Fritz Leiber - De zwerver

‘Je hebt net gezegd dat niets je meer kon verrassen. Ha! Ik neem jou en mij mee naar een ontbijt in het dakhuis van Hugo Hasseltine — ik en mijn sleuteltje. Na die aardbeving voel ik mij veiliger hoe hoger ik zit.’

‘Daar val je ook verder,’ merkte Jake op.

‘Jaa, maar er valt tenminste niets op mij. Kom mee, met een volle maag kan je beter plannen uitbroeden.’

Heel hoog in de hemel vertoonde zich een plekje roze.

Doc gromde gelukkig en zei: ‘Een tweede sandwich zou er wel ingaan.’

‘We dachten dat we de helft beter konden bewaren,’ vertelde de magere vrouw hem verontschuldigend van de andere kant van de lange tafel.

‘Het was mijn idee,’ zei Harry McHeath verlegen.

‘En waarschijnlijk een goed idee,’ gaf Doc toe. ‘Precies als in De Zwitserse Familie Robinson. Voelt iemand iets voor een slok whisky?’ Hij viste een kwart literfles uit zijn jaszak. De dikke vrouw maakte een afkeurend geluid.

‘Je kunt het beter voor noodgevallen bewaren, Rudy,’ zei Ross Hunter rustig.

Doc zuchtte en stak hem weer weg. ‘Ik neem aan dat alle tweede kopjes koffie eveneens door de Kommissie voor Openbare Veiligheid zijn verboden,’ gromde hij.

Harry McHeath schudde zenuwachtig zijn hoofd en haastte zich om voor Doc en daarna voor verscheidene anderen een kop in te schenken.

Rama Joan zei: ‘Rudolf, tijden geleden vroeg je je af hoe de kleuren van de Zwerver zijn veroorzaakt.’

Ze had gezorgd dat Ann zich op twee stoelen naast haar uitstrekte, gewikkeld in de jas die iemand had achtergelaten, en haar hoofd rustte op haar moeders dij. Rama Joan staarde naar de Zwerver. De oostelijke gele plek was nu geheel omgeven door paars, zodat de illusie van kaken werd verstoord. De twee plekken aan de polen krompen terwijl ze uit het gezicht raakten. Het resultaat was bijna dat van een paarse schietschijf met een groot geel middelpunt. Ondertussen had de zwak geaderde maan, nu duidelijk ruitvormig, een tweede westwaarts gerichte overtocht voor het aangezicht van de Zwerver langs voltooid.

Rama Joan zei: ‘Ik geloof dat het helemaal geen natuurlijke kenmerken zijn. Ik denk dat het alleen een… decor is.’ Zij zweeg even. Als er wezens zijn die hun planeet door de ultraruimte kunnen voortbewegen, dan zouden ze vast wel in staat zijn hem een uiterlijk te geven dat ze artistiek en kenmerkend vonden. Holbewoners schilderden de buitenkant van hun huis niet, maar wij wel.’

‘Weet je, ik mag dat wel,’ zei Doc met zijn lippen smakkend. ‘Een tweekleurige planeet. Dat zal de buren in de volgende Melkweg imponeren.’

Wojtowicz en Harry McHeath lachten onbehaaglijk. Stastok dacht: Met tegenzin groeien ze naar het begrip van Ispans glorie. Op lage toon maar zenuwachtig van spanning zei Hunter: ‘Als je zover was ontwikkeld zou je geloof ik geen echte planeten gebruiken maar ze zelf ontwerpen en in elkaar zetten. Jeez, wat klinkt dat idioot!’ eindigde hij vlug. ‘Helemaal niet,’ verzekerde Doc hem. ‘ ’t Zou verdomd efficiënt zijn om het hele volume van een planeet te gebruiken. Je zou tot helemaal aan de kern opslagplaatsen en veldgeneratoren en slaapzalen kunnen hebben. Natuurlijk zou dat wel wat ontzagwekkend stutwerk vereisen —’

‘Niet als je anti-zwaartekracht zou hebben,’ zei Rama Joan.

‘Wauw,’ zei Wojtowicz toonloos.

‘Jij bent slim, mammie,’ merkte Ann slaperig op.

Hunter zei: ‘Als je de zwaartekracht van een roterende planeet hebt uitgeschakeld moet de boel wel goed vast zitten, anders zou het door de middelpuntvliedende kracht uit elkaar worden gerukt.’

‘Nietes,’ zei Doc. ‘De massa en het momentum zouden tegelijk verdwijnen.’

Paul schraapte zijn keel. Hij zat naast Margo en had zijn jas uitgedaan en over haar schouders gehangen. Hij wilde ook zijn arm om haar heen slaan, al was het alleen maar om iets van zijn lichaamswarmte terug te krijgen, maar om een of andere reden had hij het nog niet gedaan. Hij zei: ‘Als die wezens dan zo ver ontwikkeld waren, zouden ze dan niet ook oppassen dat ze eventuele bewoonde planeten die ze tegenkwamen niet beschadigden of zelfs maar verstoorden?’ Onzeker voegde hij er aan toe: ‘ ’t Komt erop neer dat ik een soort welwillende Galactische Federatie veronderstel, of hoe je ‘t ook zou noemen…’

‘Kosmische Welvaartsstaat,’ opperde Doc met een spoor van sarcasme.

‘Nee, je hebt volkomen gelijk, jongeman,’ sprak de dikke vrouw gezaghebbend, terwijl de magere met samengeknepen lippen knikte. ‘De eerste wet van de Schotelmensen is dat ze het leven geen schade berokkenen, maar het voeden en beschermen.’

‘Maar is het de eerste wet van General Motors?’ wilde Hunter weten. ‘Of van Generaal Mao?’

Rama Joan glimlachte raadselachtig en vroeg Paul: ‘Als jij een autotochtje maakt, welke speciale voorzorgsmaatregelen neem jij dan tegen het overrijden van honden en katten? Zijn alle mierenhopen in jouw tuin aangegeven?’

‘Jij zweert nog steeds bij je duivelstheorie, hè?’ mengde Doc zich in het gesprek.

Rama Joan haalde haar schouders op. ‘Duivels zijn misschien gewoon wezens die hun doeleinden proberen te verwezenlijken, die toevallig met de jouwe in botsing komen.’ ‘Dan is het kwaad dus alleen maar een auto-ongeluk?’

‘Misschien. Zoals je weet zijn er onverschillige automobilisten, en zelfs mensen die hun auto als een vorm van persoonlijke expressie gebruiken.’

Paul vroeg: ‘Zelfs als de auto een planeet is?’

Rama Joan knikte.

‘Hmm. Ik gebruik alleen mijn naakte ik als persoonlijke expressie,’ grinnikte Doc.

Margo, wier handen rond de slapende Miauw in haar schoot lagen, interrumpeerde scherp: ‘Als ik in een auto rijd zie ik de katten op de stoep al drie blokken voor mij uit. Katten zijn mensen. Daarom zou ik nooit Vandenberg zijn binnengegaan, ook al waren ze voor het overige fatsoenlijker geweest.’

‘Maar zijn mensen altijd mensen?’ glimlachte Hunter vragend.

‘Daar ben ik niet zo zeker van,’ gaf ze toe, en trok rimpels in haar neus.

De dikke vrouw maakte een snuivend geluid. Rama Joan sprak lief tegen Margo: ‘Ik hoop dat als alles… umm… ruwer wordt, dat je dan geen spijt zult hebben dat je Vandenberg voorbij hebt laten gaan. Je had toen een kans, weet je.’ Wojtowicz sprong op. ‘Kijk daar eens!’ zei hij.

Hij wees over het zand naar waar een stel koplampen op en neer hobbelden. En nu bereikte hen het aanzwellende grommen van een motor.

Hunter zei: ‘Paul, het lijkt erop dat Majoor Humphreys van gedachten is veranderd en iemand heeft gestuurd om je op te halen.’

Doc zei: ‘ ’t Komt uit de verkeerde richting.’

Wojtowicz zei: ‘Ja, het komt van de grote weg, langs de aardverschuiving.’

De koplampen zwenkten, aarzelden, brandden toen fel. Hun schijnsel maakte het moeilijk de auto te zien, ondanks de schemer.

Margo zei: ‘Ze lopen vast, wie het ook zijn.’

‘Niet als ze deze vaart houden,’ zei Wojtowicz.

De auto kwam aanzetten alsof hij het platform wilde rammen, en hield toen bruusk stil op twintig meter afstand, en doofde zijn lichten.

‘ ’t Is de bestelwagen van Hixon!’ zei Kleine Man.

‘En daar is Mrs. Hixon,’ zei Doc toen een gestalte in lichte broek en trui uit de bak van de wagen sprong en naar hun toerende.

Wojtowicz, Ross Hunter, en Harry McHeath haastten zich naar de vrachtwagen. Toen Mrs. Hixon hen passeerde riep ze: ‘Help Bill met Ray Hanks. Ray zijn been is gebroken: Toen stond ze op het platform.

Eerder op de avond was Mrs. Hixon een knap uitziende vrouw geweest, maar nu waren haar handen, gezicht, broek en trui besmeurd met vuil, haar haren waren losgeraakt, haar lippen stonden grimmig, en haar ogen staarden. Op haar kin zat bloed. Op het moment dat ze ophield met bewegen begon ze te rillen.