Уладзімер Дудзіцкі - Напярэймы жаданьням

За гумном ня сьціхае, ідзе
неўлагоджаны скрып панараду.
Ў даль рудую праз восеньскі дзень
ідзе нехаця жніўная радасьць.

Здаганяю і клічу:
— Пажджы!
Безь цябе мне і восень ня міла...
— Супыніся...
Зямлю сьцеражы,
пакуль сам не пазбыўся ’шчэ сілы.

Дык бывай...
Няхай восень сабе
гаспадарыць і цешыцца ў хаце.
Зразумеў я, што трэба глыбей
любіць край свой і родную маці.

Няхай вяне той жмук асакі,
не шкадую яго і ня плачу:
можна ў шэлесьце кволым ракіт
днямі восені радасьць пабачыць.

2
Дагарэла сонечнае лета,
адцьвіло —
і сьлед яго прастыў...
На красу апаленую кветак
квола палі жоўтыя лісты.

У пакоі стала неяк пуста,
ня узрушыць словам цішыні...
І на верш кладзецца суму згустак,
нечаканага зусім, ані.

Прэч, няпрошаны, нялюбы госьцю!
Клікаць я цябе ня клікаў, не...
Вызнаў шмат такога ў маладосьці —
рытму вершу яд твой не кране.

Няхай тлее жоўты ліст на доле,
лета зноў я стрэну, не бяда...
Зашуміць калосьсем сьпелым поле —
яму песьні дум сваіх аддам.

1943

Пела мне маці

Помню, у час вечаровы
пела мне маці калісьці...
Песьняў тых дзіўныя словы
чутны у шэлесьце лісьця.

Пела мне маці калісьці
песьні пра шчасьце і волю,
песьні пра іхняе прыйсьце
ў гомане чутны кляновым.

Песьні пра шчасьце і волю
ў подыху чутны прастораў.
Сьпевам жытнёвага поля
край мой цудоўны гаворыць.

Помню, у час вечаровы
пела мне маці калісьці
песьні пра сьветлы і новы
Дзень найвялікшага Прыйсьця.

Красавік 1943

Хутчэй, хутчэй...

З-пад сьнегу першы ’шчэ храсток
пабачыў першы раз я ўчора.
Хутчэй, хутчэй, о хараство,
пратні кару дарогаў чорных!

Зірні, ўжо шэры красавік
ідзе, набракшы сокам глебы.
Навошта-ж сэрцам мне крывіць,
вясна, як хлеб, народу трэба.

Таму й хвалюе так храсток,
з-пад сьнегу ўбачыў што учора.
Хутчэй, хутчэй, о хараство,
пратні кару дарогаў чорных!

Красавік 1943

Не зракуся

Хіба шмат такіх вось нашых раніц
ёсьць дзе-небудзь у якой краіне?
І раса сьлязою ногі раніць,
і сады цьвітуць пад небам сінім.

У гаі альховым, каля млыну,
улагодзіўшы ўчарашні клопат,
дзіўны россып песьняў салаўіных
абуджае соннае балота.

Прачынаюцца двары і хаты,
і ўжо дзесьці каля вёскі нейкай
хтосьці першы раз яшчэ пакратаў
струны пастуховае жалейкі.

Ветрык спуджаны з кустоў вільготных
выбег —
лісьцем зашасьцеў нясьмела.
Бабы б’юць кужэльныя палотны
на мурожным беразе аселіц.

Не, ніколі ні ў ваднэй краіне
не знайсьці такіх цудоўных раніц!
Не зракуся іх і не пакіну,
хоць і сэрца моцна хто параніць.

1943

І думы, і словы, і сны

Былі яны, словы і думы,
і думы, і словы, і сны...
Усё, не дабітае глумам,
прачнулася ў шуме лясным:
і думы, і словы, і сны.

І шум узьвіваецца ўгору...
Луска цьмяна-шэрай кары
ля пнёў старажытнага бору
смуглее на сонцы, гарыць
луска цьмяна-шэрай кары.

Ня сокам — апаленай медзьдзю
сплываюць з галінаў лісты.
На змроку адчуў я, угледзеў
іх боль і асеньнюю стынь —
сплываюць з галінаў лісты.

А словы сьвятыя і думы,
і думы, і словы, і сны —
усё, не дабітае глумам,
прачнулася ў шуме лясным:
і думы, і словы, і сны.

Травень 1943

Упаў блакіт
З настрояў ля Нёману

Упаў блакіт
на шкло ракі,
і сонца зь ім упала...
Празь цень густы
глядзяць лісты,
як сонца твар купае.

Ляжыць блакіт
на шкле ракі,
плынь зыбкая гайдае.
Рачное дно
мне ўсё відно,
краса і неба краю...

Дрыжыць блакіт
на тле ракі,
хмурынкі —
далей,
далей...
Сачу іх сьлед
на срэбным тле
і раптам —
хвалі,
хвалі...

Упаў блакіт
у глыб ракі,
рака-ж такая злая...
Не, не адна
у нас яна,
што скарб вякоў хавае.

Беражна, ліпень 1943

П’ю сок вясны