Larry Niven - De splinter in gods oog

‘Het was voor ons allemaal nogal een verrassing,’ zei Fowler. ‘Maar we beschikken nu over bewijzen, dat de Splinters zich met ’n gods-liederlijk tempo voortplanten. De vraag is, zouden we hen ertoe kunnen dwingen hun aantallen te beperken, als ze dit niet zouden willen? Rod, kunnen de Splinters wapens voor ons verborgen gehouden hebben?’

Rod haalde zijn schouders op. ‘Met de ruimte van een heel zonnestelsel tot hun beschikking? Ben, ze zouden zowat alles voor ons verborgen kunnen houden wat ze maar willen.’

‘Maar ze waren totaal niet oorlogszuchtig,’ protesteerde Horvath. ‘Senator, ik heb net zo goed de veiligheid van het Keizerrijk op het oog als ieder ander in dit vertrek. Ik vat mijn taak als sectorminister heel ernstig op, dat verzeker ik u.’

Ons verzekeren? Kan je net denken. Nee, vader, dat zeg je alleen maar omdat je weet dat dit vastgelegd wordt voor later, dacht Kelley. En kap’tein Blaine heeft het ook door, dat zie je zo. Wat zou de baas toch dwarszitten? Hij kijkt net zoals hij altijd vlak voor een actie doet. ‘- geen bewijzen van krijgshandelingen tussen de Splinters onderling,’ besloot Horvath zijn betoog.

‘Dat blijkt niet het geval te zijn,’ kwam Renner ertussen. ‘Doe, ik mag de Splinters even graag als u, maar iéts heeft het ontstaan van die Bemiddelaars ten gevolge gehad.’

‘O ja, zeer zeker,’ zei Horvath kalm. ‘Tijdens hun voorhistorische periode moeten ze gevochten hebben als leeuwen. Die vergelijking is tussen haakjes heel toepasselijk. Het territoriale instinct valt nog steeds te herkennen — in hun architectuur en in hun maatschappelijke organisatie bijvoorbeeld. Maar die oorlogen zijn al heel lang geleden.’

‘Hoe lang precies?’ vroeg senator Fowler.

Horvath keek niet op zijn gemak. ‘Een miljoen jaar, misschien.’ Stilte in het vertrek. Sally schudde bedroefd het hoofd. Een miljoen jaar lang in een klein zonnestelsel opgesloten te zitten — een miljoen beschaafde jaren lang! Het geduld dat ze zich eigen gemaakt moesten hebben!

‘En sindsdien al die tijd geen oorlogen meer?’ vroeg Fowler. ‘Werkelijk niet?’

‘Ja, verdomme, ze hébben een aantal oorlogen gehad,’ antwoordde Horvath. ‘Ten minste twee van het soort dat de Aarde tegen het einde van de Co-Dominium-periode doorgemaakt heeft. Maar dat is al heel lang geleden!’ Hij moest zijn stem verheffen om zich verstaanbaar te maken boven Sally’s geschrokken uitroep uit. Rond de tafel klonk hier en daar een gemompel op.

‘Eén daarvan was al voldoende om de Aarde zo goed als onbewoonbaar te maken,’ zei Ben Fowler langzaam. ‘Over hoelang geleden hebt u het eigenlijk? Alwéér ’n miljoen jaar?’

‘Op zijn minst enkele honderdduizenden jaren,’ zei Horvath. ‘Eerder duizenden waarschijnlijk,’ zei aalmoezenier Hardy met nadruk. ‘Of nog minder zelfs. Sally, heb je je schattingen van de ouderdom van die primitieve beschaving soms herzien, die je daarginds opgegraven hebt?’

Sally bleef het antwoord schuldig. Er viel een onbehaaglijke stilte. ‘Voor de goede orde even een vraag, pater Hardy,’ zei senator Fowler. ‘Bent u hier als lid van de Commissie?’

‘Nee, meneer. Kardinaal Randolph heeft me verzocht de Kerk bij de Commissie te willen vertegenwoordigen.’

‘Dank u.’

‘Tja, ze konden nergens heen,’ zei Anthony Horvath. Hij haalde nerveus zijn schouders op. Er giechelde iemand, die echter zweeg toen Horvath verder ging. ‘Het is duidelijk dat hun eerste oorlogen al zeer lang geleden plaatsgevonden hebben, zo in de buurt van een miljoen jaar. Dat blijkt uit hun ontwikkeling. Doctor Horvath heeft de biologische bevindingen van de expeditie bestudeerd; en — nou, vertel jij het ze maar, Sigmund.’

Horowitz glimlachte triomfantelijk. ‘Toen ik die piloot van de verkenner voor het eerst onderzocht, dacht ik reeds met een mutatie te maken te hebben. Ik blijk het bij het rechte eind gehad te hebben. Het zijn inderdaad mutaties, alleen is dat allemaal al lang geleden gebeurd. Het oorspronkelijke dierlijke leven op Splinter Alpha is bilateraal symmetrisch, evenals dat op Aarde en bijna overal elders. De eerste asymmetrische Splinter moet een drastische mutatie geweest zijn. En ook kan hij niet zo goed ontwikkeld zijn geweest als de huidige vormen. Waarom hij niet uitgestorven is? Omdat er opzettelijke pogingen in het werk gesteld zijn om tot de asymmetrische vorm te komen, naar mijn mening. En omdat alle andere soorten eveneens een mutatieproces doormaakten. Er was weinig onderlinge strijd.’

‘Maar dat betekent dat ze al een beschaving hadden toen de huidige vormen tot ontwikkeling kwamen,’ zei Sally. ‘Is dat mogelijk?’ Horowitz glimlachte weer.

‘En hoe staat het met het Oog?’ vroeg Sally. Het hele zonnestelsel van de Splinter moet er de uitstraling van ondervonden hebben toen het in een superreus veranderde.’

‘Veel te lang geleden,’ zei Horvath. ‘We hebben dat kunnen vaststellen. Per slot van rekening beschikken we over de equivalent van een vijfhonderdjarige observatie van het Oog in de vorm van de gegevens die onze exploratieschepen verzameld hebben, en die gegevens kloppen met de inlichtingen die de Splinters cadet Potter gegeven hebben. Het Oog is al zes miljoen jaar of nog langer een superreus, en de Splinters hebben hun huidige vorm nog op geen stukken na zo lang.’

‘O,’ zei Sally. ‘Maar wat veroorzaakte dan die —’

‘Oorlogen,’ verkondigde Horowitz. ‘Een algemene, wereldwijde stijging van de radioactiviteit. Gecombineerd met een opzettelijke genetische selectie.’

Sally knikte met tegenzin. ‘Goed — ze hebben dus atoomoorlogen gehad. Maar dat hebben wij ook. En als het Co-Dominium de Alderson-aandrijving niet ontwikkeld had, zouden we onszelf uitgeroeid hebben op Aarde.’ Maar ze was niet gelukkig met dat antwoord. Het kostte haar moeite zich erbij neer te leggen. ‘Kan er geen sprake geweest zijn van een ander dominerend ras, dat zichzelf uitgeroeid heeft?’

‘Nee,’ zei Horvath nadrukkelijk. ‘Ik verwijs naar uw eigen werk, vrouwe Sally: u heeft zelf nauwkeurig aangetoond, hoe goed de vorm van de Splinters aangepast is aan het gebruiken van gereedschappen. De mutatie moet om te beginnen al een gebruiker van gereedschappen geweest zijn — of opzettelijk tot stand gebracht zijn door gebruikers van gereedschappen. Of beide.’

‘Daarmee hebben we dus één oorlog gehad,’ zei senator Fowler. ‘De oorlog waardoor de Splinters ontstaan zijn, zoals wij ze thans kennen. Maar u zei dat er twéé oorlogen waren geweest.’ Horvath knikte verdrietig. ‘Ja, meneer. De tot hun huidige vorm ge-evolueerde Splinters moeten elkaar met atoomwapens bevochten hebben. En later is er nog een tweede periode van radioactieve uitstralingen geweest, waarin het ras zich in al die kasten gesplitst heeft — zowel de beschaafde vormen als de dierlijke. Plus overgangsvormen zoals de Instrumentmakers.’ Horvath wierp een verontschuldigende blik naar Blaine, maar deze vertoonde geen spoor van emotie. Sigmund Horowitz schraapte zijn keel. Het was duidelijk dat hij hiervan genoot. ‘Ik ben van mening dat de Bruinen de oorspronkelijke vorm zijn geweest. En toen de Witten de overhand kregen, zijn ze de andere ondergeschikte rassen voor hun eigen gebruik gaan fokken. En daarmee zijn we weer terug bij die opzettelijk tot stand gebrachte evolutie, ziet u. Hoewel sommige vormen uit zichzelf geëvolueerd zijn.’

‘Dan zijn die asymmetrische dieren dus geen voorouders van de Splinters?’ vroeg senator Fowler geïnteresseerd.

‘Nee.’ Horowitz wreef zich de handen en reikte vol verwachting naar zijn zakcomputer. ‘Het zijn gedegenereerde vormen — ik kan u het mechanisme van hun genen laten zien;’

‘Dat is niet nodig,’ zei senator Fowler haastig. ‘Twee oorlogen dus. Vermoedelijk zouden de Bemiddelaars tijdens de tweede gekweekt kunnen zijn ‘Zeg maar liever drie oorlogen,’ kwam Renner ertussen. ‘Zelfs als we aannemen dat hun voorraad splijtstoffen tijdens de tweede uitgeput raakte.’