Кірыл Дубоўскі - Беларуская мова

— Вось табе і майскія святы. Як дура, буду сядзець у чатырох сценах з інтэграламі, пакуль усе гуляць будуць.

— А мне дык і гуляць не вельмі хочацца. Нейкая мутная вясна ў гэтым годзе. Чакаеш нечага вечна, чакаеш, спадзяешся…

— Ай, і не кажы…

Косцік задраў галаву ўверх і зацягнуўся.

— Мне дык наогул часам хочацца з даха нашага ўнівера скочыць, — сказаў ён.

— Я таксама пра гэта думала, — здзіўлена адказала Ліза. — А вось табе чаму хочацца?

Косцік задумаўся. Што ёй адказаць? Парызнацца, што самотны? Што адчувае сябе няўдачнікам па жыцці? Ды яшчэ і гэты залік правалены…

— Ну… вось хочацца часам проста так. А табе?

— І мне проста так, — сказала Ліза.

І яны засмяяліся.

— У мяне нікога шчэ не было, — сказала яна і схавала галаву пад коўдру. Засьмяялася. — Толькі не забівай мяне.

Раніцай я заўважыў на прасьціне чырвоную пляму. Учора мы пралілі віно.

(Пераклад з расейскай Наталлі Давыдоўскай)

Юля і ейная сяброўка Іра стаялі ўвечары на гаўбцы ў калідоры старога дзевяціпавярховага дома. Перад імі касымі кроплямі шамацеў дождж. За спінаю безупынна гудзеў ліфт. Падавалася, што дым ад цыгарэтаў у вільготным паветры можна было памацаць рукамі.

— Пятнаццатага кастрычніка, — сказала Юля. — Што гэта за дзень для людзей? Пятнаццатага кастрычніка — гэта самая сярэдзіна восені, жоўтае лісце замест паветра і асфальту, вецер і дождж замест пагоды, восеньская дэпрэсія ў нармальных людзей замест настрою.

І толькі мне адной выпала нарадзіцца ў гэты дзень ды яшчэ кожны год лічыць яго святам. Гэта нармальна?

— Варта прызнаць, табе не вельма пашанцавала, — адказала Іра і паправіла акуляры.

— Вось і я пра тое ж. А сёння мне да таго ж дваццаць год стукнула. Бывай, дзяцінства. Як той казаў, трэці дзесятак. Вось я і пастанавіла трохі развітацца са слаўным добрым дзяцінствам.

Юля кіўнула ў бок пакета, што стаяў ля ног.

— Мне заўсёды чамусьці дарылі на дзень народзінаў мяккія цацкі. І хлопчыкі, і дзяўчынкі, яны заўсёды дарылі мне цацкі. Гэта нармальна?

— Мне дарылі кнігі, — сказала Іра.

— Можа, таму, што ты з дзяцінства гуляеш ў “Што? Дзе? Калі?”

— Цікавая версія.

— А вось мне дарылі гэтыя цацкі не толькі на дні народзінаў. Прыцягвалі на спатканні, куплялі на восьмага сакавіка. Нібы я дзіцё нейкае. Раней — яшчэ можа быць, але цяпер мне дваццаць, час завязваць з гэтымі цацкамі, канчаткова з імі расправіцца.

— Ты адсячэш ім галовы?

— Ну што ты? — засмяялася Юля. — Мы хіба ў сярэднявеччы?

Зараз мы проста выкінем іх нахран з гэтага гаўбца. Адну за адной.

— Ты думаеш, так будзе правільна?

— Так, Іра, правільна. Табе ўжо наогул дваццаць адзін, будзеш дапамагаць.

Я вяртаўся дадому з працы. Яшчэ зусім нядаўна я рабіў гэта да таго, як пачынала цямнець, а цяпер, калі я выходзіў з офісу, мяне падпільноўвалі прыцемкі ў найлепшым выпадку. Але сёння акурат надарыўся не найлепшы выпадак, і на вуліцы было цёмна, наколькі гэта наогул магчыма ў горадзе. Да таго ж ішоў дождж, змешваючы лісце пад нагамі з зямлёй і ператвараючы ўсё гэта ў суцэльную брудную кашу. Больш за ўсё на свеце я марыў хутчэй трапіць дадому і залезці пад коўдру, а яшчэ лепей — стаць дзіцёнкам і пайсці ранкам у дзіцячы садок, а не на працу.

Калі я падыходзіў да свайго пад’езда, на мой парасон нешта пляснулася, адскочыла і ўпала на зямлю. Я нахіліўся і за метр ад сябе заўважыў у лужыне зайца — звычайную мяккую цацку з доўгімі вушамі. Было незразумела, адкуль ён зваліўся на маю галаву. Я ведаў толькі, што зайцам няма чаго рабіць у лужыне, таму вырашыў уратаваць небараку Раяна, як адразу ж яго ахрысціў. Бясстрашна ступіўшы ў лужыну амаль новымі чаравікамі я выцягнуў звярка, перанёс яго ў сухое месца пад брылёк пад’езда і прыхінуў да сцяны.

— Вольна, шараговец! — сказаў я яму. Тым часам цацкі пасыпаліся аднекуль зверху адна за адной.

Па чарзе я падымаў іх з зямлі, выцягваў з лужын, выкручваў, саджаў ля сцяны ўсіх гэтых бурундучкоў, мядзведзікаў, хрушак, сцяпашак. Я адчуваў сябе салдатам, які на спіне выносіць параненых таварышаў з поля бою.

Нарэшце надыйшоў момант, калі ўсе яны сядзелі побач, мокрыя і брудныя. Я прысеў каля Раяна, прыхінуўся да сцяны і закурыў. Нялёгкая гэта работа.

— А дзе твае радакі? — спытаўся Рома ў Сярогі.