Уладзімір Высоцкі: Я не падману: вершы, песні, балады

Задымлю, як вясною праталіна.
Коўш халоднай — і ўсё адымчыць.
І наколка часоў культа Сталіна
Засінее на левым плячы.

Прапалі ты мне лазьню па-беламу —
Я ад белага неяк адвык.
Ашалею — і мне, ашалеламу,
Пар гарачы разьвяжа язык.

Колькі веры і лесу павалена!
Колькі зьведана гора і трас!
А на левым плячы — профіль Сталіна,
А на правым — Марынка анфас.

Эх, за веру маю безаглядную
Колькі год я ў раі перавёў!
Прамяняў на жыцьцё непрагляднае
Несусьветнае глупства сваё!

Прапалі ты мне лазьню па-беламу —
Я ад белага неяк адвык.
Ашалею — і мне, ашалеламу,
Пар гарачы разьвяжа язык.

Не забыць мне, як ранкам цудоўненькім
Брату крыкнуць пасьпеў «Забяры!»,
Як мяне два прыгожых ахоўнікі
Дастаўлялі зь Сібіру ў Сібір.

А затым у бараку пад кроквамі,
Наглытаўшыся сьлёз і дзярма,
Каля сэрцаў калолі мы профілі,
Каб ёнслухаў, як сэрцы грымяць.

Не палі ты мне лазьню па-беламу —
Я ад белага дужа адвык.
Ашалею — і мне, ашалеламу,
Пар гарачы разьвяжа язык.

Зябну я, успамінамі змучаны,
Пар мне думкі зьмяшаў-паламаў.
І з туману халоднай мінуўшчыны
Выплываю ў гарачы туман.

Зацурчэлі мне думкі пад цемечкам:
Што ж, дарма я плячо імзмарыў?
І лупцую бярозавым венічкам
Я па спадчыне змрочнай пары.

Прапалі ты мне лазьню па-беламу —
Я ад белага страх як адвык!
Ашалею — і мне, ашалеламу,
Коўш халоднай разьвяжа язык.
Прапалі!..
Не палі!..
Прапалі!..

Рвуся з скуры, з усіх сухажылін,
Каб праскочыць, пасьпець да пары!
Аблажылі мяне! Аблажылі!
Гоняць весела на нумары!
Там з-за елак шчабечуць двухстволкі.
Паляўнічы хаваецца ў цень.
Там ваўкі сьнегам коўзкім паўзь ёлкі
Скачуць, быццам жывая мішэнь…

Там паляваньне на ваўкоў! Там паляваньне!
Ату драпежнікаў, старых і шчанюкоў!
Крычаць загоншчыкі, шалеюць псы з браханьня!
На сьнезе кроў і плямы яркія флажкоў…

Не на роўных гуляюць з ваўкамі
Лесьнікі, ды рука не дрыжыць.
Абцягнуўшы нам волю флажкамі,
Б'юць надзейна! А хочацца жыць!
Воўк ня можа парушыць традыцый,
Бо ў дзяцінстве сьляпым шчанюкі —
Ваўчаняты, мы ссалі ваўчыцу
І ўсмакталі: ня лезь за флажкі!

Там паляваньне на ваўкоў! Там паляваньне!
Ату драпежнікаў, старых і шчанюкоў!
Крычаць загоншчыкі, шалеюць псы з браханьня!
На сьнезе кроў і плямы яркія флажкоў…

Ногі хуткія, моцныя скулы!
Дык чаму ж мы, зь якой мы тугі
Зацкавана імчымся пад кулі,
Не спрабуючы праз ланцугі?
Воўк ня можа супроць выхаваньня!
Вось канчаецца час мой ужо!
Той, якому я ахвяраваны,
Усьміхнуўся, узьняўшы ружжо…

Там паляваньне на ваўкоў! Там паляваньне!
Ату драпежнікаў, старых і шчанюкоў!
Крычаць загоншчыкі, шалеюць псы з браханьня!
На сьнезе кроў і плямы яркія флажкоў…

Досыць мне паслухмянасьці! — Ходу
За флажкі! Прага волі мацней!
Толькі ззаду я чуў з асалодай
Крыкі зьдзіўленых мною людзей.
Рвуся з скуры, з усіх сухажылін!..
Не! Мы сёньня ня тыя ваўкі!
Аблажылі мяне! Аблажылі!..
Ды ні з чым засталіся стралкі!

Прайшла пара прэлюдый, хутка будзе
Ўсё добра — зможам жыць без гузакоў!
Вялікія мяне ўжо клічуць людзі,
Каб сьпеў я «Паляваньне на ваўкоў».
Ці з вокнаў запіс слухаў, як «чуў звон»,
Ці можа, — юшкі зь дзецьмі тут ня зварыш, —
Бог вед, але набыў магнітафон
Якісь высокаўсаджаны таварыш.
Бяз гальштука ў расшпіленай кашулі,
Зь сям'ёю разам, без дурных спакус,
Ён ціха, каб суседзі не пачулі,
Узяў ды і націснуў кнопку «пуск».
І там, не разабраўшы нейкіх слоў,
Бо кепскі дубль дасталі на рабоце,
Пачуў ён «Паляваньне на ваўкоў»
І што-нішто яшчэ на адвароце.
Усё праслухаўшы без хваляваньня
І злы з таго, што не расчуў канец,
Ён трубку зьняў — і: «Творцу „Паляваньня“
Прыслаць з гітарай заўтра да мяне!»
І вось, глытнуўшы кіслага вінца,
Каб адчуваць сябе ня так скавана,
З парогу — ад пачатку да канца —
Я пракрычаў яму пра паляваньне.
Яго прасілі дзеці мо чульліва,
Каб ён усьмешкай твар свой расквяціў, —
І слухаў ён мяне добразычліва
І нават пляснуў два разы ў канцы.
Бутэлькай па фужэры пазьвінеў,
Што з кніжнай шафы выцягнуў закрытай,
І выпаліў: «Ды гэта ж пра мяне!
Пра нас усіх! Якія ўжо ваўкі там!»
Ну вось, цяпер, мяркую, нешта будзе…
Чацьвёрты год за дзень па пяць званкоў!
Вялікія мяне ўсё клічуць людзі,
Каб сьпеў я «Паляваньне на ваўкоў».