Jenő Rejtő - Sinjoro Vanek en Parizo

Li rigardis sur min, sed li ne povis ekparoli, kvazaŭ li estus mutiĝinta pro teruro. Li nu hapas, li signas ion nur per siaj okuloj. Mi sekvas lian rigardon…

Viv-al-vide al mi, komforte, etendiĝinte, sur persa tapiŝo… kuŝas sinjor Wendriner!

Jes. Ĝi estas tiu! Ĝi palpebrumas trankvile, melankolie interesiĝante al la homo kun enkaviĝinta frunto. Sciiĝinte pri mia ĉeesto sur la kornico, ĝi pigre ekmovetas la iaman lokon de la kvasto, estinta sur la fino de sia vosto, kvazaŭ distrite eklevinte ĉapelon, poste ĝi oscedas kaj turnas sin alildirekten, ĉar ĉaro bruas ekstere.

La vagabondo malfermis sian buŝon, sed nun ne eliĝis voĉo tra lia gorĝo. Bela mokincito ĝi estas! Li rompŝtelis, baldaŭ li renkontis sinjoron Wendriner, kaj li ne plu kuraĝas ekmoviĝi. Pose li blankhariĝis pro la teruro ĝis mateno! Ĉu vi aŭdas tion, sinjoro Wendriner?! Bravo! Tiu absurda spektaklo estis tia nekredeble supera limo de la tragikomiko, ke mi ne plu povis regi min: mi ekridis tiel laŭte, ke mi falis el la fenestro. Sinjoro Wendriner salte leviĝis timiĝinte kaj iris en la angulon de la ĉambron… La vagabondo reagis tion kun simptomo de kaptremo pro teruriĝo, kaj li singultus, sed li ne kuraĝas, li nur levadas sian kapon, kaj lia brustokesto ekkonvulsias.

– Kiel vi venis ĉi tien?! Ne timu, la besto ne atakos vin, se mi estas ĉi tie.

Ne malutilas, mi pensis, se li timas min iomete.

– Mi… rompo… ŝtelis… – li respondis dentoklake.

– De kiam vi sidas ĉi tie?

– De… la… deka… vespere…

Tiu homo preskaŭ freneziĝis! Ĉar li pensis, ke li estas la ĉefrolulo de terurdarmo. Kvankam li ludis en mondfama burleskaĵo.

– Se vi… estas… ĉi tie… ĉu… ĝi ne… atakos… min? – li demandis malkuraĝe kaj dentoklake, leviĝante iomete, tiam sinjoro Wendriner rigardis la ŝanĝon kun pigra kapmovo. Ĝi ĝuste tiel malpli fidis mian instigon, kiel mi en tiu de Vanek. Kaj li sidis tiel, kiel vaksfiguro.

Sinjoro Wendriner rigardis sur min, preskaŭ ŝultrolevinte, kvazaŭ ĝi dirus tion: “Kiu komprenas tiun ulon?”

Malgaja, grandega, vivanta, sed tuta foruzita komod-ŝuo estas la maljuna Wendriner. Tio estas fakto, kiel la suno!

Ĉiuokaze restu trankvila – mi diris supereme, – ĉar oni neniam povas esti certa pri tiu insida bestaĉo. Mi avertas vin, se mi klaketos per miaj fingroj, ĝi tuj disŝiros vin. La fingroklako efikas lin nekontraŭstareble incite.

– Ĉu vi… lasas min foriri? – li demandis kun petagantaj okuloj.

– Ĝi dependas de tio. Mi lasos vin foriri, se vi rakontos, pri kia grenado vi parolis kun la virino, al kiu vi rompŝtelis.

– Vidu…, ĝi venas…

Aŭdinte tiun rimarkon, injoro Wendriner returnis sin. Sed alia teruro trafis ĝin.

Kio estas tio… Interese.

Tra la breĉo de la fenestro al la korto iu ĵetis gazeton Matin. Por la leono! Gazeton Matin! Ĝi forsaltis timiĝinte kaj venis al mi. Ĝim jam fariĝis tute histeria por la multe da molestado. Mi batetis ĝian kapon, kaj la homo kun enkaviĝinta frunto kaŭriĝis en la proksimi kun bluaj, tremantaj lipoj.

– Ne tiumi. Dum mi estas ĉi tie, ĝi ne atakos vin. Sed se vi ne respondos, kian rilaton vi havis al la virino kaj al la grendado, mi fingroklakos, kaj la rabobesto atakos vin kompleze.

Mi levis miajn kunpremitajn montro- kaj dikfingrojn.

– A… ten… du – li diris kun raŭka flustro kaj fariĝis violkolora. – La eksploda grenado… estas la insigno de la fremdula legio… Ĝi estas… sur ĉiu… armea objekto…

– Kial vi ne plenumis tion, kion la virino petis?

– Ĉar… tiam… ankoraŭ… – Liaj okuloj elstariĝis kaj li preskaŭ svenis. Ĉar sinjoro Wendriner flaradis lin kun iom da interesiĝo, tusis en lian vizaĝon afabel, poste ĝi turnis sian kapon al mi, lekinte siajn lipojn, ĝi ambladis en la angulon, kiel ia maljuna, lamanta lavistino, ĝi ekkuŝis, metis siajn piedojn sur la gazeton Matin kaj suspekteme rigardis la ĉefartikolon. Estis atendebl en ĉiu momento, ke ĝi ekfumos cigaron aŭ metos la okulvitrojn sur sian nazon.

– Ekstaru, kaj ne timu, ĝis mi ne fingroklakos.

Mi rimarkas, ke kiu ajn estus embarasiĝinta, se li dezirus de sinjoro Wendriner, ke ĝi disŝiru se nur la ekzempleron de la gazeto Matin, kuŝanta antaŭ ĝi.

Sinjoro Wendriner eklevas sian kapon scivoleme, nervoze, kaj la homo kun enkaviĝinta frunto ekteruris. Paŝoj! Nun iu kriadas tion ĉe la ĝardena fenestro: – Hopla Wendriner! – Kaj je mia malbonŝanco tiu persono fingroklakas laŭte per siaj du fingroj. Sinjoro Wendriner salte leviĝas kaj la rompŝtelisto tuj sterniĝas svene.

Ĉu mi estas kulpa pri tio? Sinjoro Wendriner ekstaras kaj steĉ-apogiĝinte sur siajn antaŭajn piedojn, ĝi krakigas siajn foruzitajn ostojn. Ĝi signifas atendon ĉe la bestoj. Mi rapide mallevas la ĵaluzion kaj kaŝiĝas. Baldaŭ la pordo malfermiĝas, kaj enpaŝas sinjoro Vanek kun korbo. La duonobskuro de la ĉambro ankoraŭ estas malluma por li, sed li ne ŝaltas la elektran lampon. Li kaŭriĝas al la besto. Kaj kion faras sinjoro Vanek?

Li elprenas el la korbo, sur metala pleto…

Ĉu sonserpenton? Eblas.

Sorĉon de barba nano mi tute ne mencius!

Kio povas esti tio, kion en tiu situacio antaŭ leono, ekskluzive sinjoro Vanek povas elpreni en la tuta mondo, neniam kaj neniu alia?!

Ĉi vi alkorĉiĝis al io?

Tiel nomatan, kompletan, kafejan matenmanĝaĵon.

– Nu! Je mia honorvorto!

Mi vertiĝis! Tiaĵo ne povas ekzisti.

Sur bela, brila, metala pleto: kafo, marmelado, butero, ovo, ŝinko kaj en nikela ujeto estis kelkaj kubosukeroj! Ĉio ĉi estis en la korbo. Ĝi ne estas sonĝo.

Li verŝas la kafon en pladon, kirlas ĝin per kulereto, li metas la marmeladon, la kremon antaŭ sinjoron Wendriner kaj ŝmiras la buteron, sur du bulkojn! Li faras regulan sandviĉon

Poste li metas paketon da cigaredoj antaŭ la leonon!

Mi vidas, ke apud mi, la homo kun enkaviĝinta frunto, kiu dume rekonsciiĝis, faras krucosignon sub la tablo. Ĉu eblas, ke sinjoro Wendriner tamen estas artisto, mizere vivanta en Francio, kiu loĝas en haŭto de besto? Tiel ĝi tuj elŝovos sian manon tra sia buŝo, entiros la cigaredon, la alumeton kaj ekfumos. Tiuokaze la homo kun enkaviĝinta frunto ĉi tie, apud mi, mortos! Feliĉe la sorto indulgas min de tiu spektaklo. Sinjoro Wendriner ekflaras la cigaredojn kaj rigardas sur sinjoron Vanek kun tiuj demandaj, enuaj okuloj, kiam oni kelkfoje kredas tion, ke la bestio tuj eklevos siajn ŝultrojn.

– Vidu – klarigas sinjoro Vanek al la rabobesto kaj li depuŝadas ĝin de sur la cigaredoj, – vi ne devas fumi tiujn, sed eĉ distreti estas superflue. Se vi volas promeni, tie troviĝas la persa tapiŝo por vi. Kaj jen estas viaj cent frankoj.

Ĝi ne estas ŝerco! Li metas cent frankojn antaŭ la beston. Mi vidas nur nun, ke sinjoro Wendriner ankoaŭ avas sufiĉe da ŝparita mono. Minimume trimil frankoj da papaermonoj amasiĝas en la angulo sub pezaĵo. El tio la bestio jam povos vivteni sin dum siaj maljunaj tagoj!

Poste la domprizorgisto foriras, fermas la fenestron, kaj mi iomete malfermas la alian. Sinjoro Wendriner voras sian kompletan matenmanĝon

La afero estas mistika, sed fine ja ĝi estas batatelo, rilate tiujn enigmajn okazaĵojn, kiujn mi ne komprenas. Ankaŭ la gazeto Matin estas ĝia. Kvazaŭ kafejo. Mi ne surpriziĝus, se iu subite frapetus sur la pordo petante, ke sinjoro Wendriner iru al la telefono.

Dume la homo kun enkaviĝinta frunto levadas iun sian ŝultron, kvazaŭ detonacio de grenado estus trafinta lin. Nur nun li teruriĝas vere, de kiam li vidis sinjoron Vanger. Se la granda viro estus veninta pro ia hazardo, portante liphar-reton kun sia kompleta matenmanĝaĵo, tiu rompŝtelisto jam ne vivus. La situacio ĉiuokaza havas siajn avantaĝojn, tiujn ni ekspluatas: