Поль Элюар - З табой

I нават калі мы дрэмлем,— адно аднаго ахоўваем.
Ахоўваем наша каханне — цяжэйшае за плады.
Нават без слёз і смеху — яно праз стагоддзі працягнецца —

Дзень пры дні, халоднай ноччу,
Калі ўжо не будзе нас.

Не адзіночкай да мэты іду,
А разам з каханай.
Зразумеем каханую мы
I навучымся ўсіх разумець.
Мы палюбім адзін аднаго:
Нашы дзеці будуць смяяцца
З падання чорнага аб чалавеку,
Што адзінокім быў.

Народ Элады, народ-кароль, народ пакутнік!
Ты ўсё згубіў, апроч свабоды,
Апроч любові да свабоды і да праўды,
Апроч павагі да сябе самога!

Ты не памрэш, народ.
Няма такой пагрозы,
Бо ты падобны да сваёй любові шчырай,
Ты прагнеш вечнасці і целам, і душою,
Народ кароль, ты верыш —
хлеб табе належыць.

Ты думаеш: табе дадуць пачціва зброю,
Каб выратаваць гонар твой, зацвердзіць твой закон...
Народ пакутнік, сам ты маеш зброю;
Ў тваіх руках — ратунак твой, твая надзея.

Насуперак сцюдзёнай цемрадзі — Надзея,
Адступіць смерць раптоўна ад цябе.
Ты зведаў роспач, але ты — народ герояў,
Ад голаду канаючых, а сытых роднаю айчынай.

Маленькі ці вялікі — час аб гэтым скажа,
Ты, Грэцыі народ — сваіх жаданняў гаспадар;
Тут цела ў спалучэнні з ідэалам цела,
Зямная прага хлеба і свабоды.

Свабода — быццам мора ў сонцы яркім,
А хлеб нагадвае багоў, хлеб, што людзей з’яднаў,—
Сапраўдны, як жыццё, ён стаў мацнейшы ў свеце,
Мацней ад гора нашага,
ад ворагаў мацней.

9 снежня 1944

Калі ў Іспанні ёсць дрэва колеру крыві —
Гэта дрэва свабоды.

Калі ў Іспаніі ёсць незамкнёны язык —
Ён гаворыць аб свабодзе.

Калі ў Іспаніі ёсць светлая шклянка віна —
Вып’е за шчасце народ.

Самыя яркія вочы на свеце
Спяваюць маўклівую песню.
Ім хочацца ўбачыць прасторы,
Але замінаюць турэмныя сцены,
Яшчэ замінаюць
Набраклыя з гора павекі.

Краты, жалезныя краты
Спяваюць аб волі.
Песня расце і мужнее,
Ідзе па дарогах людскіх.
Ляціць да шалёнага сонца,
Да узбунтаванага сонца.

Хто загінуў — той зноў ажывае.
Дні, ночы, дні, ночы мінаюць.
Вы, нявольнікі, вязні-выгнаннікі,
Полымя ў цемры ствараеце,
I полымя тое прыносіць
Прахалоду світання ў росах,
Перамогу
I радасць жыцця.

Я жыву ў квартале Шапель,
Выдаю ў каморцы газету
«Сябры маёй вуліцы» —
Яе не прадаюць, а раздаюць,
Яна не каштуе грошай. Яна патрабуе працы.

Сэрца маё з сябрамі:
Яны спачуваюць мне.
Я стаў чалавекам Вуліцы,
Я жыву для людзей.
Стаў я дужым, я — поплеч, я — поруч.

У прахожых на вуліцы — тая ж турбота,
У прахожых на вуліцы — тая ж любоў
I надзея, што знікнуць пакуты.
Я адкрыў сваё сэрца для сэрцаў людскіх,
Да сяброў я звяртаюся сёння.

Мне гавораць яны ўсё, што я ім кажу.
I зліваецца Вуліца наша з людзьмі
Іншых вуліц парыжскіх.

Калі я сказаў вам: вячэрняе сонца ў лесе
Нагадвае жанчыну, якая аддаецца на ложку,—
Вы паверылі мне, вы зразумелі мае парывы.

Калі я сказаў вам: струмені дажджлівага дня
Паціху звіняць у знямозе кахання,—
Вы паверылі мне: прадоўжылі час закаханасці.

Калі я сказаў вам: на голлях ложку майго
Ўе гняздо птушка, якая не гаворыць «так»,—
Вы паверылі мне — падзялілі разам са мною трывогу.

Калі я сказаў вам: крыніца — пачатак ракі —
Ключом адмыкае лістоту і травы,—
Вы мне верыце, болей таго,— вы мяне разумееце.

Але, калі я спяваю аб вуліцы роднай
I аб сваёй краіне — гэтай бяскрайняй вуліцы,—
Вы мне болей не верыце, вы хаваецеся ў пустыні.