Robert Heinlein - Piętaszek

— A ja byłbym dla ciebie jedynie kulą u nogi. Czy to chcesz mi powiedzieć?

— Och, Georges, nie chciałam cię urazić. Posłuchaj: zaraz, gdy tylko dotrę na miejsce, dam ci znać. Tutaj, do domu, czy też dokądkolwiek, gdzie się zatrzymasz. Jeśli będzie jakiś bezpieczny sposób, by sprowadzić cię do Imperium — użyję go. („Georges miałby poprosić Szefa o pracę? Wykluczone! Chociaż… Szef może potrzebować doświadczonego inżyniera— genetyka. Nie znałam co prawda jego potrzeb poza tą małą działką, którą sama się zajmowałam, ale kto wie…”) — Chciałbyś naprawdę porozmawiać z moim szefem w sprawie pracy? Przecież ja nawet nie mam pojęcia, jak mu to powiedzieć.

Georges uśmiechnął się do mnie w taki sam sposób, w jaki ja uśmiecham się do celników oglądających fotografię w moim paszporcie.

— A ja to niby skąd miałbym wiedzieć? O twoim pracodawcy wiadomo mi jedynie tyle, że nie jesteś skłonna do rozmowy na jego temat i że pozwala sobie on używać kogoś takiego jak ty w charakterze gońca, kuriera czy Bóg wie czego jeszcze. Potrafię jednak lepiej niż kto inny ocenić, ile pieniędzy musiano włożyć, by cię stworzyć i wyszkolić. Mogę zatem również bez trudu odgadnąć, jaką cenę musiał zapłacić ktoś, kto cię wynajął.

— Nikt mnie nie wynajął. Jestem Wolną Osobą.

— W takim razie kosztujesz swojego szefa znacznie więcej, niż przypuszczałem. Na temat tego, ile, mogę jedynie snuć domysły. Ale nie przejmuj się, nie będę dociekliwy. Pytałaś, czy mówię serio. Zaraz zapoznam cię z moim curriculum vitae. Jeśli człowiek, który cię zatrudnia, znajdzie w nim coś interesującego, bez wątpienia da mi o tym znać. Teraz jednak porozmawiajmy o pieniądzach. Nie ma potrzeby martwić się o „nadszarpnięcie” konta Janet. Moja żona jest na tyle bogata, że nawet cała armia Piętaszków nie byłaby w stanie jej zrujnować. Poza tym nie przywiązuje do pieniędzy żadnej wagi. Ja jednak również mogę zaopatrzyć cię w taką ilość gotówki, jakiej tylko zapragniesz, i to z mojego własnego konta. Płacąc rachunki za kolację, śniadanie i pokój, zdążyłem przekonać się, że wszystkie trzy moje karty — Maple Leaf, Credit Quebec i American Express — są tu bez zastrzeżeń honorowane. Spróbuj zatem zrujnować mnie, moja droga.

— Wolałabym jednak korzystać z własnych pieniędzy. Najlepiej zrobimy, jeśli pojedziemy razem do San Jose. Jeśli również tam moja karta okaże się bezużytecznym kawałkiem plastiku, wówczas chętnie pożyczę jedną z twoich. Pieniądze i kartę oddam ci przy pierwszej sposobności.

Gdy to powiedziałam, nagle przyszło mi do głowy, czy nie poprosić Georgesa, żeby podjął gotówkę z konta porucznika Dickeya. Kobiecie raczej nie wypada wymachiwać przed nosem urzędnika bankowego kartą kredytową należącą do mężczyzny. Płacić za cokolwiek wsuwając kartę w szczelinę czytnika i podjąć na tę samą kartę większą ilość gotówki to dwie zupełnie różne sprawy.

— Nie ma mowy o żadnym zwrocie. Mówiłem ci już, że jestem na zawsze twoim dłużnikiem.

— Masz na myśli ostatnią noc?

— Chociażby. Zachowałaś się bardzo stosownie.

— Och! — udałam rozczarowaną.

Georges przestał się uśmiechać.

— Wolałabyś, żebym powiedział „niestosownie”?

— Dosyć tego, Georges — syknęłam. — Rozbieraj się. Idziemy z powrotem do łóżka. Nie wyjdziesz stamtąd żywy, ale zanim umrzesz, będziesz cierpiał. Dopiero gdy zaczniesz błagać o litość, skręcę ci kark w trzech miejscach. Odechce ci się tego „stosownie” i „niestosownie”.

Georges wyszczerzył zęby w szerokim uśmiechu i zaczął rozpinać koszulę.

— Przestań, wariacie — powiedziałam. — Lepiej chodź tu i pocałuj mnie. W ten sposób nigdy stąd nie wyjedziemy.

Podróż do San Jose zajęła nam prawie tyle samo czasu, co podróż z Winnipeg do Vancouver. Na szczęście tym razem było gdzie usiąść. Gdy wysiedliśmy z kapsuły, zaczęłam z zainteresowaniem rozglądać się wokół. Nigdy jeszcze nie byłam w stolicy Konfederacji Kalifornijskiej.

Pierwszą rzeczą, która zwróciła moją uwagę, była niewiarygodna wprost liczba kręcących się wszędzie energobili. Większość z nich stanowiły taksówki. Nie znam żadnego innego miasta, które dopuściłoby do takiego tłoku w swojej przestrzeni powietrznej. Ulice również roiły się od powozów, ale one stawały przynajmniej na chodnikach odgrodzonych od jezdni wysokimi, metalowymi barierkami. Natomiast tego latającego draństwa pełno było wszędzie. Obawiam się, że w Kantonie mniej jest rowerów, niż tu energobili.

Drugą rzeczą, jaka natychmiast daje się zauważyć, jest specyficzny nastrój panujący wokół. Dopiero tutaj zrozumiałam porzekadło: „Tysiąc wiosek to nie to samo, co jedno miasto”.

Istnienia San Jose nie usprawiedliwiają żadne inne racje z wyjątkiem politycznych. Ale w Kalifornii polityką zajmują się praktycznie wszyscy. Panuje tu absolutna, bezwzględna, niepohamowana i posunięta do granic absurdu demokracja. Prawo do głosowania ma każdy, kto osiągnął wiek, w którym pieluszkę zastępuje nocnik. A gdy już raz jakieś nazwisko znajdzie się na liście uprawnionych, niezmiernie trudno jest je stamtąd wykreślić. Urzędnicy czynią to niechętnie nawet wtedy, gdy podsuwa się im pod nos zaprzysiężone świadectwo kremacji zwłok.

Kiedyś słyszałam dowcip, że Park Prehody podzielony jest na trzy okręgi wyborcze, a każdy ze stojących tam posągów oddaje swój głos poprzez uprawomocnionego prokurenta.

W Kalifornii nie ma chyba dnia, by w którejś z jej części nie odbywały się jakieś wybory, a już z pewnością w każdym z okręgów przynajmniej raz w miesiącu wystawiane są urny.

Mieszkańcy Konfederacji mogą sobie na to pozwolić. Żyją w łagodnym klimacie pomiędzy Kanadą Brytyjską i Meksykańskim Królestwem Rewolucyjnym, a ich ziemie uprawne są jednymi z najżyźniejszych terenów rolniczych na całej Ziemi. Ich drugim ulubionym sportem jest seks. Można go uprawiać dosłownie wszędzie, tak samo jak wszędzie i za pół darmo można tu dostać marihuanę. Najwięcej jednak czasu i energii poświęcają prawdziwemu narodowemu sportowi: spotkaniom i dyskusjom politycznym.

Kalifornijczycy wybierają praktycznie każdego, począwszy od okręgowych pasożytów, a skończywszy na Naczelniku Konfederacji (nazywają go „Naczelny”). Trzeba jednak dodać, że tych, których wybrali, odwołują równie szybko i często. Na przykład kadencja naczelnika według tutejszej konstytucji powinna trwać sześć lat. Jednakże spośród ostatnich dziewięciu naczelników zaledwie dwóch dotrwało do końca tego terminu. Pozostałych sześciu odwołano na długo przed jego upływem, siódmy został zlinczowany. W wielu wypadkach żądania dymisji pojawiają się, zanim jeszcze nastąpi oficjalne zaprzysiężenie.

Tutejsi obywatele nie ograniczają się tylko do wybierania, odwoływania, oskarżania i — od czasu do czasu — linczowania niezliczonego mrowia swoich przedstawicieli. Prawa również ustalają w głosowaniu bezpośrednim. Bywa, że w wyborach mniej jest kandydatów na oficjalne stanowiska niż projektów nowych ustaw. A jednak niektórzy przedstawiciele władzy potrafią niekiedy wykazać daleko idącą powściągliwość. Swego czasu przekonywano mnie, iż typowy kalifornijski ustawodawca odwoła natychmiast wyniki wyborów, jeśli tylko udowodnią one, że liczba n nie jest równa 3,14; zrobi to bez względu na liczbę głosów stanowiących inaczej. Gdyby jednak w tej sprawie odbyło się ogólnonarodowe referendum, jego wyników nikt nie mógłby odwołać.

Vox popali, vox Dei. Nie widzę w tym nic złego. W końcu ich nic to nie kosztuje, a przynajmniej wszyscy (z nielicznymi wyjątkami) są szczęśliwi.