— Што вам? — спытаў мужчына.
Чорны кудлаты сабака махаў хвастом, гледзячы на Андрэя. Дзеці і сабакі наогул ніколі не баяліся яго.
— Iрыну Сяргееўну.
Чалавек усміхнуўся:
— Жонкі няма. У іх тэрміновая кансультацыя. Пайшла яшчэ ў дзевяць гадзін.
— Добра, — сказаў Андрэй, — бывайце.
— Бывайце, — сказаў мужчына.
Спускаючыся па сходах, Андрэй пачуў, як за спіною ляснулі дзверы, быццам прыхлопнуўшы ўсё тое, што было.
Паставілі кропку.
Ён выйшаў на вуліцу з пачуццём такога несамавітага болю ў сэрцы, якога ён ніколі не чакаў.
Усё было ясна.
Ля газетнага кіёска боль стаў такім, што Андрэю здалося: ён памірае. Прыхіліўшыся да мокрай чамусьці сцяны, ён паспрабаваў быў зірнуць назад, дзе засталася надзея, але нічога не ўбачыў.
Толькі нешта мокрае плыло па шчоках.
I толькі тут ён зразумеў, што сапраўдны ўраган імчыць прорвамі вуліц, што мокры снег наўскасок ляціць у вочы вокан, штурмуе муры дамоў, заляпляе карнізы, смерчамі ўецца ў зацішку, за дамамі.
Ён роў і свістаў, сеяў паўсюль імклівыя белыя пчолы, сівіў валасы Андрэя, халадзіў на газонах ледзь жывую ад зазімкаў траву. Мірыяды белых хлапякоў ляцелі ўздоўж вуліц.
Гэта быў канец.
ПЛОШЧА МАЯКОЎСКАГА
Брыдкi, халодны асеннi дзень.
Таксi прыцiшаюць бег.
Над горадам неба, як шэры цень,
Над горадам мокры снег.
Снег на карнiзах бялее палоскамi,
Снег ляжыць на плячах Маякоўскага.
Мокры снег,
Мокры снег,
Мокры снег
Растае на асфальце, на газонах ляжыць,
Шэры асфальт i сiвы газон.
Мне да болю, да болю хочацца жыць,
Хочацца жыць,
Хочацца жыць,
Як не хоча снег,
Як не хоча трава,
Як не хоча бронзавы — ён.
Снег зiхацiць на апушчаных веях,
Без капялюха iду, бы ў сне,
А ў валасы мае вецер вее
Мокры, мокры снег.
Мокры снег.
Снег.
I
Любая, помнiш?
Была вясна.
(Вясна? На гэтай зямлi?)
На машыну проста ляцела сасна,
Ў неба ўзняўшы крылле галiн,
I клаксона гук абуджаў лясы,
Iх празрысты зялёны дым,
I была паўсюль неабдымная сiнь:
I ў небе, i ў сэрцы маiм.
Ап'янелы ад паху пралесак шафёр
Мог зблытаць дарогу з ракой.
Нават дрэвы цягнулi галiны да зор,
Нават пні гублялі спакой.
I чакалi нас тысячы гарадоў,
З мiльёнам людзей i слоў,
З белымi вежамi, з пенай садоў,
З золатам купалоў.
I чакала нас на лугах цiшыня,
Месяц, адбiты ў вадзе,
Белыя песнi, што цiха звiняць
У вушах дарагiх людзей.
I ты мне была, як святло на вадзе,
Як подых, як верш, як хлеб.
Дзе мне было на рукi глядзець?
Я кахаў, - а значыць, аслеп.
Боль шчаслiвы сэрца маё звязаў.
Лёгка жыць было на зямлі.
. . . . . . . . . . . . . .
Я нічога, нічога табе не сказаў,
Побач суседзі былі.
Развітанне. Зноў горад. I зноў агні.
Бязладны гоман сяброў.
I хутка мы будзем зусім адны,
Паасобку ў цемры дамоў.
— Ну скажыце што-небудзь. Горад у сне.
Хвіліна — і сам-насам.
— Калi-небудзь заходзьце дамоў да мяне,
Метро "Маякоўская".
Там…
О, як лёгка май у палон бярэ!
Хто паверыць, што ён адзвiнеў?
Я не з тых, я прыйшоў да родных дзвярэй,
Я прыйшоў да самых родных дзвярэй,
I тут
Забілі мяне.
II
На вуліцы неба, як пыльнае шкло,
Снег мокры дае і дае.
Бегчы, бегчы, бегчы трэба было,
Бегчы прэч ад яе.
Як я мог не заўважыць,
Што пралеска другому цвіце?
Як я мог не заўважыць
Пярсцёнка на тонкай руцэ?
Як я мог не заўважыць,
Што розны нам шлях у жыцці?
Як я мог не заўважыць?
Не заўважыў!!!
Плаці!
Зноў перон.
У дальнім яго канцы
Жалеза, цэгла, бетон.
Рамонт.
Нержавеючую сталь
I тую здаюць у рамонт.
А сэрца маё не сталь, не бетон, —
Ад пяшчоты трапеча і мук.
Як гільяціна, дзверы ў вагон:
Мёртвы, халодны стук…
Блытаніна дратоў.
Вагоны мільгаюць,
Абыякавы ляск,
Агні, агні.
Пасажыры ў вокнах
Сябе разглядаюць:
Больш нікога ў жыцці не бачаць яны.
Дратоў блытаніна.
Вагоны. Вагоны.
Часам нейкі далёкі вой…
Дзе ж ты, дзе ты, зямля зялёная
З белаю-белаю песняй сваёй?
III
Уначы плыве папяросны дым,
Я сам-насам з кялiхам вiна.
Ў мяне размова мужчынская з тым,
Каго кахае яна.
— Сигареты?
— Дзякуй, куру «Беламор».
— А в Минске?
— "Нёман" куру.
— Закуры маіх.
— Закури моих.
— Дзякуй.
— Благодарю.
— Прости мне, братец.
— Даруй мне, браток.
— Крепкий.
— Ды й твой не трава.
Каб ты спазнiўся на пару год,
Я б цябе не пашкадаваў,
Як ты мяне. I значыць, язык
Мне замкнуць і цягаць з сабой.
— А я, ты знаешь, просто привык,
Что она всегда со мной.
— Чуеш, не смей,
Ты аб гэтым — не смей,
Ты проста кахай i жывi.
Нiхто на свеце,
Дальбог,
Ніхто
Не варты большай любвi.
Кахай яе,
Да скону кахай,
I ў радасцi i ў журбе.
Калi ты паспрабуеш яе не кахаць,
Я проста заб'ю цябе.
— Как же тебе?
— Пражыву адзін.
Але помні:
Кахай і маўчы.
Нельга крыўдзіць рускіх жанчын.
— А белорусских мужчин?
— А мы такія ж, як на Русі:
П'ём гарэлку і лаемся ўсмак.
I любім цягнуць, і любім касіць.
I любім працу. Так.
I верым сэрцу свайму ўвесь час,
I любім кахання дары.
I калі пакрыўдзяць каханыя нас, —
Мы з хвалою ідзём на крыж:
Ave, Regina,
Ззяй між людзьмі
Тысячы тысяч вякоў,
Аvе, родная,
На, вазьмі,
Гэта самы моцны з цвікоў.
Читать дальше
Конец ознакомительного отрывка
Купить книгу