Arthur Clarke: Rama île buluşma

Bu tehlikeli bir taktik hataydı, çünkü Profesörün taraftar olduğu teoriye karşıt olan, „Yenilenmiş Değişmeyen Evren Teorisi”nin en ateşli üç taraftarı, aynı zamanda meclisin de üyesiydi. Asteroid peşinde koşmanın para israfı olduğu konusunda içlerinden Profesör Davidson’a hak vermelerine rağmen…

Profesör Davidson oylamayı bir oyla kaybetti.

Üç ay sonra Sita adı verilen uzay sondası Merih’in birinci uydusu Phobos’tan hareket ediyordu. Uçuş süresi yedi haftaydı ve araç karşılaşmaya beş dakika kalıncaya kadar tam yolla ilerleyecek şekilde ayarlanmıştı. Karşılaşma anında bir sürü fotoğraf makinesi ve televizyon kamerası ortaya çıktı ve Rama bütün yönlerinden fotoğraflarla tesbit edildi.

On kilometre uzaktan alınan ilk resimler insanlığın bütün çalışmalarını bir anda durdurdu. Milyarlarca televizyon ekranında hiçbir özelliği belli olmayan, fakat her saniye daha büyüyen küçük bir silindir belirmişti. Görüntü büyüklüğü iki katına çıktıktan sonra kimse artık Rama’nm doğal bir çişim olduğunu sanmıyordu.

Gövdesi silindir biçiminde ve tornadan yeni çıkmışçasına kusursuzdu — Merkez noktaları birbirinden elli kilometre uzaklıkta ve iki ucu oldukça düzdü. Bir yüzünde, merkeze yakın bir yerde birkaç ufak yapıya benzer şey dışında hemen hemen hiçbir şey görülmüyordu — Rama komik bir şekilde evlerde kullanılan sıradan bir buhar tenceresine benziyordu.

Rama az sonra ekranları dolduracak kadar büyüdü. Yüzeyi tıpkı Ay gibi koyu, ölü bir gri renksizlikteydi. Bir nokta dışında, üzerinde hiçbir işaret yoktu. Silindirinin ortalarına doğru bir kilometre genişliğinde bir leke veya bir sıva göze çarpıyordu, sanki asırlar önce bir şey ona çarpmış ve dağılmıştı.

Bu çarpmanın Rama’nm dönen duvarlarında en küçük bir hasar yaptığını belirten hiçbir iz yoktu. Ancak Rama’nm parlaklığında çok küçük değişiklik meydana getiren bu leke Dr. Stenton’un buluşuna yol açmıştı.

Diğer kameralardan alınan resimler bilgilere yeni bir şey eklemedi. Ancak uzay sondasının diğer araçları Rama’nm çekim gücünü ölçerek Dünya’ya çok önemli başka bir bilgi verdiler — Silindirin kütlesi.

Rama katı bir çişim olamayacak kadar çok hafifti. Artık herkes gerçeği görüyordu; Rama’nm içinin boş olduğu açıkça ortadaydı.

Çoktandır ümitle ve kaygıyla beklenen karşılaşma nihayet olmuştu. İnsanlık yıldızlardan gelen ilk konuğunu kabul etmek üzereydi.

Kumandan Norton buluşmanın son dakikalarına kadar tekrar tekrar izlediği o televizyon yayınlarını hiç unutmuyordu. Ancak o yayınlarda hiçbir elektronik aracın aktaramayacağı bir şey vardı. Bu da Rama’nın insanı etkileyen, bunaltan büyüklüğüydü.

Ay gibi veya Dünya gibi cisimlere iniş yaparken böyle bir etkiye hiç kapılmamıştı. Onlar birer dünyaydı ve büyük olmaları doğaldı. Kaldı ki o, Rama’dan biraz daha büyük olan Jüpiter 8’e de iniş yapmıştı, oldukça küçük olmasına rağmen o bile doğal bir gökçismiydi.

İçinde bulunduğu paradoksu açıklamak çok kolaydı. Üzerine inmek üzere olduğu şey, el yapısı bir araçtı; insanın şimdiye kadar uzaya koyabildiği en büyük şeyden milyonlarca defa daha büyük bir araç. Rama’nın kütlesi en az on milyon kere milyon tondu. Böyle bir yapıt her tızay adamında sadece hayranlık uyandırmakla kalmaz, birlikte saygı ve korku hislerini de getirirdi. Bu yaşlanmamış metal yığınının kendilerine doğru yükseldikçe gökyüzünü doldurması onda bir değersizlik hatta garip bir hüzün hissinin doğmasına yol açıyordu.

Önceki deneylerine tamamen yeni olarak burada tehlike hissi de duyuyordu. Daha önceki inişlerinde sonucun ne olacağını bilirdi; her zaman için bir kaza olasılığı vardi, fakat bir kaza onlar için sürpriz olmazdı. Rama’da ise kesin olarak bildiği şey sadece sürprizdi.

Şimdi Endeavour silindirin kuzey kutbunun üzerinde yavaş yavaş dönen diskin tam merkezine bin metreden daha yakın bir uzaklıkta hafifçe dolanıyordu. Bu taraf silindirin Güneş gören yüzü olduğu için mahsus seçilmişti. Rama döndükçe merkeze yakın olan yerlerdeki bilmece yapıların gölgeleri, metal düzlük üzerinde uzun çizgiler meydana getiriyordu. Rama’nın kuzey yüzü, dört dakikalık gününün hızlı geçişini ölçen dev bir güneş saatine benziyordu.

Beş bin tonluk bir uzay gemisini dönen bir diskin tam ortasına indirmek Kumandan Norton’u rahatsız eden fikirlerin en hafifiydi. Bunun büyük bir uzay istasyonuna inmekten farkı yoktu. Endeavour’un yan jetleri ona Rama ile eşit bir dönme hızı sağlamıştı bile, ve Teğmen Joe Cal-vert’in gemiyi seyir kompüteri yardımı ile veya kendi başına bir kar tanesi yumuşaklığı ile aşağı indireceğini biliyordu. Joe gözlerini ekrandan ayırmadan „üç dakika sonra” dedi, „Rama’nın anti-maddeden yapılıp yapılmadığını anlayacağız”.

Norton, Rama’nın orijini hakkında o tüyler ürpertici teorilerden birini hatırlayınca gülümsedi. Eğer olasılığına pek inanmadığı bu teori doğru ise birkaç saniye sonra Güneş Sistemi kuruluşundan bu yana en büyük patlamaya şahit olacaktı. On binlerce tonun birlikte yok oluşu gezegenlere yeni bir Güneş sağlayacaktı.

Ancak görev çizelgesi bu uzak olasılığı bile hesaba katmıştı. Endeavour emniyetli bir uzaklık olan bin kilometreden jetlerinden birini Rama’ya doğru püskürttü. Genişleyen buhar ve duman hedefe vardığı zaman hiçbir şey olmadı. Birkaç miligram için bile olsa madde anti — madde teması korkunç patlamalar dizisine yol açabilirdi.

Bütün uzay kumandanları gibi Norton’da çok tedbirli bir adamdı. Rama’nın kuzey yüzünü uzun uzun ve dikkatle inceleyerek inecekleri noktayı seçti — Biraz düşündükten sonra çok belirgin olan bir noktaya, — eksenin 1617 tam ortasına — inmekten vazgeçti. Yüz metre çapında oldukça net işaretlenmiş daire şeklinde bir disk kutbun tam ortasına konmuştu. Norton bunun çok büyük bir hava deliğinin dış kapısı olduğundan kuşkulanıyordu. Bu içi boş dünyayı inşa eden yaratıklar uzay gemilerini de içeri alabilmek için bir yol bırakmış olmalıydılar. Bu nokta ana giriş için en uygun yerdi ve Norton kendi uzay aracı ile ön kapıyı kapatmanın uygun birşey olmadığını düşündü.

Fakat bu düşünce ortaya başka problemler çıkardı. Eğer Endeavour eksenden birkaç metre öteye bile konsa, Rama’nın hızlı dönüşü onu kutuptan öteye sürüklemeye başlayabilirdi. Başlangıçta santrfüj kuvvet, zayıf fakat devamlı ve amansız olacaktı. Kumandan Norton gemisinin kutup düzlüğünde kayması, her dakika daha çok hız kazanarak saatte bin kilometre hızla diskin kenarından boşluğa savrulması düşüncesine tahammül bile edemezdi.

Rama’nın Dünya’nın binde biri kadar olan çekim gücünün bunu engellemesi mümkündü. Bu güç Endeavour’u birkaç tonluk bir çekimle yerinde tutabilir ve eğer yüzey de yeterli derecede sert ise gemi kutba yakın bir yerde kalabilirdi. Fakat Kumandan Norton bilinmeyen bir sürtünme gücü ile bilinen bir santrfüj gücün nasıl dengeleneceğini bilemezdi.

Şans eseri olarak Rama’yı inşa edenler buna bir çözüm de getirmişlerdi. Kutup ekseninin etrafında eşit aralıklarla üç tane on metre kadar çapı olan ilaç tüpü şeklinde yapı yer alıyordu. Eğer Endeavour bunlardan ikisinin arasına inerse santrfüj sürüklenme onu bu yapılardan birine bitiştirecek uzay gemisi de, tıpkı bir geminin dalgaların etkisiyle rıhtıma yapışması gibi, yerinde sağlamca kalacaktı.