Lois M.: De planeet Barrayar

Illyan, die had zitten schuiven in zijn stoel, verhief nu zijn stem. ‘Ik zou willen voorstellen, meneer,’ zei hij aarzelend tegen Vorkosigan, ‘u zelfs willen smeken om uw mening te herzien en hier uw intrek te nemen, in de keizerlijke residentie. Beveiligingsproblemen — mijn problemen — zullen hier veel makkelijker op te lossen zijn.’ Hij glimlachte een beetje, wat slecht was voor zijn imago, want met zijn stompe gelaatstrekken ging hij eruitzien als een jong hondje. ‘Welke suite had je in gedachten?’ vroeg Vorkosigan. ‘Nou, als… Gregor de kroon erft, zullen hij en zijn moeder naar de keizerlijke suite verhuizen. Dan staan Kareens kamers leeg.’

‘Die van prins Serg, bedoel je.’ Vorkosigan keek grimmig. ‘Ik… denk dat ik liever officieel mijn intrek neem in Huize Vorkosigan. Mijn vader brengt tegenwoordig steeds meer tijd door op het platteland, op Vorkosigan Surleau, en ik denk niet dat hij het erg zal vinden om te verhuizen.’

‘Ik kan niet zeggen dat ik dat een goed idee vind, meneer. Puur met het oog op de beveiliging. Het staat in het oude deel van de stad. Er ligt een wirwar van straatjes omheen. Er lopen minstens drie stelsels van oude tunnels onder het gebied door, van oude riool- en transportsystemen, en er staan te veel nieuwe hoge gebouwen omheen die, eh, erop uitkijken. Je hebt minstens zes fulltime patrouilles nodig om het ook maar oppervlakkig te kunnen beveiligen.’

‘Heb je de manschappen?’

‘Dat wel.’

‘Dan wordt het Huize Vorkosigan.’ Vorkosigan zag Illyans teleurgestelde blik en sprak hem opbeurend toe. ‘Het is misschien slecht vanuit beveiligingsoogpunt, maar het is heel goed voor de public relations. Het zal het nieuwe regentschap een voortreffelijke indruk van, eh, dappere nederigheid verlenen. Zou moeten bijdragen aan het verminderen van de paranoia over een staatsgreep.’

En daar waren ze, bij het paleis. Bij de keizerlijke residentie verzonk Huize Vorkosigan in het niet. In alle richtingen rezen vleugels van twee tot vier verdiepingen op, hier en daar bekroond met een toren. Toevoegingen uit verschillende tijdperken vormden een wirwar van uitgestrekte zowel als intieme binnenhoven, waarvan sommige goed geproportioneerd waren en andere eerder toevallig leken te zijn ontstaan. De oostelijke gevel was het meest uniform in stijl, overdekt met stenen sculpturen. De noordkant was meer onderbroken en ging over in een geometrisch aangelegde tuin. De westkant was het oudst en de zuidelijke vleugel was de meest recente aanbouw. De grondmobiel kwam tot stilstand voor een portaal van twee verdiepingen aan de zuidkant, en Illyan nam hen mee langs meer bewakers een brede stenen trap op naar een grote suite op de eerste verdieping. Ze beklommen de treden langzaam, zich aanpassend aan de onhandige tred van Kodelka. Kodelka keek met een verlegen verontschuldigende frons naar hen op en boog toen geconcentreerd zijn hoofd weer… of beschaamd? Heeft dit huis geen hefbuis , vroeg Cordelia zich geërgerd af. Aan de andere kant van dit stenen labyrint, in een kamer aan de noordzijde, met uitzicht op de tuin, lag een bleke oude man uitgeput te sterven in zijn enorme bed, waarin ook zijn voorouders hadden gelegen…

In de ruime gang op de eerste verdieping, bekleed met zachte tapijten en gedecoreerd met schilderijen en wandtafels die vol stonden met snuisterijen — kunstvoorwerpen, veronderstelde Cordelia — troffen ze kapitein Negri aan, die zacht stond te praten met een vrouw die haar armen over elkaar had geslagen. Cordelia had het beroemde — of beruchte — hoofd van de Barrayaraanse Keizerlijke Veiligheidsdienst de vorige dag voor het eerst ontmoet, na Vorkosigans historische sollicitatiegesprek met de bijna-wijlen Ezar Vorbarra in de noordelijke vleugel. Negri was een man met een hard gezicht, een hard lijf en een hoofd als een geweerkogel, die zijn keizer bijna veertig jaar lang met hart en ziel had gediend, een sinistere legende met een blik waaruit niets viel op te maken.

Nu had hij zich over haar hand gebogen en haar ‘vrouwe’ genoemd alsof hij het meende, of in elk geval niet met meer ironie dan hij in zijn andere opmerkingen legde. De alerte blonde vrouw, of was het een meisje?, was in burger, in een gewone jurk. Ze was lang en gespierd, en ze keek nog geïnteresseerder naar Cordelia dan Cordelia naar haar.

Vorkosigan en Negri wisselden een korte begroeting uit in de telegramstijl van twee mannen die al zo lang met elkaar in contact staan dat alle beleefdheden zijn samengeperst in een barstensvolle code. ‘En dit is juffrouw Droesjnakovi.’ Negri stelde de vrouw niet zozeer voor als wel dat hij haar ten behoeve van Cordelia met een wuivend handgebaar benoemde.

‘En wat is een Droesjnakovi?’ vroeg Cordelia luchtig en enigszins wanhopig. Iedereen leek hier altijd overal van op de hoogte te zijn behalve zij, hoewel Negri ook had verzuimd om luitenant Kodelka voor te stellen; Kodelka en Droesjnakovi wierpen verholen blikken op elkaar. ‘Ik ben dienares van de Binnenste Kamer, vrouwe.’ Droesjnakovi maakte een klein buiginkje voor haar, een halve reverence. ‘En wat bedient u? Behalve de kamer.’

‘Prinses Kareen, mevrouw. Maar dat is alleen mijn officiële titel. Op de personeelsbegroting van kapitein Negri sta ik vermeld als lijfwacht eerste klasse.’ Het was moeilijk te zeggen welke titel haar meer trots en plezier bezorgde, maar Cordelia vermoedde dat het de laatste was. ‘Je bent vast goed, als hij je die rang heeft toegekend.’ Dit werd beloond met een glimlach en een:’ Dank u, mevrouw. Ik doe mijn best.’

Iedereen liep achter Negri aan door een deur een lange, zonnig gele kamer binnen met veel ramen op het zuiden. Cordelia vroeg zich af of de mengelmoes aan meubilair bestond uit kostbare antiquiteiten of sjofele tweedehandsjes. Ze wist het niet. Aan de andere kant van de kamer, op een gele zijden canapé, zat een vrouw op hen te wachten die ernstig toekeek hoe de hele groep op haar af dromde. Prinses-douairière Kareen was een magere, gespannen ogende vrouw van dertig met kunstig opgestoken, prachtig donker haar, hoewel haar grijze lange jurk eenvoudig van snit was. Eenvoudig maar volmaakt. Een donkerharig jongetje van een jaar of vier lag op zijn buik op de grond te mompelen tegen zijn speelgoedstegosaurus ter grootte van een kat, die terug mompelde. Ze liet hem opstaan, zijn speelgoedrobot afzetten en naast haar komen zitten, maar hij bleef het leerachtige, opgevulde beest omklemmen op zijn schoot. Cordelia was blij om te zien dat het prinsje naar zijn leeftijd gekleed was in een gemakkelijk speelpakje.

In formele bewoordingen stelde Negri Cordelia voor aan de prinses en prins Gregor. Cordelia wist niet zeker of ze moest buigen, een reverence maken of haar gewoon moest groeten, dus maakte ze uiteindelijk net zo’n soort buiginkje met haar hoofd als Droesjnakovi had gedaan. Gregor staarde haar ernstig en zeer bedenkelijk aan, en ze probeerde naar hem te glimlachen op een manier waarvan ze hoopte dat die geruststellend was.

Vorkosigan liet zich op één knie voor de jongen zakken — alleen Cordelia zag Aral slikken — en zei: ‘Weet u wie ik ben, prins Gregor?’ Gregor kroop een beetje tegen zijn moeder aan en keek naar haar op.

Ze knikte bemoedigend. ‘Heer Aral Vorkosigan,’ zei Gregor met een klein stemmetje.

Vorkosigan verzachtte zijn toon, ontspande zijn handen en probeerde bewust zijn gebruikelijke heftigheid te temperen. ‘Uw grootvader heeft me gevraagd uw regent te zijn. Heeft iemand u uitgelegd wat dat betekent?’

Gregor schudde zwijgend zijn hoofd; Vorkosigan trok een wenkbrauw op naar Negri, een lichte terechtwijzing. Negri’s gelaatsuitdrukking veranderde niet.

‘Dat betekent dat ik het werk van uw grootvader zal doen totdat u oud genoeg bent om het zelf te doen, als u twintig wordt. De komende zestien jaar zal ik in plaats van uw grootvader voor u en uw moeder zorgen, en erop toezien dat u de opleiding en scholing krijgt om uw taak goed te vervullen, zoals uw grootvader heeft gedaan. Om goed te regeren.’