Вячеслав Адамчик - Чужая бацькаўшчына

Але яго за шырокi з касцянымi гузiкамi хлясцiк на суконным каптане схапiла Алеся:

— I не пушчу, — i засмяялася, цягнучы яго да сябе. — Каб дзе яшчэ голаў падаткнуў, спрытны такi… Дадому во пойдзем. Цеперся куцця стаiць.

Учуўшы, што ў кiшэнi бразгацiць пляскатым язычком доўгi ключ, схамянулася i забедавала Хрысця:

— Дай бог памяць, я ж i хату не замкнула. Можа, дзе якi злодзей усунуўся.

— Злодзей не злодзей, а дурны з Лабачоў, той можа ўлезцi, — абмiнаючы калючую загарадзь i выходзячы на сцежку, яшчэ больш падстрашыла Хрысцю Алеся. — Помнiш, як восенню ўбiўся ў хату да Вайтовiчаў? Тыя, не прымкнуўшы дзвярэй, пабеглi на сяло. А ён зайшоў у хату, распрануўся i палез на печ. Рассунуў сонных дзяцей, лёг мiж iмi i храпе. Нават яшчэ боты зняў ды на лаву каля печы паставiў.

— Вой, не расказвай, — схапiлася за шчаку Хрысця, — а то буду баяцца.

— Каго гэта? — азiраючыся на нiзкi ўжо без страхi зруб Мiронавай хаты, над якiм роем вiлiся чырвона-залацiстыя iскры, Iмполь дагнаў Алесю з Хрысцяй, схапiў абедзвюх пад ручкi.

Спiхваючы з цемнаватае вузкае сцежкi ў глыбокi, залiты яснай чырванню, як ад нiзенькага сонца, у доўгiх сiняватых ценях снег, павёў вулiцаю.

Хрысця чула, як у халоднай палатнянай кiшэнi кажушка яе руку лавiла i моцна сцiскала вялiкая Iмполева рука. Яна, дзеразуючыся, як мышка, шкраблася сваiмi пальчыкамi ў яго руцэ i нiяк не магла ўшчыпнуць за яго слiзкую тугаватую далонь. А ён то расшчэмлiваў сваю руку, то зноў лавiў яе халодныя, з калючымi пазногцямi пальчыкi.

Яна, як маладая курачка, скрывiўшы набок голаў, адным вокам знiзу ўверх зiркала на яго.

Нiбы падцiкаваўшы iхнюю забаўку, са злосцю на Iмполя закрычала Алеся:

— Саўсiм мяне ў снег сапхнуў. Iдзi адзiн!.. — i штурханула ў плечы.

Ён, iдучы наперадзе, цiхенька парыпваў крохкiм снегам.

На Корсакавым надворку, падступаючы, зазiрнуў у верхнюю, трохi не зашэрхлую ад марозу шыбу i здзiвiўся:

— О, елачка ў вас стаiць!

— Ага, так зайдзеця, — Хрысця апякла руку абынелаю клямкай.

— Ой не, пабежымо дадому, — затупала, курчачыся ад холаду i грэючы ногi, Алеся.

Успомнiўшы пра лабачоўскага дурнога, Хрысця прысунула сенi. Слухаючы, як яшчэ тупаюць, варочаючыся з пажару, i гавораць людзi, пачала прыбiраць елачку, падвешвала на калючыя, што пахлi густою лiпучаю смалою, натапыраныя лапкi шкляныя шарыкi i прыгожыя, выразаныя з кардону ружовыя анёльскiя галоўкi з блакiтненькiмi крыльцамi. Адышоўшыся, азiрала елку, дзiвiлася, што харошая выйшла, i накiнула на яе серабрыстыя анёльскiя валасы. Толькi зорку на пруткi жаўтлявы вяршок не насадзiла — чакала Мiцю.

З бацькам яны прыйшлi позна. Яна ўжо заслала новенькiм у каробачку абрусам шапаткое на стале сена, паставiла нават кiсель i груцу — густы крупнiк з салодкаю вадою, прысела пры стале i не ўбачыла, як задрамала, прыснiўшы раптам страшны сон. Снiлася ёй, што гарыць ужо не Мiронава, а Мондравых хата i яна з Iмполем стаiць у тым агнi…

Хрысця прачнулася, як сама не свая — у дзверы ўжо грукалi Мiця з бацькам.

Свята перабiў пажар. Корсак, забыўшыся нават паваражыць — не даставаў, як заўсёды, з-пад абруса саломiнку, каб убачыць, якое ж налета збожжа вырасце, — усё круцiў лысаю з чорным вяночкам валасоў галавою, бедаваў, што Мiронавым, пэўна, не дадуць страхоўку, бо хата загарэлася ад жару ў попеле, якi высыпала за вуглом на сметнiк Васiлёва Маня.

Хрысця слухала яго i не слухала — разгадвала свой страшны сон, але разгадаць не магла: у якiм жа агнi яны з Iмполем будуць?

Была субота. Шчадра. Багатая куцця. Выправiўшы з хаты мужчын i засунуўшы на цяжкую жалезную засаўку дзверы, Хрысця завесiла старымi радзюжкамi вокны: баранi бог, каб не падцiкаваў хто, як яна будзе мыцца.

Папоцемку ўжо дастала з печы два цяжкiя чыгуны, адцадзiўшы праз засланы анучкаю кошык руды слiзкi луг у шырокую, яшчэ раненька ўнесеную з сеняў, каб нагрэлася, жоўценькую балею.

Сцягнуўшы праз голаў караткаватую палатняную сарочку, раптам засаромелася сваiх белых, з рудаватымi шапачкамi грудзей, кучаравага чубка нiжэй смуглага, крышку выпуклага жывата, сваiх голых, у маладой ружаватай чырванi ног.

Нешта чужое, нязвыклае бачыла сама ў сабе.

Памаленьку ўжо ступiла ў цёплы руды луг, чуючы нагамi цвёрдае i слiзкае дно балеi. I раптам аж здранцвела ад страху — нехта грукаў прымкнутымi дзвярмi.

Хрысця, прытулiўшы да грудзей скрыжаваныя рукi, як туляць да сябе i хаваюць маладога катка дзецi, прысела, сцялася ўся, баючыся нават дыхнуць. Чула, як пад рукою дрыжала i турзалася няведама чаго сэрца.