Larry Niven - De splinter in gods oog

‘Ook niet een snijstraal van één seconde met je laserpistool door dat schakelbord heen? Om het krachtveld buiten werking te stellen?’

‘Niet zonder bevel daartoe gekregen te hebben.’

‘En wat dacht je van gebarentaal? Ik heb een hele tijd gebaren staan maken in de hoop dat dat buitenaardse wezen me begrijpen zou, maar het was een complete mislukking.’

‘Dat konden we niet zien. Wat wil je ermee zeggen?’

‘Dat heb ik je toch al gezegd,’ zei Whitbread. ‘Deze opdracht vroeg om iemand die bereid was zich aan te stellen voor de goede zaak. Denk maar eens terug aan hoe vaak je de mensen om me hebt horen lachen, terwijl ik bezig was de Splinter mee te tronen hierheen.’

Staley knikte.

‘En vergeet dan die mensen en denk nu eens aan de Splinter. Hoe zit het met haar gevoel voor humor? Zou jij het leuk vinden als een Splinter je uitlachte, Horst? Je zou er nooit zeker van kunnen zijn of ze dat nu echt deed of niet; je weet niet hoe zo iets eruitziet, of hoe het zou moeten klinken —’

‘Nou praat je onzin.’

‘Het enige wat iemand ook maar wist, was dat de situatie om iemand vroeg die kon gaan uitvinden of de buitenaardsen bereid waren om met ons te praten. De situatie vroeg niet om het verdedigen van de keizerlijke eer. Daar is nog tijd genoeg voor, als we eenmaal weten wat we tegenover ons hebben. Er zal plaats genoeg zijn voor helden, Horst. Dat is er altijd.’

‘Dat klinkt geruststellend,’ zei Staley. Hij was klaar met zijn ontbijt. Hij stond op en met kaarsrechte rug verliet hij met grote stappen de kantine, Whitbread in lichtelijk gepeins verzonken achterlatend. Nou ja, dacht Whitbread. Ik heb mijn best gedaan. En je weet nooit, misschien…

Ook luxe is betrekkelijk aan boord van een oorlogsschip. De kajuit van artillerieofficier Crawford had dezelfde afmetingen als zijn bed. Wanneer het bed omhooggeklapt was, had hij ruimte om zich te verkleden en om zijn tanden te poetsen boven het kleine wasbakje. Om het bed omlaag te klappen voor het slapen gaan, moest hij eerst de gang in stappen. Aangezien hij lang was voor een marineman, had Crawford in opgerolde toestand leren slapen.

Een bed en een deur met een slot erop, in plaats van een hangmat of een kooi of meer boven elkaar: het was een luxe. En nu sliep hij in een van de sloepen van de MacArthur, terwijl een buitenaards monster zijn hut betrokken had.

‘Ze is maar ietsje langer dan ’n meter, dus natuurlijk past ze erin,’ zei Sally Fowler oordeelkundig. ‘Maar het is wel een erg klein kamertje. Denk je dat ze ertegen kan? Anders zullen we haar in de kantine moeten laten blijven.’

‘Ik heb de cabine in haar eigen schip gezien. Die was bepaald niet groter. Ze kan ertegen,’ zei Whitbread. ‘Ik neem aan dat je ervoor gezorgd hebt dat iemand haar in de gaten houdt via de intercom?’ Ze knikte. Whitbread volgde haar naar de kantine die door de wetenschappers overgenomen was. Een gedeelte van het vertrek was thans afgeschoten met kippegaas en daarin bevonden zich de beide miniatuurtjes. Eentje zat op een koolstronk te knagen, gebruikmakend van alle vier haar armen om het ding tegen haar borst gedrukt te houden. Het andere, dat een door zwangerschap opgezwollen buik had, zat met een zaklantaren te spelen.

Precies een aapje, dacht Whitbread. Het was de eerste keer dat hij de kans kreeg de miniatuurtjes eens goed te bekijken. Hun vacht was dikker, en terwijl die van het grotere wezen een uniforme zachtbruine kleur had, was die van hen bruin en geel gespikkeld. De vier armen waren bijna precies gelijk, behalve dat de linkerhanden ieder vijf en de rechterhanden ieder zes vingers telden; maar de armen en de vingers waren allemaal even slank en op dezelfde manier geleed. Toch waren de spieren van de bovenste linkerschouder verankerd aan de top van de schedel. Als dat niet voor meer kracht en hefvermogen diende, waarvoor diende het dan?

Hij was verrukt toen Sally hem meenam naar een klein hoektafeltje een eind van de biologen vandaan, die op hun hoofden stonden te krabben en luide debatten met elkaar voerden. Hij haalde koffie voor hen beiden en stelde haar een vraag over het eigenaardige spierstelsel van de miniatuurtjes; dat was wel niet waarover hij werkelijk met haar zou willen praten, maar het was tenminste een begin… ‘We denken dat het rudimentair is,’ zei ze. ‘Ze hebben het kennelijk niet nodig; trouwens, de linkerarmen zijn toch niet op zwaar werk berekend.’

‘Dan zijn die kleintjes dus geen aapjes, maar een zijtak van die grotere wezens!’

‘Of anders zijn het allebei zijtakken van iets anders. Jonathon, we hebben nu al méér dan twee classificaties opgemerkt. Moet je zien.’ Ze wendde zich tot de intercom en de hut waarin het Splinterwezen zich bevond werd op het beeldscherm zichtbaar.

‘Ze schijnt zich best te vermaken,’ zei Whitbread. Hij grinnikte toen hij zag wat de Splinter uitgevoerd had. ‘Meneer Crawford zal niet erg in z’n sas zijn, als hij ziet wat ze met zijn kooi gedaan heeft.’

‘Doctor Horvath wilde het haar niet verbieden. Ze mag overal aan prutsen, zolang het maar niet de intercom is.’

Crawfords kooi was korter gemaakt en had andere vormen gekregen. En die vormgeving was buitengewoon vreemd, niet alleen vanwege de ingewikkelde samenstelling van de gewrichten in de rug van het Splintertje, maar ook omdat ze blijkbaar gewoon was op haar zij te slapen. De matras was opengesneden en in een andere vorm opnieuw dichtgenaaid, en de staalconstructie daaronder was verbogen en verwrongen. Er waren nu twee gleuven, aangepast aan twee rechterarmen, een kuil voor een uitstekend heupbeen, en een hoge richel die tot hoofdkussen moest dienen.

‘Waarom zou ze alleen maar op haar rechterzij slapen?’ vroeg Whitbread.

‘Misschien geeft ze er de voorkeur aan zich met haar linkerarmen te verdedigen, als ze in haar slaap overvallen mocht worden. Die linkerkant is zoveel sterker.’

‘Dat zou kunnen. Arme Crawford. Misschien verwacht ze dat hij proberen zal haar op een nacht de keel door te snijden.’ Hij sloeg het buitenaardse wezen gade, dat nu met de plafondverlichting bezig was. ‘Het is anders wel een monomaan, hè? Maar misschien komt er voor ons wel iets goeds uit voort. Best mogelijk dat ze iets verbetert.’

‘Misschien. Jonathon, heb je die schetsen van dat ontlede buitenaardse wezen al eens bestudeerd?’

Ze klonk als een schooljuffrouw. Ze was oud genoeg om er een te kunnen zijn ook; maar veel te mooi, vond Whitbread. Hardop zei hij, ‘Ja, juf.’

‘En zie je verschillen?’

‘De kleur van de vacht is anders. Maar dat zegt niets. Dat andere wezen heeft honderden jaren in een kunstmatige winterslaap doorgebracht.’

‘En verder?’

‘Dat andere wezen was langer, geloof ik. Maar ik zou er geen eed op durven doen.’

‘Kijk eens naar haar hoofd.’

Whitbread fronste de wenkbrauwen. ‘Ik zie het niet.’ Sally bediende zich van haar zakcomputer. Het ding maakte een zacht zoemend geluid, wat aangaf dat het in verbinding stond met het centrale geheugen van de scheepscomputer. Ergens in de MacArthur tastte een straal laserlicht holografische lijnen af. Het geheugen van de scheepscomputer bevatte alles wat de mensheid van Splinterwezens afwist — tot dusverre dan nog altijd. Het vond de informatie die Sally opgevraagd had en zond die naar haar zakcomputer; op het schermpje van het platte doosje verscheen een schets.

Whitbread bestudeerde de schets en keek toen naar de Splinter op het andere beeldscherm. ‘Haar voorhoofd. Het loopt schuin af!’

‘Dat dachten wij ook, dr. Horvath en ik.’

‘Het valt anders niet erg op. Haar hoofd is tóch al zo verdraaid scheef.’

‘Ik weet het. Maar het verschil is er wel degelijk. We geloven ook dat de handen van elkaar verschillen, maar dat verschil is heel klein.’ Sally trok een frons en er verschenen drie korte rimpeltjes tussen haar bruine ogen. Ze had haar haar kort laten knippen voor de ruimte, en die frons en dat korte haar gaven haar een heel deskundig en energiek voorkomen. Whitbread vond het haar helemaal niet staan. ‘Dat zijn dus al drie verschillende soorten,’ zei ze. ‘Op een totaal van slechts vier Splintertjes. Dat is wel ’n erg hoog mutatiecijfer, vind je ook niet?’