Ніна Мацяш - Прыручэнне вясны

...Насыпаў пшанца
Аж па каленца,
Наліў вадзіцы
Аж па крыліцы.

Галубка не есць,
Галубка не п'е,
На круту гару
Усё плакаці йдзе.

— Галубка мая,
Шызакрылая,
Якая ўдалася
Ты журлівая!

Ой, ёсць у мяне
Семсот галубоў.
Лятай, выбірай
Па сэрцу любоў.

— Ой, лятала я,
Выбірала я.
Не знайшла такога,
Як страціла я...

...А на старой бярозе за акном
Кажнюткі ліст імя тваё калыша.
А за парогам кожная сцяжынка
Звіваецца ў дарогу — да цябе
І што ні міг, сваёй кажнюткай нотай
Святло і цень складаюць гімн — табе.

1972

БЫЛО РАССТАННЕ

Было расстанне назаўжды.
Так трэба, ведалі абое.
І два каменных гарады
Нас падзялілі між сабою.

Далоні ўладныя свае
Раўніва ўсклалі нам на плечы,
Сказалі:
«Помніць недарэчы» —
І ўкінулі ў віры свае.

Міналі месяцы, гады.
Сцяна няведання ўставала.
Было расстанне назаўжды.
Не ўспамінаў.
Не ўспамінала.

Вясну, хоць заплаці ўтрая,
За восені слату не купіш,
Дзе непрыкаянасць мая
Уселася ў чырвоным куце.

Было расстанне назаўжды.
А колькі ж лютых мінавала? —
І хваляй весняе вады
Сцяну як маем змаявала.

Чытаю твой кароткі ліст,
Які, як парастак нязломны,
Прабіўся з нашага калісь
У дзён цяперашніх улонне.

І змоўклі стражы-гарады,
І на скрыжалях іх заззяла:
Не забываў,
Не забывала.
Было расстанне. Назаўжды?

1977

ЗА СОСНАМІ—МОРА

І
Упарта, пругка
сэрца мора б’ецца.
У памяць — хвалю шызую — ступі:
Разгубленасці ўзрост мінуў, здаецца —
Трывогам месца саступіў.

У цяглых сосен праз гушчэўе веек
Глядзіць сцярожка неба сінізна.
О, боязь за другога чалавека!..
Адна ты робіш чалавека з нас.

Адна ты нешта ў гэтым свеце значыш.
На поўдні зноў хмурына усплыла...
На золку чайкі, як жанчыны, плачуць,
Страсаюць цішу з белага крыла.

II
Дзень натхнёна вяслуе пунсовым вяслом,
Выплываючы з мора.
Колькі вас, для каго сёння не прынясло
(Як і ўчора)
Ані ўзнёслых мінут, ні жывучай тугі,
Ні хвіліны жадання
Нескарона рассунуць
(хоць на крок)
берагі
Свайго існавання...
След на ўбітым пяску ўвачавідкі зацёк
Каляроваю пенай.
Акунаюцца целы ў хвалі
(лёсы ў быццё)
Раўнадушна і лена.

З сытай зморай гайдаюцца на ружовай вадзе.
І спрасонак
Ледзьве-ледзь адзначаюць: плыве міма дзень
На вёслах пунсовых.

III
«Табе лягчэй: ты ўжо змірылася».
...Ківаю галавою згодна,
Сачу, як цвёрда і лагодна
Выводзіць мора штось кірыліцай.

Такое мернае, пакорнае
Сваім дыханнем галубіным.
...Трагічным знакам бур глыбінных —
Палоска
на ўзбярэжжы
чорная.

IV
Хваля доўга вагалася ў незнаёмых глыбінях,
Прымервалася, выбірала,
Нарэшце —
Спружыніста ўскочыла,
Рассмяялася белазуба,
Падалася ўсім целам —
І вось
Пасяродку ўтравелага лета,
Як суніцы,
Зоры збіраю, —
Так ускінула хваля крутая мяне.
Упіваюся сілай сваёй нечаканай,
Халадзею ад думкі,
Што гэта ўсяго на імгненне.
Я падоўжу ўладу над часам! —
Я замкну чароўную хвалю,
Абгараджу, прыпыню!

...Ні прасторы галавакружнай,
Ні зор.
Смяецца над загародкамі
Стыхія.

V
На ўзморы туман беспрасветна-густы,
Аж сонцу на неба не ўзбіцца.
Замкнёны рашуча на ключ залаты
Чаканні, каторым не збыцца.
І кінуты ключ залаты у ваду,
У горкую продань марскую.
І зманьвай не зманьвай цяпер —
не прыйду,
Гукай не гукай —
не пачую...

VI
Не да мора прыбеглі сосны —
З мора выбеглі свет паглядзець.
У трывозе за лёс людзей
Зелянеюць яны
і сохнуць.

VII
Хвалюецца салёная разлога,
Дзень, як бурштын, хаваючы на дне.
Усё ўспамінам стане,
і дарогу
Перамяце, засыпле ранні снег.

А ўдома загудзе на ветры голле,
У волкай цемры цяжка зашуміць —
І уваскрэсне,
І падкоціцца да горла:
Стрывожанае мора,
Дзюны.
Мы...

11-18.07.1975
Дубулты