Frank Herbert - Dzieci Diuny

HARKONNEN VLADIMIR (10110-10193): siridar-baron (zwykle wymieniany jako baron Harkonnen) Giedi Prime, ojciec lady Jessiki, matki Paula Muad’Diba. Baron Harkonnen zginął na Arrakis podczas bitwy pod Arrakin.

HARQ AL-ADA: (frem.) złamanie obyczaju.

HAUST-STUDNIA: forma wysięku, z którego można rzekomo ciągnąć wodę za pomocą słomki (patrz: WYSIĘK).

HUANUI (zgonsusznia): urządzenie wynalezione przez Fremenów i tylko przez nich używane, służące do wydestylowywania wody ze zwłok.

ICHWAN: (frem.) braterstwo.

IDUALI: „wodne insekty” — pierwotni mieszkańcy legendarnej siczy Dżekarata, którzy zostali tak nazwani, ponieważ nie wahali się przed popełnieniem najohydniejszej według fremeńskiego prawa zbrodni: odebrania wody innym Fremenom (patrz: DŻEKARATA).

IX: dziewiąta planeta układu Eridani A, źródło wyrafinowanych technologii; zaliczania obok Richese (czwartej planety Eridani A) do niedościgłych cywilizacji technicznych.

JĘZYK WALKI: każdy specyficzny język, służący do nieskrępowanego porozumiewania się podczas bitwy, niezrozumiały dla strony przeciwnej.

KALADAN: trzecia planeta Delty Pawia, w latach 8711-10191 E.G. siridar-księstwo rodu Atrydów. Rodzinna planeta Paula Muad’Diba.

KALADAŃSKI ZAMEK: imponująco kunsztowny dwór, który był domem rodu Atrydów przez cały czas ich praw własności jako siridarów-książąt Kaladanu i dla sześciu generacji wcześniej. Po przejęciu przez ród Atrydów Arrakis zamek zamieszkiwał siridar-in-absentia Kaladanu, hrabia Hasimir Fenring, a od roku 10196 lady Jessika i Gurney Halleck.

KANAT: otwarty kanał nawadniający na pustyni, w którym można regulować przepływ wody.

KANLY: oficjalna i w znacznej mierze zrytualizowana waśń lub wendeta. Ścisłe zasady prowadzenia kanly ustanowiono w Wielkiej Konwencji, głównie w celu ochrony postronnych świadków konfrontacji rodów.

KARDAMON: wonna przyprawa dodawana czasem do kawy, używana też w medycynie.

KAZA: wyznaczony przywódca.

KHOAM: akronim utworzony z nazwy Konsorcjum Honnete Ober Advancer Mercantiles — wszechświatowej korporacji eksploatacyjnej, kierowanej przez Imperatora i wysokie rody (z Gildią i Bene Gesserit jako cichymi wspólnikami). Stworzenie KHOAM podczas Wielkiego Synodu Finansowego w latach 10-5 P.G. wyznaczyło prawdziwy początek Imperium i stało się jednym z jego głównych elementów. Po zakończeniu Dżihad Fremenów KHOAM zostało zdominowane przez nowego Imperatora w takim stopniu, jakiego ród Corrinów nigdy nawet nie śmiał brać pod uwagę.

KIESZEŃ ŁOWNA: każda kieszeń filtrfraka, do której trafia przefiltrowana woda i gdzie jest magazynowana.

KITAB AL-IBAR: kompilacja vademecum przeżycia w pustyni i modlitewnika, opracowana przez Fremenów.

KOAN: żeński duch śmierci chodzący bez stóp.

KRALIZEK: słowo zaczerpnięte z najdawniejszych legend fremeńskich, oznaczające „Atak Huraganu” — bitwę na końcu Wszechświata.

KRWAWIN: pasożytnicza roślina pnąca, pochodząca z Giedi Prime, planety Wężownika B (36). Pędów i korzeni krwawinu często używano jako biczów w obozach niewolników. Twardy, giętki korzeń uderzał z siłą równą skórzanemu czy plastykowemu biczowi, powodując intensywny, palący ból trwający przez kilka godzin, a także pozostawiając ofiarom tatuaż koloru buraka i nie ustępujący (nawet do sześciu lat) ból o niskim natężeniu.

KRYSNÓŻ: święty nóż Fremenów z Arrakis. Żadnemu z przybyszów, którzy go widzieli, nie wolno było opuścić Diuny bez zgody Fremenów. Ostrze krysnoża było wyrabiane z pojedynczego zęba gigantycznego czerwia. Tą największą fremeńską świętość wytwarzano w dwóch wersjach: „stałej” i „niestałej” (nóż „niestały” wymagał kontaktu z polem elektrycznym ciała ludzkiego, aby nie ulec rozpadowi). I jedne, i drugie miały mlecznobiałe ostrze długości około 20 cm, które w przyćmionym świetle dawało złudzenie rozżarzonego zęba czerwia pustyni. Zęby przynoszono do sicz nieczęsto; były możliwe do zdobycia tylko wtedy, gdy Fremeni znaleźli resztki nieżywego czerwia.

KSIĘGA AZHARA (znana również jako „Zbiór Wielkich Tajemnic”): opracowana przez Bene Gesserit kompilacja religijnych mitów i dogmatów, najprawdopodobniej zawierająca wszelkie warianty teologii, praktykowane przez wszystkich znanych wiernych w historii wszechświata (słowo „księga” jest tu nieco mylące, chociaż wielotomowe wypisy ze zbioru są dostępne dla studentek B.G., a cztery woluminy opublikowano drukiem).

KULA ŚWIĘTOJAŃSKA: samozasilające (zazwyczaj z baterii organicznych) urządzenie oświetleniowe zawieszone w dryfie dzięki umieszczonemu wewnątrz zminiaturyzowanemu generatorowi Holzmana o bardzo małej mocy. Kulę świętojańską wynalazł w roku 4266 jeden z najwcześniejszych badaczy planety Ekaz.

KWISATZ HADERACH: „Skrócenie drogi”. Taką nazwę nadały Bene Gesserit niewiadomej, dla której poszukiwały rozwiązania genetycznego: Bene Gesserit płci męskiej, którego witalne siły psychiczne łączyłyby przestrzeń i czas. Według Ceduły Doboru (rejestru głównego programu ludzkiej hodowli) miał być nim syn zrodzony z córki Jessiki (która zlekceważyła polecenia swoich przełożonych wśród Bene Gesserit i urodziła syna, Paula) i Feyda-Rauthy Harkonnena. Jednakże wskutek wielu czynników Kwisatz Haderach pojawił się wcześniej: był nim właśnie Paul Atryda.

LAMPA DRYFOWA: patrz: KULA ŚWIĘTOJAŃSKA.

LANDSRAAD: najstarsza z instytucji, które uformowały Imperium (obok KHOAM, rodu imperialnego i Gildii Planetarnej). Na przestrzeni wielu wieków Landsraad zmieniał się i ewoluował. Przed Dżihad Butlerjańską był organizacją składającą się z posłów, która przyznawała ograniczone uprawnienia ich planetarnym rządom. Landsraad służył jako ciało opiniodawcze w debatach i wyrokujące w sporach między dwoma lub więcej członkami rządów albo w sprawach rzekomego pogwałcenia jakichś umów pomiędzy partiami. W wyjątkowych przypadkach mógł wtrącić się w spór, jeżeli jedna z partii była zdecydowana naruszyć któreś z fundamentalnych postanowień prawa międzynarodowego. Jednakże najważniejszą rolą Landsraadu podczas długich lat panowania Corrinów było to, że był on jedyną organizacją, która zabezpieczała wspólne interesy tysięcy planet przed sardaukarami. Upadek imperialnego rodu Corrinów po dziesięciu tysiącach lat panowania i triumf rodu Atrydów po zniszczeniach dokonanych przez Dżihad Fremenów nie oddziałały na struktury czy tradycyjne funkcje Landsraadu jako siły będącej w opozycji do rodu imperialnego. Jednakże jego potęga bardzo zmalała i nigdy nie zdołał on już odzyskać pozycji siły prawie równej imperialnej.

LAZA, TYGRYSY: specjalna „zmodyfikowana” rasa terrańskich tygrysów sprowadzonych na Salusa Secundus po dwutysięcznym roku E.G.

LEGION IMPERIALNY: jednostka bojowa składająca się z dziesięciu brygad (ok. 30 000 ludzi).

LEVENBRECH: adiutant baszara (patrz: BASZAR).

LIBAN: fremeński napój przyprawowy; woda z melanżem i dodatkiem mąki z jukki. Pierwotnie: napój z kwaśnego mleka.

LICHTUGA: rodzaj fregaty (patrz: FREGATA).

LITERJON: wykonany z bezodpryskowego plastyku jednolitrowy, idealnie szczelnie zamykany pojemnik do przenoszenia wody na Arrakis.

MAHDI: w legendzie mesjanistycznej Fremenów: „Ten, który powiedzie nas do raju”.

MASHAD, PRÓBA: wszelka próba, w której stawką jest honor (określony jako podstawa natchniona; Próba Duchowa).

MATAR: patrz: CORIOLISA, KURZAWA.

MAULA, PISTOLET: popularna broń assassinów. Ręczny pistolet sprężynowy, strzelający zatrutymi bolcami (zasięg ok. 40 metrów).