Кірыл Дубоўскі - Беларуская мова

— Не, — згадзіўся Косцік.

— А ці ж баба зразумее цябе так добра, як сябар?

— Мабыць, не.

— Ну вось бачыш…

Паша схіліўся да Косцікавага вуха:

— Я табе больш скажу: бабы — гэта зло, а ўсё зло — ад баб. Галоўнае — сябры.

— Я згодзен, — сказаў Косцік. Яму зрабілаяся раптам вельмі добра. Добра і лёгка.

— Правільна, ну гэтых баб. Давай лепш вып’ем за сяброў.

— Мяне цікавяць тры рэчы, — адказала яна на маё прывітанне ў асьцы. — Якога ты росту? Ці вялікі ў цябе жывот? Ці ёсць на тваёй галаве хоць якая расліннасць? Калі адкажаш правільна на ўсе тры пытанні, у цябе будуць вялікія шанцы на знаёмства са мною. І ніяк інакш.

Я здзівіўся. Пачатак нашай размовы быў вельмі незвычайным.

— Ты пра гэта ва ўсіх пытаешся? Я сярэдняга росту, дзесьці метр семдзесят восем, жывот у мяне зусім звычайны, а на галаве ёсць валасы, праўда, даўно не стрыжаныя. Але ж гэта нам не перашкодзіць?

— Усё выдатна, хлопчык! Ты — проста бальзам на маю душу. Навокал адны маленькія, лысыя, пузатыя вычварэнцы. Спадзяюся, ты мне не хлусіш.

Так мы з ёю і пазнаёміліся. У той жа самы вечар мы вырашылі ўбачыцца і дамовіліся сустрэцца каля нулявога кіламетра.

Яе звалі Насця, мы бадзяліся з ёю па цёплых вуліцах і пра нешта гутарылі.

— Нешта мы ўсё кругамі ходзім, — сказала яна раптам. — Ты хочаш закружыць мне галаву?

Так шпацыруючы, мы падышлі да “Белай вежы”.

— Пачынаем лічыць, — сказала Насця. — Вось глядзі: адзін, другі, трэці, чацвёрты…

— Хто?

— Ну як гэта хто? Пытанні ў цябе. Маленькія, лысыя вычварэнцы. Тут іх натуральны арэол існавання, тут іх цэлыя статкі. Кыш! Кыш! — раптам замахала рукамі Насця.

Я ашалела глядзеў на яе.

— Ну добра, пайшлі далей. Усё роўна яны нікуды адсюль не падзенуцца, дарма толькі нервы трапаць з імі.

— А можа, яны ўсё ж разбегліся б?

— Не, ты што. Ёсць такія рэчы, якіх ты не можаш змяніць. Гэтым светам кіруе нешта нізкае, пражорлівае і пачварнае — гэта аснова. Ты яе ніяк не зрушыш, колькі вецер ні ганяй.

Мы дайшлі да нейкай лаўкі.

— Давай пасядзім, — сказала Насця.

Мы селі.

— Выпіць было б нядрэнна, — сказаў я раптам.

— У мяне ёсць, — адказала Насця. Яна расшпіліла свой заплечнік і дастала адтуль пакет віна.

— Ого, — здзівіўся я. — Ты да ўсіх так на першае спатканне прыходзіш?

— Не, ты што. Проста так атрымалася.

Мы адкрылі пакет і пачалі піць віно.

— Глядзі, яны не рухаюцца! — раптам паказала Насця пальцам на неба.

— Хто?

— Хмары. Яны стаяць на месцы. Чаму?

— Можа, іх проста нічога не кранае?

Насця засмяялася.

— Можа. А давай на іх дзьмуць. Раптам яны зрушацца з месца?

— Давай.

Мы набралі ў лёгкія паветра і пачалі дзьмуць на хмары.

Косцік і Паша разам са сваімі аднагрупнікамі Сяргеем і Віцем сядзелі і пілі піва.

— Ну, давайце за нас, — падняў Паша ўверх бутэльку “Крыніцы”.

Яны ў чатырох стукнуліся. Косцік глынуў.

— Вось што дзіўна, — сказаў ён. — Я раней зусім нічога не піў, а зараз — амаль кожны дзень. Я нават ужо не ведаю, ці то я заўсёды напіваюся, ці проста часам цверазею. Раблю першы глыток і разумею: я вярнуўся.

— Куды? — спытаўся Паша.

— Не ведаю. Нібыта аднекуль пайшоў, а цяпер вярнуўся. Вечары — як у тумане нейкім. І раніцай, ведаеш, прасветлена так.

— Ну ты даеш, — сказаў Сяргей. — Цябе гэта напружвае, ці што?

— Не ведаю. Так можна ўсё на свеце прапіць.

— А што яшчэ рабіць у гэтым жыцці?

— Не ведаю, ёсць, напэўна, у жыцці нейкі сэнс.

— Ніякага сэнсу ў жыцці няма, — сказаў Віця.

— Тады чаму ты самагубствам жыццё не скончыш? — спытаўся Паша.

Віця задумаўся:

— Напэўна, з-за бацькоў. Для іх жа гэта будзе гора.

— Ну так, — сказаў Сяргей. — Я таксама жыву толькі з-за бацькоў. А інакш навошта?

— Добра, — сказаў Паша. — Раз вы такія разумныя, то давайце вып’ем за бацькоў.

— Давайце нап’емся за бацькоў, — прапанаваў Косцік.

І яны напіліся.

Косцік і Ліза сядзелі на лаўцы перад універам і моўчкі курылі. Толькі што яны правалілі залік па вышэйшай матэматыцы і цяпер з тугою глядзелі на дванаццаціпавярховы будынак альма-матэр.

Ліза кінула тонкі фільтр у сметніцу і пацягнулася па новую цыгарэту.

— Я на выходныя дадому хацела паехаць, а зараз давядзецца ўсё па-новаму вучыць. І цяпер жа ўжо не спішаш.

— А я ўсё роўна спісваць ніколі не ўмеў, — прызнаўся Косцік. — Крыўдна, што адны мы з усёй групы не здалі.