая антонаўка.

— Саша, глядзі на лес, а я на камень...

Ад крайняй сасны адляпіўся цень дарослага чалавека і ў імгненне вока прапаў. Саша падумаў, што яму ўявілася, але чым пільней углядаўся ў цемень, тым вастрэй адчуваў, што там нехта ёсць!?

Па скроні сцякла першая кропля поту, клейкага і халоднага. Кіра штурхнула Сашу ў нагу і яму здалося, што ён гікнуў ад перапалоху. Кіра нямым кіўком рукі паказала, каб адвярнуўся да яе.

Убачыў, як да валуна падышоў цень высокай дзяўчыны з кошыкам, і пахіліўся перад каменем. Кошык знік бы пад зямлю праваліўся. Цень сказаў да кагосьці аглушаныя словы, і паменшаў. Дзяўчына села адпачываць. Пад валуном выразна заскрыгатала рыдлёўка, пасыпаўся пясок; там хтосьці капаў!

Дзяўчына ўкленчыла і прыняла ў рукі цяжкі кошык, за ім яшчэ адзін, які паволі адставіла ўбок і схілілася па трэці кошык. Па яе твары мільганула зялёнае святло. З-пад валуна выпаўз цень і, калі ўстаў на ногі, было відаць, што гэта хлопец. Ён зазёваны.

— Падарвешся з дзвюма кошыкамі, — сказала да яго ўголас дзяўчына.

— Ціха-аа! Трэба спяшаць, — буркнуў на яе. Паднялі кошыкі, адзін узялі паміж сабою, і памаячылі хілым крокам у кірунку Зялёнай бухты.

— Ідзем, паглядзім, што яны капаюць? — запрапанавала Кіра.

— Без ліхтарыка? — здзівіўся Саша. Цяпер ён меў рацыю, прыгаворваючы Кіры, што не ўзяла з сабою ліхтарыка.

Саша сказаў важнейшую рэч:

— У лесе, за намі, чалавек!

— Не можа быць?!

— Мо маюць трэцяга супольніка? — сказаў Саша.

— Магчыма, — Кіра не спадзявалася таго. — Яны, капаючы і выносячы пясок, мала што заўзажаюць... Пойдзем следам за імі?

— Здрадзімся.

— Дзівак ты. Нас хтосьці следзіць, мы ўжо здрадзіліся.

— Ідзем, пабачым, чаму выносяць пясок? — згадзіўся Саша.

— Я пайду першай, а ты дзесяць крокаў за мною.

— Я першы! — запярэчыў Саша.

— Не галасуй, — Кіра сціснула Сашу за руку. — Нападаюць заўсёды на першага, а ты хлопец, маеш сілу, абароніш мяне.

— Думаеш, забаюся!

Кіра выхілілася з ядлоўцу і накіравалася ўскрай палянкі ўніз, да Зялёнай бухты, абыходзячы здалёку валун. Саша адчакаў і рушыў за ёю. Не траціў з вачэй постаці Кіры і адначасова ўважліва ўслухоўваўся ў лясныя гукі. Канчаўся сасновы лес, і Кіра знайшлася на вузенькай сцежцы, якая гублялася паміж капіцамі пакірачаных ляшчынак з лазнякамі і белымі плямамі бярэзінак. Гразлі ногі. Саша раз і другі праваліўся па калена ў багніну, пакуль неспадзявана для сябе намацаў нагою кладку з пары круглякоў. Страціў з віду Кіру. Заспяшаў і праваліўся яшчэ раз. Раптам пачуў спераду кароткую гутарку і шохат, як бы хто ссыпаў авёс у засекі. I ў якіх дваццаці кроках паказаліся два цені, адзін за другім высунуліся бы з-пад зям-лі. Саша скочыў направа, на вывалены пень, пакаўзнуўся на ім, але паспеў схапіцца за бярозку і адштурхнуцца да наступнага скоку, у ка-піцу ляшчын. Усё адбылося так хутка, як бліск маланкі. Апрытомнеў, адчуваючы, што ляшчынка загразае пад цяжарам яго цела. Заенчылі начныя птушкі і блізка залапатала воднае птаства. Гэта ў бухце.

— Што гэта?! — дагнаў Сашу голас хлопца.

— Дзікі, — выясніў голас дзяўчыны. Затрымаліся ў месцы, адкуль скочыў Саша.

— Малады дзік, — сказаў голас хлопца і засвяцілася зялёнае святло. — Стары сюдою не пралез бы.

— Пайшлі.

Голас хлопца загаварыў цішэй:

— Яшчэ раз прынясем і на сёння канец работы. Да ўзыходу месяца трэба паспець замаскаваць шахту, пакуль не стане відней.

Заціхлі іх крокі.

Саша не меў сілаў паўтарыць скокі, каб дабрысці да кладкі. Выламаў доўгі кій, замахнуўся ім на тонкую галінку бярозкі, нагнуў яе да рук, пацягнуў да сябе, бярозка даволі лёгка паддалася і не заламалася. Ступіў на яе, трымаючыся за галлё для раўнавагі, і сабачым сцо-абам перабег да пня, памятаючы, што калі замарудзіць хоць на хвілю, пляснецца ў дрыгву, бы недавучаны веласіпедыст у калюжыну.