Поль Элюар - З табой

Холад зямлю застудзіць —
Аж да самога дна,
Прыйдзе ноч без бяссонніцы,
Без успаміну дзённага —
Ноч, як варожасць страшная,
Гатовая несці смерць
I аднаму, і ўсім!

Прыходзіць фінал гэтай ночы.
Калі ўжо няма спадзявання —
Не рызыкую нічым!

І

Я той, які, задраўшы нос,
Прагульваўся вясной,
А побач — носам рыў зямлю
Сабака верны мой.
Я той, які фіялкі рваў,
Які вастрыў касу
Для росных, сакавітых траў.
Крычаў я, жартаваў,
Дзяўчат атакаваў.
Для рук маіх быў лёгкім свет,
Не зналі рукі ў чым сакрэт?
Я праганяў і смерць, і зло,
Тугу ад сэрца праганяў.
Выдатнае жыццё ішло!

ІІ

Зараснік: там натуральныя звяры.
Бойка: там фальшывыя звяры.
Вёска: там зямля дзівосная.
Яма: там зямля пачварная.
Край: там шчасце перамагае.
Пустыня: там смерць законы складае.
Ноч, дзе закаваны чалавек,
Ноч, дзе вызваляе сябе чалавек.
Ноч, дзе чалавек стварае
Дзень.

Прыснілася: крокам шпаркім
Іду я шляхамі Ціроля.
Парою, каб выгадаць час,
Штурхаю сябе на карачках —
Грубеюць мае далоні.
А маладыя сялянкі,
Па звычаю родных вёсак,
Са мною вітаюцца шчыра,
Паважна і ласкава.
I я дабягаю да турмаў:

У вокнах бліскаюць стужкі,
Насцеж адчынены брамы,
Турмы зусім пустыя!
Ты можаш у іх пасяліцца,
Заходзь і выходзь, калі ласка!
Хочаш — працуй на здароўе,
Будзь сабе самы шчаслівы!
А ўнізе, у стайні раскошнай,
Коні стаяць асядланыя,
Чакаюць, калі ты свіснеш.

Быццам вада ў праменнях,
Ззялі турэмныя сцены.
А на прыволлі, на плошчы,
Смяяліся звонка сялянкі:
Снег разгуляўся нібыта
Ў разгары гарачага лета!

Свежага ветру глынуў я,
Назад я пайшоў
і зноў жа
Вярнуўся сабе да турмаў —
Пустых, непрывычна вясёлых...

Прачнуўся я ад здзіўлення,
Што там не сустрэў нікога.

Глыба каменняў белых
Праплывае справа налева,
Як бяспрытульны човен
Па хвалях нябачнай ракі.

Ранак раскінуў навокал
Пялёсткі шэрых кветак:
Япы плывуць ля каменняў,
Злева направа плывуць.

А зверху спакойна, плаўна
Ляціць да мяне дзяўчына,
Спявае разам з ветрам,
Крылаў яе не відаць.

Прынадзіць хачу, як жаўранка,
Кавалкамі белай бляхі,
Яна ж ад мяне адлятае
Ў белым адзенні сваім.

Ёй вельмі халодна,
наглуха
Зашпілены белы плашч.
Белая шапачка, быццам
Снег на марозным сонцы.
Русым — гэта да твару,
Нарэшце лаўлю яе!

Яна мяне кліча ў алею,
Паволі мы з ёй лунаем.
Якая яна прыгожая,
Які халодны вечар!
Ведаю прахалодную
таямніцу яе грудзей.

Агонь абудзіў пушчу —
Галіны, сэрцы, далоні, лісце.
Шчасце ў адным букеце —
Лёгкім, духмяным і сакавітым.
Гэта — пушча сяброў,
Што прыйшлі да зялёных крыніц,
Да сонца добрага, да яркіх дрэў.

Гарсія Лорка забіты.

Дом аднаго адзінага слова,
Вуснаў, створаных для жыцця.
Дзіця, што не ведае слёз:
У зрэнках яго, як у возеры,
Будучы дзень адбіваецца,
Кропля па кроплі святло запаўняе
Чалавека да самых павекаў.

Сен-Поль-Ру забіты,
Дачку яго закатавалі.

Голад зледзянелы, прамавугольны:
Тут сняцца мне дрэвы ў цвеце,
Неба суцэльнае і зямля,
Быццам дзяўчаты цнатлівыя
Ў вечнай, бясконцай гульні.
Сцены пабляклыя, сцены без водгулля,
Я вас усмешкай адной адмятаю.

Дэкур забіты!

Незаслонены свет,
Дзе мне хораша быць,
Дзе пяшчотны луг цеплыні тваёй,

Дзе ў крыніцах грудзей
Адбіваецца дзень,
Дзе па сцежцы вуснаў
Разбягаецца смех,

Дзе ўзнімаюцца ўвысь
Птушкі вейкаў тваіх,
Дзе ні хмаркі няма
На высокім ілбе.

Гэты любы мой свет,
Дзе з прыродай у лад,
Непакрытае цела спявае тваё.

Ты заўсёды трошкі іншая,
Кожны раз асалода новая,
Наша шчасце заўсёды ў палёце —
Мае крылы, не мае гнязда.

Ці блакіт я прысніў, ці хмару?
Не ўяўляеш ты дня наступнага.
Ты сама ўвасабленне яго,
I жыццё тваё межаў не мае.