Михась Южик - Марыянеткі і лялькаводы

— Так! — зноў завёўся Валерый Віктаравіч. — Ён і ёсць асабісты мой вораг. Бо такім людзям трэба рукі паадбіваць, каб пісаць было не панадна. Ды ад такіх кніг проста смярдзіць сатанізмам, а спадар Сакрасаў ёсць найтыповейшы лжэпрарок, якіх у гісторыі чалавецтва было безліч. Яны заўсёды гладзенька ды мякенька пачыналі. І непрыкметна, няўзнак рабілі адно-адзінае адступленне, а іменна пераносілі цэнтр цяжару сусвету на чалавечае эга. І ўсё! — ускрыкнуў Адынец. — І гэтага было дастаткова, каб выклікаць на зямлі хаос, разбой, кровапраліццё. Дастаткова сказаць: ты, чалавек, ёсць бог і таму маеш права ўзяць усё пажаданае. Толькі бяда ў тым, Лёня, што жаданні заўжды ў нас завялікія, а пры адсутнасці крытэрыяў дабра і зла яны, жаданні, вядуць ізноў жа да плоймы ваяўнічых фаласаў, гатовых на ўсё, толькі каб быць шчаслівейшымі. Адсюль — і войны, і рэвалюцыі, і нават прыродныя катастрофы вынікаюць… Таму што прагны чалавек, непамерна прагны і амбіцыйны. І калі не правесці яму рысу дабра і зла, не абмежаваць у правах ды не застрашыць законамі, то ён шар зямны падарве. Хіба не для таго прыходзіў Хрыстос, каб даць нам арыенцір і, калі хочаш, апусціць з нябёс на зямлю? Каб сказаць: не ты, чалавек, ёсць Бог, а Я; на мяне і раўняйся. А калі няма гэтага раўнення, Нілыч, то тады — капец чалавецтву. Прынамсі ў тым выглядзе, у якім мы яго, чалавецтва, сабе ўяўляем. Без Бога людзі ёсць статкам, што бегае па зямлі ў пошуках пажывы, — не болей.

Валерый Віктаравіч заціх, чакаючы, што скажа сябар. Але Пугач быў не вельмі схільны зараз спрачацца. Ён надзьмута адмоўчваўся і час ад часу пазіраў на гадзіннік. Быў відавочна занепакоены тым, што сын кудысьці прапаў і не звоніць.

Нарэшце Леанід Нілыч устаў і сярдзіта захадзіў па пакоі, набіраючы па мабільніку нумар.

Яму доўга не адказвалі. Праўда, гудкоў праз сем на тым канцы лініі неспадзявана адгукнуліся.

— Ну ты што, зусім аскацініўся?! — раптам рыкнуў Пугач у трубку. — Колькі, я пытаюся, зараз часу і калі я цябе папрасіў падысці?! Га? Ды мне напляваць, што ты стаміўся! Стаміўся ён… Ты што, не мог пазваніць і сказаць? Табе не прыйшло ў галаву, што я хвалююся?! Не кажучы ўжо пра тое, што нармальны сын хаця б павіншаваў бацьку з днём нараджэння… Ах, ты ненармальны?! — Твар Нілыча зрабіўся барвовым. — Што?!. Ды як ты можаш так гаварыць! Сволач ты пасля гэтага! Ідзі ў задніцу! — Выкрыкнуўшы гэта, мастак узняў тэлефон над галавой, і Адынцу здалося, што ён мерыцца разбіць яго аб падлогу. Аднак, своечасова адумаўшыся, гаспадар шпурнуў мабільнік на мяккую канапу і, развар’яваны, затупаў па пакоі.

— Ну, які ж падлюган, га? — апеляваў Нілыч да сябра. — Чуў, Валерка? Яго ягамосць, аказваецца, спачываюць! У яго, аказваецца, настрою ісці сюды не было! Вось сволач! — Нілыч у шале то засоўваў, то вымаў рукі з кішэняў цеснай камізэлькі.

— Ды годзе табе, Лёнь. Мажліва, у хлопца праблемы, — суцяшаў яго сябар.

— Праблемы! А пазваніць ён не мог? — Пугач злосна вытарашчыўся на Валерыя Віктаравіча, быццам той у чым вінаваты. — У яго што, тэлефона няма?

І тут, ахоплены вокамгненным парывам, Леанід Нілыч падышоў да бара, рэзка адкрыў дзверцы і дастаў непачатую бутэльку гарэлкі. Дрыготкай рукой ён адкаркаваў яе на стале і, наўздзіў Адынцу, наліў сабе поўны фужэр “вогненнай”. Выпіў гэтую порцыю мастак секунды за тры і, абмяклы, апусціўся ў фатэль.

Такім чынам, Нілычаў дзень нараджэння быў непапраўна сапсаваны. Валерый Віктаравіч, які гэта добра ўразумеў, пасядзеў для прыліку яшчэ хвілін дваццаць, паразбаўляў нуду малазначнымі словамі і развітаўся.

…На двары было марозна, фанабэрыста ззяла поўня, надаючы краявіду прывідна-блакітныя тоны. Калі Адынец крочыў да найбліжэйшага прыпынку, было бязлюдна і ў навакольнай цішы снег рыпеў пад нагамі так, нібы каркаў стары груган.

24

Гэтым жа месяцовым вечарам, гадзін у адзінаццаць, бізнесовец Генадзь Марушкевіч вяртаўся з рэстарана дадому. Праўда, не зусім дамоў вёз яго асабісты вадзіцель Сашка. А яшчэ праўдзівей, зусім не дамоў, таму што на заднім сядзенні, акрамя самога Марушкевіча, сядзела расфуфыраная асоба — рэстаранная танцоўшчыца Альбіна. Бізнесовец мерыўся змястоўна правесці з ёй ноч, а таму кіраваў на сваю запасную кватэру, якая прызначалася акурат для такіх мерапрыемстваў. Ведалі пра гэтую кватэру толькі Генадзь і яго верны вадзіцель.

Сённяшні працоўны дзянёк стаўся зусім не шараговым для трыццаціпяцігадовага Марушкевіча. Бо менавіта сёння ён нарэшце вырашыў пытанне, якое таміла яго два гады: адцясніў ад справы Мішку Загорскага, таварыша, сакурсніка па інстытуце, з якім яны на пачатку дзевяностых заснавалі невялікую гандлёвую фірму. Хто ж тады мог прадбачыць, што справа пойдзе гэтак паспяхова, і з вечна галоднага нягеглага студэнта Генадзь Марушкевіч ператворыцца ў аднаго з буйнейшых бізнесоўцаў горада. Ну, буйнейшых не буйнейшых, а сур’ёзную кампанію сотавай сувязі ён узначальваў. Узначальваў, паўторымся, з сённяшняга дня, адцясніўшы ад справы свайго кампаньёна.