Багуміл Грабал - Танцавальныя гадзіны для старэйшых і спрактыкаваных

Сонца заходзіла, а панна Каміла стаяла на драбіне, ела чарэшні і ўсьміхалася старому ўнізе, які кожны дзень прыносіў ёй ружы, нарваныя ў чужых садох, які абяцае ёй, як паляцяць яны разам у Вену і Будапэшт, і ён пакажа ёй усе тыя месцы, дзе ён бываў за Аўстрыі, як паедуць яны разам хуткім цягніком у Прасьцеева паглядзець на тую вялізную чорную грабніцу дворскага пастаўніка Вайнліха, у якога ён працаваў, як паедуць на аўтамабілі ў Кокары, дзе ён пакажа ёй родны дом славутага Рымскага, які не баяўся нічога на сьвеце і такім чынам уварваўся ў Божае каралеўства, глядзела і ўсьміхалася старому, зь якім ягоная сям'я мае клопат, бо ён ня мыецца, нават каб хоць трошкі апаласнуцца, і як толькі пачынаецца дождж, адразу даюць яму бідон і пасылаюць у другі канец гораду па малако, які ўжо не адрозьнівае часу і кладзецца спаць адзеты, які і цяпер у гэтай сьпякоце носіць трое нагавіц на цёплых сподніках, нанізе зусім абтрапаных, так што выглядае як тыя пухнатыя вуркатлівыя галубы, які ходзіць у заляпаных гразьзю чаравіках, да якіх заўсёды нацягвае адну шкарпэтку на другую так спрытна, што не прасьвечваюцца дзіркі, пра якога сям'я гаварыць, што ён бываў страшэнна нясьмелы, а нават палахлівы, нейкі час зусім непрылюдны, зь якога жанчыны толькі насьміхаліся, але які поўны да іх шляхотных пачуцьцяў і мілы ў кампаніі, што так як стаяла на драбіне ў заходным сонцы, а за ёй блішчала рака, па якой жанчына ў чырвонай апратцы везла на пароме капіцу сена, што тая панна раптам узрадавалася добрай думцы, якая яе неспадзявана ўразіла, і сыходзіла долу, ступаючы па папярэчынах адной нагой за другою, ажно апынулася ў шортках сярод шасьці кашоў чарэшняў, якія нарвала надвячоркам, падыйшла да буды, узяла вядзерца, адсунула века студні і выцягнула на круку поўнае вядзерца сьвежай вады, а потым падняла рукі, выцягнула блюзку апырсканую чарэшневым сокам, расшпіліла гузік у шортках і блюзка пайшла ўверх, а шорткі ўніз, закруцілася і выступіла з апратак і так голая пайшла і на палянцы ў засені яблыняў уся ўмывалася, а стары, які ўвесь надвячорак апавядаў, цяпер сядзеў як працяты маланкай, абхапіўшы сагнутае калена даланямі, і глядзеў паўзь яе, зьнямелы, насьцярожаны і тактоўны, пакуль яна дарыла яму тое, што толькі жанчына можа падараваць мужчыну, мыючыся ў поцемках для ягоных захопленых вачэй...

Багуміл Грабал нарадзіўся 28 сакавіка 1914 у Жыдэніцах каля Брна на Мараве. У касьцельнай мэтрыцы запісалі яго як сына Марыі Кіліянавай (прозьвішча бацькі адсутнічала). У 1916 годзе Марыя Кіліянава выйшла замуж за Францішка Грабала, рахункавода гарадзкога бровара ў Брне. У гэтым самым годзе Францішак Грабал юрыдычным асьведчаньнем надаў Багумілу сваё прозьвішча. У наступным годзе ў сям’і Грабалаў нарадзіўся сын Бржэтыслаў (Славік), а ў 1919 яны пераехалі ў мястэчка Нымбурк, 50 кілямэтраў на ўсход ад Прагі, дзе Францішак Грабал атрымаў пасаду кіраўніка мясцовага бровара. У 1920-25 Багуміл Грабал закончыў пачатковую школу ў Нымбурку. Потым паступіў у дзяржаўную гімназію ў Брне, але калі пасьля першага году з шасьцю нездавальняючымі ацэнкамі яго не прапусьцілі ў наступную клясу, ён вярнуўся ў Нымбурк і запісаўся ў мясцовую рэальную гімназію. Вучыўся ў ёй таксама слабавата, але ў 1934 атрымаў пасьведчаньне сьпеласьці. Год часу займаўся на прыватных курсах лацінскае мовы, здаў матуральны экзамен з лаціны ў 1935 і паступіў на юрыдычны факультэт Карлавага Ўнівэрсытэту ў Празе. Нямецкая акупацыя перапыніла ягоную ўнівэрсытэцкую вучобу — Грабал здаў апошнія экзамены пасьля вызваленьня і атрымаў дыплём доктара юрыдычных навук у 1946. Падчас акупацыі Грабал быў памочнікам натарыюса ў Нымбурку, закончыў гандлёвыя курсы ў Празе і курсы чыгуначнай службы ў Градэц-Кралавэ, працаваў чорнарабочым і дзяжурным на чыгуначнай станцыі ў Костамлатах каля Нымбурка. Пасьля вайны ён часова працаваў страховачным агентам і каміваяжорам прыватнай гандлёвай фірмы, але пасьля перахопу ўлады камуністамі ў Костамлатах каля Нымбурка. Пасьля вайны ён часова працаваў страховачным агентам і каміваяжорам прыватнай гандлёвай фірмы, але пасьля перахопу ўлады камуністамі ў лютым 1948 Грабалава сацыяльнае становішча крута зьмянілася. У 1949 Грабал паступіў звычайным ліцейшчыкам у мэталаплавільню ў Кладне (40 кілямэтраў на захад ад праскага квартала Лібэнь, дзе ён пасяліўся ў 1950). Пры мартэнаўскіх печах ён прапрацаваў амаль чатыры гады, да ліпеня 1952, калі, удараны пад’ёмным кранам, атрымаў сур’ёзную траўму галавы. Пасьля працяглага лячэньня ён вярнуўся ў Кладна да „лягчэйшай працы”. У 1954 дастаў пасаду прасавальніка макулятуры ў канторы ўтыльсыравіны ў пражскіх Галешавіцах. У 1956 ажаніўся з Элішкай Плевавай (вядомай зь ягоных твораў як Піпсі), дачкою перадваеннага прамыслоўца нямецкага паходжаньня, якую камуністычны пераварот у 1948 зрэдукаваў, як і самога Грабала, да пралетарскага стану. У 1959 Грабал стаў працаваць кулісьнікам тэатру ў Лібэні, а ў 1962 атрымаў пэнсію з фонду забесьпячэньня нямоглых мастакоў і стаўся „вольным пісьменьнікам”.