Уладзімер Дудзіцкі - Напярэймы жаданьням

Яно прыйдзе шляхамі крутымі,
клятвы помнячы словы сьвятыя:

— Для цябе, беларускі народзе,
сіла збройная шчасьце народзіць;

ахрысьці на ахвярныя чыны
у змаганьні за славу Айчыны!

Аніякай навале ніколі
не скаваць, не змагчы нашай волі!

Сіла клятвы, о, сіла сьвятая,
дух ваяцкі, бы птах, узьлятае.

6
Грымяць і грымяць цягнікі
у бляску крывавых усхліпаў.
У спрыце вар’яцкім такім
трывога да шыбаў прыліпла.

Сьціраюць марозны узор
із вокан далонямі людзі.
Мігценьне агністае зор
цяпло выціскае і студзіць.

А шлях не кароткі яшчэ...
наперадзе шмат кілямэтраў.
Імчацца, здаецца, шпарчэй
калёсы наўсуперак ветру.

У воблік дрыготкай начы
вачыма ўпіваюцца воі.
Ў тугую ляцяць далячынь
і іхныя думы-настроі.

Грымяць і грымяць цягнікі
у бляску крывавых усхліпаў.
У спрыце вар’яцкім такім
трывога да шыбаў прыліпла.

7
Зышліся у грозным баі
вялікія, грозныя сілы.
Краіна на варце стаіць,
да сну анікога ня хіліць.

Да сьцежак прыцёртых прыляж,
да плітаў — часіну паслухай...
Дрыжыць пад нагамі зямля,
прыймаючы радасьць і скруху.

Расчулены месяц пасе
падзеі напятыя сутак.
Няпрошанай госьцяй прысеў
ля крыжа збуцьвелага смутак.

Тут кліча прачнуцца, устаць
сыноў дарагая Матуля
і вобраз вялікі Хрыста
да сэрца гарачага туліць:

— Зірнеце, сыночкі, з магілак сырых
на сьвет гэты Божы, на наскі!..
Малюся і плачу, каб нашай зары
ізноў не пасеклі на часткі...

8
Ні матулі, ні горкага плачу
і ня чуюць сыны, і ня бачаць,

ані сонца, ні зораў, блакіту,
ані медзі ня бачаць ракітнай.

І сьмяротны узьлёт навальніцы
не згадаецца ім, ня прысьніцца.
Прыняла іх зямліца ў пасьцелю,
вецер лісьцем курганы усьцеле.

Пракувае зязюля ураньні
пра ахвяры цяжкога змаганьня.

Неба хмары сівыя падоіць
і напоіць сыноў сырадоем...

9
Сьпеце, славы крывіцкай героі,
дух ваяцкі клянемся патроіць.

Пасьля гнеўных баёў і адплаты
прыйдуць любыя вашы дяўчаты.

Пакладуць яны кветкі жывыя,
плачам цьвіласьць курганную змыюць

і вяночкі із ружаў паложаць —
яны любасьць былую памножаць.

Росным раньнем улетку і ўвесну
прасьпяваюць вам сьлёзныя песьні:

Дзе ты, любы сокал,
дзе ты, чарнавокі?
Я цябе шукаю,
клікаю, гукаю...
Любы, адгукніся!

Ой, ды знаю, знаю...
Сорам, што гукаю...
Ты за цёмным борам
ды за сінім морам...
Любы, адгукніся!

Вернешся дадому
пад вясёлы гоман...
І у роднай хаце
стрэну я і маці...
Любы, адгукніся!

Ой, ды знаю, знаю...
Сорам, што гукаю...
У сырой ты сьпіш зямельцы,
кажа маё сэрца.
Любы, адгукніся!

Будуць дні і цалюткія ночы
гаварыць аб нядолі дзявочай.

Шчасьце з даляў сваё будуць клікаць
па усёй па краіне вялікай.

...Я-ж кахала цябе, мая радасьць...
Помніш росныя сьцежкі у садзе?

Помніш рэчку, крынічка дзе звоніць,
ты прыходзіў ды з кветкай півоні.

Хвалі беглі, каціліся ў далі,
квола кветкі-півоні гайдалі...

Ўспамінаюцца дні тыя, ночкі...
Дзе ты, кветка уцехі дзявочай?

Я-ж кахаю цябе, мая радасьць...
Помніш росныя сьцежкі у садзе?

Сьлед каханьня, цяпла не заліпне
і крывёю гарачых усхліпаў.

Сьпеце, славы крывіцкай героі,
дух ваяцкі клянемся патроіць.

10
А часамі гавораць гэтак:
«Нам сваё наймілей бывае...

Няхай восень сабе ці лета
узьвівае свой сьпеў над краем».

Ёсьць у кажнай праяве доля,
ёсьць і солад, і горкі чэмер.

Не адолець цяжкога болю,
хоць і сэрца сваё ушчэмім.

11
Хай, што хочуць, гавораць людзі, —
не такі ўжо вялікі грэх:
сяньня тое злачынствам будзе,
калі думка чыя памрэ.

Не здалее ніхто на сьвеце
красавацца, як трэба, жыць,
калі ўзьлёт ейны злосьнік-вецер
узапне на шпяні мяжы...

Чаго варта цяпер істота
у цяжкую жыцьця пару,
што наровіць, бы смоўж, употай
прысмактацца да моцных рук?