Larry Niven - De splinter in gods oog

Doodse stilte. Eindelijk nam Jock het woord. ‘We weten het niet. Sally’s Fyunch(klik) heeft met haar over sex gesproken, maar dat gesprek vond aan boord van het schip van de menswezens plaats. We hebben er geen opname van en weten alleen maar wat ze gerapporteerd heeft.’

‘Een rapport, uitgebracht door een Gekke Gerrit,’ zei Iwan.

‘Ik heb mijn uiterste best gedaan hen af te leiden,’ zei Jock.

‘Maar ben je daar ook in geslaagd?’

‘Ja. Het was duidelijk op hun “gezichten” te zien.’ Iwan kon de uitdrukking van een menselijk ‘gezicht’ niet lezen, maar wel begreep hij hoe dat in zijn werk ging: de menswezens hadden spieren rond hun ogen en hun mond die ze gebruikten om er emoties mee kenbaar te maken, precies zoals Splinters dat door middel van gebaren deden. En Bemiddelaars konden die emoties lezen. ‘Ga door.’

‘Ik heb een rechtstreekse toespeling op de geslachtsdaad gemaakt om hun denkproces te vertragen. En daarna heb ik het feit van onze levensduur ter sprake gebracht, voorgedragen op de manier van iemand die toegeeft een ongeneselijke ziekte te hebben. Van nu af aan zullen deze schepsels met hun lange levens diep met ons lot begaan zijn.’

‘En terecht, zou ik zeggen,’ zei Charlie.

‘Ze zullen medelijden met ons hebben omdat we zo gehandicapt zijn. Misschien zullen ze zelfs proberen er wat aan te doen.’ Snel draaide Iwan zich om naar Jock. ‘Geloof jij dat ze dat kunnen?’

‘Maar Mééster, nee, natuurlijk niet! Ben ik soms Gekke Gerrit?’

Iwan ontspande zich. ‘Jullie zullen zorgvuldige aandacht aan deze aangelegenheid besteden. Jullie dienen het bewijsmateriaal te bespreken, waarover de menswezens beschikken, en wat ze daaruit zouden kunnen afleiden. Waren er behalve jouw Meester niet ook nog twee Constructeurs aan boord van dat ambassadeursschip dat de MacArthur begroette?’

Jock: ‘Inderdaad.’

‘Vervloekt. En hoeveel toekomstige Bemiddelaartjes waren er aan boord toen ze terugkeerden?’

‘Ik had vier zusters.’

‘Vervloekt!’ Iwan wilde nog meer zeggen; maar door nu te reppen over datgene wat voor de hand lag, zou hij Jocks trouw voorgoed verspeeld hebben; en bij Charlie zou de schok daarvan zelfs afwijkingen ten gevolge kunnen hebben. Vervloekt! Bemiddelaars vereenzelvigden zich met Meesters. Ze hielden er dezelfde gevoelens ten opzichte van kinderen op na die Meesters plachten te koesteren.

Hoewel hij al vanaf jeugdige leeftijd steriel was, was Iwan niet immuun voor dat soort gevoelens; maar hij wist het: die kinderen hadden tenminste gespaard dienen te blijven.

‘Het heeft geen zin hier te blijven zitten,’ kondigde Renner aan. ‘Nee.’ Rod ging hen voor naar de kantoorvertrekken van de Commissie, die zich in een ander gedeelte van het Paleis bevonden. Sally liep zwijgend achter hen aan.

‘Kelley, je moest maar wat drankjes brengen, lijkt me,’ zei Rod toen ze aan de conferentietafel waren gaan zitten. ‘En maak er voor mij maar een dubbele whisky van.’

‘Tot uw orders, heer.’ Kelley wierp Rod een verwonderde blik toe. Had hij nu al problemen met Vrouwe Sally? En dat terwijl ze nog niet eens getrouwd waren?

‘Vijfentwintig jaar!’ riep Sally hartgrondig uit. Er klonk bittere woede in haar stem. Nogmaals zei ze, ditmaal tegen aalmoezenier Hardy: ‘Vijfentwintig jaar?’ Ze wachtte en keek alsof ze van hem een verklaring verlangde voor een kosmos waarin zoveel onrechtvaardigheid heerste.

‘Misschien is dat de prijs die ze moeten betalen voor een intelligentie die superieur is aan de onze,’ zei Renner. ‘Anders wel een hoge prijs.’

‘Er zijn compensaties,’ zei Hardy bedachtzaam. ‘Hun intelligentie, ja. En hun levenslust. En dat ze zo snel praten doet veronderstellen dat ze waarschijnlijk ook snel denken. Ik vermoed dat Splinters de weinige jaren die hun ter beschikking staan heel intens beleven.’ Er viel weer een stilte. Kelley kwam terug met een dienblad. Hij zette de glazen neer en vertrok, rimpels van verbaasde afkeuring trekkend. Renner wierp een vluchtige blik op Rod, die de houding van ‘De Denker’ had aangenomen: elleboog op armleuning, kin op gesloten vuist, gezicht somber peinzend. Kevin hief zijn glas op. ‘Op de begrafenis.’ Niemand reageerde erop. Rod liet zijn glas onaangeroerd staan. Je zou een goed, nuttig leven kunnen leven in een kwart eeuw, dacht hij. Was dat vóór het atoomtijdperk ook niet ongeveer de levensverwachting van een mens geweest? Maar het zou geen compleet leven zijn. Ik ben nú al vijfentwintig, en ik heb- nog geen gezin gesticht, of samengeleefd met een vrouw van wie ik houd, en ben zelfs nog niet aan mijn politieke carrière begonnen…

Hij keek toe toen Sally opstond en heen en weer begon te ijsberen. Wat denkt ze eigenlijk dat ze doet? Dacht ze soms het probleem voor ze te kunnen oplossen? Als ze het zelf niet eens kunnen, hoe zouden wij dat dan moeten kunnen?

‘Zo komen we nergens,’ zei Renner. Hij bracht opnieuw zijn glas aan zijn mond. ‘Hoor eens, als de Bemiddelaars er zelf niet overstuur van zijn dat ze steriele kruisingen met een korte levensduur zijn, waarom zouden wij dan — Maar dan moeten die onvolwassen Bemiddelaartjes aan boord van dat ambassadeursschip… kinderen van die twee Bruinen en die verborgen gebleven Witte geweest zijn.’ Allemaal keken ze hem aan. Sally hield op met ijsberen en ging weer op haar stoel zitten. ‘Er waren vier jonkies toen we weer terugkeerden naar Splinter Alpha,’ zei ze. ‘Of niet, soms?’

‘Zeker,’ zei Hardy. Hij liet zijn cognac in zijn glas ronddraaien. ‘Dat is een tamelijk hoog geboortecijfer.’

‘Maar ze leven ook maar zo kort,’ wierp Sally tegen.

‘Eén zou al een hoog geboortecijfer zijn aan boord van dat schip en met dié opdracht,’ zei Renner, en zijn stem klonk gedecideerd. ‘Eerwaarde, wat denkt ú van een dergelijke situatie, vanuit een ethisch standpunt bekeken? Hier ga je op weg om een vreemd, goed gewapend ras te ontmoeten. Je gaat erheen in een ongewapend, uiterst kwetsbaar stuk speelgoed van een schip. En dus laat je overal kinderen vrij rondlopen…’

‘Ik begrijp waar u naartoe wilt,’ zei David Hardy. ‘Maar daar moet ik wel even over nadenken. Misschien —’

Hij werd onderbroken door vuisten die met kracht op het tafelblad neerkwamen. Twee vuisten, en een ‘Allemachtig!’ van Sally. Ze greep haar schrijfstift en krabbelde symbolen op de invoerplaat van haar computer. Het ding begon zoemende geluiden en lichtflitsen voort te brengen. ‘We stonden op het landingsvaartuig te wachten dat ons overbrengen zou. Ik weet zéker dat ik haar niet verkeerd begrepen heb. Dat kan onmógelijk.’

Hardy keek Sally verwonderd aan. Renner keek vragend naar Rod. Rod haalde zijn schouders op en keek naar zijn verloofde. ‘Haar Splinter heeft haar nooit verteld dat ze steriele kruisingen waren,’ legde hij de anderen uit.

De computer zoemde weer. Sally knikte en gaf het ding instructies. Tegen de achterwand van het vertrek lichtte een beeldscherm op met het beeld van een acht maanden jongere Sally Fowler, die met een bruin en wit gestreept buitenaards wezen stond te praten. De stemmen leken griezelig veel op elkaar.

Splinter: ‘Maar jullie trouwen om kinderen groot te brengen. Wie brengt er kinderen groot die geboren zijn zonder een huwelijk?’

Sally: ‘Er zijn liefdadige instellingen.’

Splinter: ‘Ik neem aan dat jij nooit —’

Sally: ‘Nee, natuurlijk niet.’

De levende Sally bloosde bijna, maar haar gezicht bleef grimmig staan.

Splinter: ‘Hoe, niet? Ik bedoel niet waaróm niet, maar hóé?’