Поль Элюар - З табой

Да іх далучым імя Перы:
Перы памёр, каб нам не паміраць!
На «ты» мы будзем з ім, з яго прабітым сэрцам.
Адзін аднаго лепш мы зразумелі, удзячныя яму.
На «ты» мы будем з ім! Жыве яго надзея.

1942

Агонь у целе палымнеў,
Зара ўставала побач з ім,
Агонь успыхваў у руках,
Палаў у голасе, ў вачах.
Мяне наперад ён павёў,
I я пустэльню запаліў,
Я песціў, пільнаваў агонь.
Агонь зямлі, агонь прымусу —
Паўстаў супроць прымусаў ночы,
Супроць прымусаў попелу паўстаў.
Агонь, як лінія прамая,
Агонь, наканаваны змроку,
Як след гарачы на пяску,
Агонь галоўны, самы кроўны
Крычаў над дахамі дамоў:

— Смерць — у агонь!
Агонь у целе палымнеў,
Агонь падняўся супроць ланцугоў.
Так! Супроць ланцугоў, затычак і завалаў,
I супроць слепаты і слёз,
I супроць страшнага калецтва,
I супроць смерці той, якую
Я ў злосці нарадзіў на свет.
Агонь паўстаў супроць пагаслых зор,
Паніклых крылаў і завялых кветак.
Агонь атакаваў руіны,
Ён ратаваў зямлю ад чорнага агню.
Ён адраджаў зямлю — без ценяў, без афяр,
Дзе будуць травы і паветра,
Жніво натхнёных поклічаў,
Жніво праменняў,
Узнятых гімнам.

Агонь без творцы.

Услед за ім — раса,
Услед за ім — вясна,
Услед за ім — малыя дзеці:
Цяпер павераць людзі у людзей,
У непадзельнае іх сэрца,
У чыстае іх сэрца.
Агонь той ясны дойдзе да глыбіняў,
Ён знойдзе ўсе аголеныя формы.

Агонь той ясны, як струмень,
Як фарбаў ззянне, як світанне,
Агонь далягляду і слова.
Ён — ласка несканчоная,
Любоў, надзея ўсёй прыроды.
А дзе надзея — там пазнанне,
Мара — нічога надуманага
Мара, ты — доблесць агню!

1944

Калі наша неба самкнецца
Сёння ўвечары,
Калі наша неба растане
Сёння ўвечары,
Калі вышыні нашага неба
З’яднаюцца разам,—
Вырасце дах над домам маім
Сёння ўвечары,
I светлаю стане хата мая!
Ды што мне назваць сваім домам?
Сёння дом мой усюды,
Дом мой усюды, дзе людзі.
А самым жаданым для мяне
Сёння ўвечары
Будзе прытулак маіх сяброў.

Я трымаю вуліцу, як шклянку,
Напоўненую ззяннем чараўнічым,
Напоўненую словамі іскрыстымі
I смехам бесклапотным —
Найпрыгажэйшым ад усіх пладоў зямлі.

Пешаходы быццам зроблены з саломкі,
Птушкі — у блакітнай пустаце,
Дзяўчына вузкагрудая і бледная,
Заўсёды заклапочаная нечым,
Узнікне немінуча ў цішыні.

Яна — дзяўчынка з даўняга падання,
Увасабленне першых летуценняў,
З маіх жаданняў узыходзіць:
Далёкі водбліск мілага маленства
На хвалях залатых шчаслівай вуліцы.

Сонца палёў гніе,
Сонца лясоў засынае,
Неба жывое знікла.
Вечар. Імгла. імгла.
У птушак адна дарога,
Пануе адна нерухомасць
Паміж галін аголеных.
Там, за сканчэннем ночы,
З'явіцца ноч сканчэння,
Нялюдская ноч начэй.