LibCat » Книги » Проза » Современная проза » Васіль Зуёнак - Паіміж небам і зямлёй

Васіль Зуёнак - Паіміж небам і зямлёй

Здесь есть возможность читать онлайн «Васіль Зуёнак - Паіміж небам і зямлёй» весь текст электронной книги совершенно бесплатно (целиком полную версию без сокращений). В некоторых случаях можно слушать аудио, скачать через торрент в формате fb2 и присутствует краткое содержание. Город: Мінск, Год выпуска: 2009, ISBN: 2009, Издательство: Беларуская навука, Жанр: Современная проза, на белорусском языке. Описание произведения, (предисловие) а так же отзывы посетителей доступны на портале библиотеки ЛибКат.

Читать книгу

Название:
Паіміж небам і зямлёй
Автор:
Васіль Зуёнак
Издательство:
Беларуская навука
Жанр:
Современная проза / на белорусском языке
Год:
2009
Город:
Мінск
ISBN:
978-985-08-1012-0
Рейтинг книги:
3 / 5. Голосов: 2
Избранное:

Добавить в избранное
Отзывы:
Написать комментарий
Ваша оценка:
- 60
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5

Паіміж небам і зямлёй: краткое содержание, описание и аннотация

Предлагаем к чтению аннотацию, описание, краткое содержание или предисловие (зависит от того, что написал сам автор книги «Паіміж небам і зямлёй»). Если вы не нашли необходимую информацию о книге — напишите в комментариях, мы постараемся отыскать её.

Аўтар кнігі — паэт Васіль Зуёнак, лаўрэат Дзяржаўнай прэміі імя Янкі Купалы, ганаровы член Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі. Старонкі яе — плён роздуму аб праблемах жыцця, літаратуры, мовы. Аўтар дзеліцца сваімі ўражаннямі аб паэзіі класікаў Янкі Купалы, Якуба Коласа. Пімена Панчанкі, калег-равеснікаў Ніла Гілевіча, Рыгора Барадулін, Генадзя Бураўкіна, Уладзіміра Някляева, Янкі Сіпакова, даследуе сакрэты паэтычнага майстэрства, этымалагічныя глыбіні слова. Кніга адрасуецца як навукоўцам, спецыялістам, так і шматлікім прыхільнікам роднай літаратуры.

Паіміж небам і зямлёй — читать онлайн бесплатно полную книгу (весь текст) целиком

Ниже представлен текст книги, разбитый по страницам. Система сохранения места последней прочитанной страницы, позволяет с удобством читать онлайн бесплатно книгу «Паіміж небам і зямлёй», без необходимости каждый раз заново искать на чём Вы остановились. Поставьте закладку, и сможете в любой момент перейти на страницу, на которой закончили чтение.

Тёмная тема

Шрифт:

↓

↑

Сбросить

Интервал:

↓

↑

Закладка:

Сделать

Такая — побач з метафізікай — дыялектыка... Ці — тэхналогія?..

І сапраўды, хочацца ўсклікнуць:
Не азірайся, каханая, гэта не мы!..
Тады — хто ж? Зноў цені? Так:
Прывіды нашы, спалохаўшы нас, праплылі...

Сапраўды — «час настаў спасцігнуць Веду»... І. пытанне з адказам правакуюць новыя пытанні:

А па кім жа я заплачу
На мяжы, дзе цёмны стаў?
А па Той, якой не бачыў,
Той, што ў свеце не застаў.
Па адной
нецалаванай,
Той, якой не цалаваць,
Па адзінай,
не спатканай
Той, што Бог не даў спаткаць...

А «сюжэтны крыж» тым часам разгортвае крылы: яшчэ адзін «радок у Апакаліпсіс» — «Зона»... А яшчэ, да ўласна зоны, да чарнобыльскай, — «Беларуская песня» з дзіўным прароцтвам: «Можна ведаць наперад толькі тое, што помніш назад...» Трэба азірнуцца (як вярнуцца!..). І азірнуцца боязна. Бо там:

Разбой. Вайна і зноў вайна.
Хапіла і крыві, і болю.
Усё было — чаго ўжо болей?
Скажы, у чым твая віна,
Адкрый, у чым віны прычына,
Мая самотная Айчына?..
Там:
Хто паспеў звар'яцець — звар'яцеў,
Хто прадацца хацеў — той прадаўся...
Там:
Прарокі страявым шыбуюць крокам,
І ў кожнага на шыі нумарок
Матляецца...
А ў існага Прарока
Без нумарка зацягнуты шнурок...
Там:
Сусед і брат не ведаюць віны.
Нібы не мы, нібыта не яны —
Народ, што прамаўчаў сваю дзяржаву...

І гэта ўсё — шлях да Зоны, яе злавеснае прадвесце. Гэта перадспеў «Зоны», уступ, у паэму, тую, ужо згаданую, дзе паэт палуднуе з богам і закурвае па-зямному...

Зона —
як страта цяжарная Стратай.
Просяцца хаты: хоць клямку пакратай!
Самі — пад ногі — сцежкі — як змеі!..
Той, хто праз гэта стане вар'ятам, —
Паразумнее.
Чыстая смерць..
Без ніякіх прыкмет.
Пуста.
Чарнобылем пахне Сусвет...

Гэтыя апакаліптычныя строфы пераказваць немагчыма, нельга. Іх трэба чытаць, а значыць — цытаваць, без купюр, цалкам. Што зноў жа — немагчыма. А таму абмяжуемся:

Вочы дарослыя —
поўныя зонаю.
Вочы дзіцячыя —
зонай пустыя...

Зона — гэта Чарнобыль. І зона нашага быцця, нашай духоўнасці наогул...

І нарэшце, па закону жанру пісанага і жанру дадзенага Прыродай: пасля псіхалагічнага піку, стрэсу, чарнобыльскага разлому — адхланне «Саракавіны засяроджаны роздум, суцішная і суцешная медытацыя на саракавой вярсце:

У сферных люстрах плаўных небасхілаў
Абвалы зор і роўны рух снягоў
Пад поўняю, што вёслаў не згубіла
Над водамі, што выйшлі з берагоў.

Свет шырыцца да незанятых ніш
І пустату закідвае насеннем,
Што прарасце маланкамі
паміж
Самаз'яўленнем і самазнікненнем.

Бясконцае ствараецца бясконца —
То скручваецца ў ніць на вераценца,
То рвецца на спіралі і кругі,

Як гэта высь халодная нямая,
Як гэта плынь, што берагоў не мае
І шырыцца — шукае берагі...

І я раптам, мо ў дзесяты раз перачытаўшы радкі (штосьці такое шчымліва прасілася з падсвядомасці, нагадвала пра сябе), страпянуўся: «Дык гэта ж, здаецца, санет?!» Так і ёсць — ён самы... І пахваліў я паэта: форма незаўважная — найвышэйшая з формаў!..

Саракавіны... Сабраліся сорак гадоў. Сорак — паэтавых. Сабраліся да паэта — памужаваць, пагаманіць... А што ім скажа паэт? Паплача? раскаецца?.. О не — не дачакаецеся. Хоць яшчэ ўсе сорак гадоў! Паэт толькі тады і паэт, калі жыве ўсведамленнем — як абнаўленнем:

Не з тымі пайшоў і дарогай не той.
Дарэмна дарога прасіла:
«Чакай.
Азірніся.
Падумай.
Пастой».
Вяла невядомая сіла.
Дарозе казаў: «Ты не тая. Маўчы».
Ні д'яблу не верыў, ні Богу —
І крочыў, і крочыў
удзень і ўначы,
Пакуль не адолеў дарогу.
І рушыў далей — на цалік, і сляды
Пакінуў, што сцежкаю сталі.
А тыя, што з ім не пайшлі,
хто куды
Пазбочвалі і заблукалі.
Глядзелі яны — хто з дупла, хто з нары,
Аброслыя мохам з карою —
Як ён пад гарою,
як ён на гары,
як знік
і прапаў за гарою...