Людміла Рублеўская - Крокі па старых лесвіцах

НЕМАТА

Той не паспеў свае даспеліць песні,
А гэты, што збіраўся сеяць іх,
Быў пакараны смерцю напрадвесні.
Свет страціў слова, як музыка —
слых.
Зямля дарма нам піша камянямі
I зморшчынамі хворых ручаін
Святую песню, страчаную намі,
Наш лічыць свет —
разумны ён адзін.
Яму здаецца — ён аброс, як поўсцю,
Мелодыямі ўсіх масцей і моў.
Але змаўкаюць птушкі.
Суха ў роце
Старога млына.
Млын апошні змоўк.
Мы забіваем нематой прыроду.
Званы здымаем. Робім штучны мёд.
I не спяваем — пішам
Песні — робім.
І траціць слых сумленне з году ў год.
Пасля і голас згубіць непрыкметна,
I пад абцас —
апошнюю пчалу...
I стане чутна —
коціцца планета
Адцятай
галавою
у імглу.

БЕЛАРУСАМ, ПАМЕРЛЫМ НА ЧУЖЫНЕ

Наш гарадскі нямоцны корань
Ледзь чуе смак сырой зямлі.
I кожны лісцік непакорна
Ірвецца з матчыных галін.
Злятае ліст, каб зведаць вецер,
Не згнісці дзесьці за мяжой.
Так чалавек не верыць смерці,
Хай і рыхтуецца душой.
Як да чужых галін прыўкрасных
Не прырасці сухім лістам —
Чужыя велічныя храмы
Наш попел не заменяць нам.
...I чалавек ідзе ў чужыну
Не для таго, каб згінуць там...
...Зямлі ўсё роўна, чый мярцвяк...
Ў яе на ўсіх адзіны смак.

НОВЫ РАЁН

У новым раёне, яшчэ негасцінным,
І храмаў няма, і няма магазінаў,
I ціснецца лес абкарнаны да неба,
I храмаў няма...
Бо, гавораць, не трэба.
У новым раёне — з выгодамі хаты.
Знутры— хто там бачыў,
ды звонку — палаты.
Культура і мяса — у цэнтры, бясспрэчна.
Там храмы апошнія гаснуць, як свечкі.
Там брук — пад асфальтам
і косці—пад брукам,
Там — ціша стагоддзяў, сучаснасці —
грукат.
Там — памяці храм, што па цёмных законах
Не запланаваны ў сучасных раёнах
I, цалкам падобна, руйнуецца ў цэнтры.
...Бы кроў на пяску —
пашчапаная цэгла
У новым раёне, дзе светлыя вокны,
Дзе моляцца сонцу
старыя з балконаў,
Дзе сонца за лес апускаецца чорны,
Бы падае купал царквы залачоны.

КАЛЬВАРЫЯ

Заблудзіцца на могілках —
ёсць асалода такая.
Дзе каменні, як рэшткі чаўноў,
усыпаюць зямлю.
I збуцвелае лісце імёны шчыльней пакрывае,
Як пакрыла бяспамяцтва душы —
тваю і маю.
Чуеш, мастак?
Маляваў ты суровых герояў.
Мы іх не помнім.
Ты чуеш, забыты паэт,
Вечнасці любы?
Прастуе жыццё маладое
Праз надмагілле тваё —
і рагочуць вароны услед.
А раней я сюды забрыдала паплакаць,
падумаць...
Так лісцё прыпадае
да горкіх карэнняў жыцця...
Цалавацца на могілках дзеці сучасныя любяць.
I бяззорнае неба глядзіць,
як апошні суддзя.

НАЧНЫ ГОРАД

Мы жывём у каралеўстве страху,
Ва ўладанні падазроных воч,
Тут, дзе пад паветра дымным дахам
Скрадзенай нявестай стогне ноч,
Ліхтары блішчаць радзей, чым шчасце.
А яно на сто кватэр — адно...
Брэх сабакі... Ціхі плач дзіцяці...
Зоркаю разбітае акно...
Постаці прыпозненых прахожых
Ціснуцца да купінак святла,
I баіцца кожнага і кожны,
I свайго пільнуецца жытла.
Дзесьці ўскрыкне безнадзейна гора,
Дзесьці загарлае смелы кат,
I шчыльней зачыніць дзверы горад,
I часцей заблішча зарапад.
Занач даламае хтось альтанку
У двары ля завадской трубы,
І сівы ад сполаху світанак
Пакладзе на столь прамень слабы.
Больш ніхто не просіць дапамогі.
Страх карону зняў на светлы час.
Мы прачнёмся з думкай: «Дзякуй богу!
Цемра зноў не зачапіла нас!»

* * *

Яшчэ ў жыцці я столькі не пабачыла —
Зубра жывога,
ды каб не за кратамі,
Млына сапраўднага, які 6 муку малоў,
Нязмушанага свята — без сцэнарыя.
Хай чучалы ў музеях заалогіі,
I лаўкі сувенірныя ў старых млынах,
I святы, дзе ў фальклорных строях «цюгаўцы»
Працуюць перад гледачамі рэдкімі,—
Хай гэта ўсё я шмат разоў пабачыла,
Яно мне не бліжэй за кветкі штучныя,
З якіх душа — матыль апошні верасня —
Не вып'е ані кропелькі святочнасці.
Але пакуль зубры блукаюць між ялін,
I недзе на сямі вятрах рыпіць вятрак,
I недзе водзяць па дварах казу і Смех,
Не скончыцца мая жывая Беларусь,
I, пачуваю, здоўжыцца мой шлях зямны,
Пакуль не наталюся
спраўджаным жыццём.

СТАРЫМ СЯБРАМ

Мой пакой затапіла ізноў
Цішыня — глыбіня залатая.
Са старых вырастаю сяброў,
Як з адзення дзіця вырастае.

Так балюча і страшна, відаць,
Толькі дрэвам, губляючым лісце.
Лозам памяці не утрымаць
Гронкі прозвішч, любімых калісьці.
Цішыня...
Цішыня...
Цішыня
У душы заварушыцца востра.
Ўсіх прыбіла да берага...
Я —
Ўсё шукаю свой ззяючы востраў.