Larry Niven - De splinter in gods oog

‘Wij hebben daar al aan gedacht. Het zou natuurlijk de nodige tijd vergen om de details uit te werken —’

‘Nee,’ zei senator Fowler op besliste toon. ‘Dat is nou juist datgene wat we niet kunnen toestaan. Het spijt me wel, maar we zijn niet van plan jullie Constructeurs de tijd te geven het Veld uit te vinden en een oorlogsvloot te bouwen. Onze eerste voorwaarde zou zijn: onmiddellijke toelating van Keizerlijke waarnemers op alle punten van jullie zonnestelsel.’

‘Ontwapening dus. En de noodzaak op jullie goede bedoelingen te vertrouwen. Zou ú zich aan dergelijke voorwaarden onderwerpen?’

‘Ik ben niet degene van wie dat verlangd wordt,’ zei Ben. ‘U wél.’

‘Heb ik het niet gezegd, dat ze dit aanbod zouden doen?’ tjilpte Charlie. ‘We kunnen het niet accepteren,’ antwoordde Iwan kort en bondig. ‘We zouden hulpeloos aan hen overgeleverd zijn. Aangenomen dat de menswezens het eerlijk met ons menen. En aangenomen dat het Keizerrijk ons niet vernietigen zou wanneer onze ware aard aan het licht kwam. Kunnen we ook geloven dat het Keizerrijk vele generaties van nu nog altijd door welwillendheid geregeerd zal worden? Dat is een risico dat we niet kunnen nemen. Het voortbestaan van het Ras dient verzekerd te zijn.’

‘Er is geen zekerheid!’

‘We moeten ons zonnestelsel uit, en de kosmos in. Wanneer we eenmaal vaste voet aan de grond hebben in een heleboel zonnestelsels, zullen de menswezens geen enkele daarvan durven aanvallen,’ zei Jock. Haar gebaren gaven ongeduld te kennen.

‘Ben je er werkelijk van overtuigd dat we dit aanbod niet kunnen accepteren?’ vroeg Charlie.

Jock: ‘We hebben het hier al eerder over gehad. De menswezens zullen grondig te werk gaan. Ze zullen de Krijgers willen ontwapenen. De Meesters zullen liever vechten dan dat toe te laten. Er zal een oorlog uit voortkomen, precies wanneer de menswezens dat verwachten. Ze zijn niet dom, en hun Marineofficieren vrezen ons. Die waarnemers zouden in de rug gesteund worden door een overweldigende krijgsmacht. Als we alleen maar vóórwenden dat we hun voorwaarden accepteren, zullen ze zich gerechtvaardigd voelen ons te vernietigen: denk maar aan wat er met menselijke planeten gebeurt als ze in opstandkomen. Nee, dit aanbod geeft ons zelfs geen kans om tijd te winnen.’

‘Geef dan het antwoord dat we overeengekomen zijn,’ gelastte Iwan.

‘De Ambassadeur spreekt er zijn leedwezen over uit, dat een dergelijke overeenkomst zijn bevoegdheid te boven zou gaan. Wij hebben weliswaar de bevoegdheid uit naam van alle Splinters te spreken, maar slechts binnen zekere grenzen; het aan uw genade overleveren van ons gehele ras valt daarbuiten.’

‘Dat kunt u ze niet kwalijk nemen,’ zei dr. Horvath. ‘Wees redelijk, senator.’

‘Ik doe mijn best redelijk te zijn, en nee, ik néém het ze niet kwalijk. Ik heb ze alleen maar een aanbod gedaan, dat is alles.’ Hij wendde zich opnieuw tot de buitenaardse wezens. ‘Het is wel eens gebeurd, dat planeten tegen hun wil bij het Keizerrijk ingelijfd werden. In dergelijke gevallen krijgen ze natuurlijk niet zulke privileges als die, welke ik u aangeboden heb —’

Jock haalde de schouders op. ‘Ik kan u niet zeggen wat de Meesters zouden doen als u ons zonnestelsel probeerde te veroveren. Ik vermoed dat ze naar de wapens zouden grijpen.’

‘Jullie zouden verliezen,’ zei senator Fowler kort en bondig.

‘Dat zouden we niet prettig vinden.’

‘Maar al verliezende zouden jullie wellicht zoveel van onze krachten vergen, dat wij het grootste deel van deze sector zouden verliezen. Onze pogingen tot unificatie zouden er misschien een eeuw door achteruitgezet worden. Veroveringen zijn kostbaar.’ Senator Fowler voegde er niet aan toe dat het steriliseren van een planeet dat niet was; maar die onuitgesproken gedachte hing bijna voelbaar in het helder verlichte vertrek.

‘Mogen wij een tegenbod doen?’ zei Jock. ‘Sta ons toe produktiecentra op te richten op onbewoonbare planeten. Wij zullen die dan terraformeren, en voor iedere planeet die jullie ons geven, zullen wij er ook een voor jullie terraformeren. En voor wat de economische ontwrichtingen betreft, kunnen jullie maatschappijen oprichten die een monopolie hebben op de handel met ons. Een gedeelte van de aandelen zou aan het publiek te koop aangeboden kunnen worden. De rest zou bij wijze van compensatie aan die maatschappijen en arbeiders gegeven kunnen worden, die door onze concurrentie verdrongen zouden worden. Ik denk wel, dat jullie zouden bemerken dat dit de nadelen van het invoeren van onze nieuwe technologie tot een minimum beperken zou, terwijl jullie er toch alle voordelen van zouden kunnen plukken.’

‘Eenvoudig briljant!’ riep Horvath uit. ‘Dat is precies waar mijn staf op dit ogenblik aan werkt. Jullie zouden dus daarin toestemmen? Handel met uitsluitend daartoe gemachtigde maatschappijen en de Keizerlijke Regering?’

‘Jazeker. En ook zouden wij het Keizerrijk betalen voor Marinebescherming van door ons gekoloniseerde planeten — het is niet onze wens er vloten op na te houden in de delen van de ruimte die tot uw gebied behoren. U zou de scheepswerven op onze koloniale planeten mogen inspecteren om u daarvan te vergewissen.’

‘En jullie thuisplaneet?’ vroeg Fowler.

‘Het contact tussen Splinter Alpha en het Keizerrijk zou tot een minimum beperkt moeten blijven, vermoed ik. Uw vertegenwoordigers zouden welkom zijn, maar wij zouden uw oorlogsschepen niet dicht bij onze thuiswereld willen zien — ik kan u nu wel verklappen dat dat slagschip ons ernstig verontrust heeft toen het zich in een baan rond onze planeet bevond. Het was ons duidelijk dat het wapens aan boord had die Splinter Alpha nagenoeg onbewoonbaar konden maken. Wij hebben ons daarin geschikt en u zelfs uitgenodigd nog dichterbij te komen, expres om u te laten zien dat we niet veel te verbergen hebben. Wij zijn geen gevaar voor uw Keizerrijk, mijne heren. U bent eerder een gevaar voor óns, zoals u heel goed weet. Maar toch ben ik van mening dat wij tot overeenstemming zullen kunnen komen, tot wederzijds voordeel, én tot wederzijdse veiligheid, zonder het vertrouwen van het ene ras op de welwillendheid van het andere al te zeer op de proef te behoeven stellen.’

‘En jullie willen voor iedere planeet die jullie koloniseren er één voor ons terraformeren?’ vroeg Horvath. Hij dacht aan de voordelen: die waren eenvoudig niet te becijferen. Er waren slechts weinig sterrenstelsels die meer dan één bewoonbare planeet bevatten. Vergeleken bij interplanetaire vluchten was interstellaire handel ontstellend duur, maar het terraformeren van planeten was een zelfs nog kostbaardere geschiedenis.

‘Is dat nog niet genoeg?’ vroeg Jock. ‘U kunt zich onze situatie toch zeker wel indenken. Wij beschikken momenteel over slechts één planeet, een aantal asteroïden, en een gasreus waarvan het bewoonbaar maken zelfs onze capaciteiten te boven gaat. Het verdubbelen van datgene waarover wij thans beschikken is een enorme investering waard. Ik zeg dit omdat het voor de hand ligt, hoewel men mij verteld heeft dat het toegeven van nadelen doorgaans geen deel uitmaakt van jullie handelsgesprekken. Maar op de andere hand —’ De Splinter keek verwonderd naar haar drie handen. De mensen deden dat ook, en toen ging er een gelach op. Wat was de ‘andere’ hand voor een Splinter? ‘De zich in bruikbare banen bevindende onbewoonbare planeten waarover jullie de beschikking hebben, hebben blijkbaar niet veel waarde voor jullie, want anders zouden jullie die zelf wel geterraformeerd hebben. Jullie krijgen dus iets voor niets, terwijl wij een heleboel krijgen in ruil voor een grote inspanning. Dat is toch zeker een billijke ruil?’

‘Verdomd voordelig voor de Marine,’ zei Rod. ‘Praktisch een hele nieuwe vloot, betaald door de Splinters…’