Larry Niven - De splinter in gods oog

‘Goedkoper voor de regering, ja,’ zei Merrill. ‘Ik moet er niet aan denken wat dit allemaal gekost heeft. Een geluk dat ik het niet heb hoeven betalen.’

‘Rod, je kunt nu wel gaan,’ zei senator Fowler. ‘Hardy zal je wel bij de Splinters verontschuldigen.’

‘Goed. Wel bedankt.’ Rod glipte weg. Achter hem hoorde hij de geluiden van de parade en de gedempte gesprekken van zijn vrienden. ‘Ik heb nog nooit van mijn leven zóveel trommels bij elkaar gehoord,’ zei Sally.

‘Onzin. Zo is het op iedere Keizerlijke Verjaardag,’ bracht senator Fowler haar in herinnering.

‘Nou ja, maar op Keizerlijke Verjaardagen hoef ik tenminste niet alle parades bij te wonen.’

‘Verjaardag?’ vroeg Jock.

Rod vertrok, terwijl Sally probeerde uit te leggen wat nationale feestdagen waren, en honderd pijpers dreunend voorbij marcheerden in al hun Keltische pracht.

Gehuld in een nijdig stilzwijgen stapte het kleine groepje voort. De vijandige gezindheid van Horowitz wijs bijna hoorbaar, terwijl hij hen voorging dieper onder de grond. Ik ben de bekwaamste xenoloog van de hele Trans-Kolenzak, dacht hij. Om een betere te vinden zullen ze naar Sparta moeten gaan. En dan komen daar zo’n jong adellijk ventje en zijn half ontwikkelde dame, en trekken mijn woord als deskundige in twijfel.

En ik moet het me nog laten welgevallen ook.

Dat was iets waar weinig aan te doen viel, overdacht Horowitz. De President van de Universiteit had hem dat persoonlijk duidelijk gemaakt. ‘Doe in godsnaam wat ze van je verlangen, Ziggy! Die Commissie is een bijzonder gewichtige aangelegenheid. Hun rapporten zullen van invloed zijn op ons hele budget, om van jouw afdeling maar te zwijgen. Wat moeten we beginnen als ze zeggen dat we hun geen medewerking verlenen, en om een team uit Sparta vragen?’

Het zij zo. Maar die jonge aristocraten wisten tenminste dat zijn tijd kostbaar was. Onderweg naar de laboratoria had hij hun dat wel een half dozijn keer verteld.

Ze bevonden zich nu diep onder de grond in de Oude Universiteit, en liepen over uitgesleten rotsvloeren die al een onheugelijke tijd geleden uitgehakt waren. Murcheson zelf had nog door deze gangen heen en weer geijsbeerd voordat de terraformatie van Nieuw-Schotland voltooid was, en volgens de legende kon je zijn geest af en toe nog steeds zien rondwaren door de rotsige gangen: een figuur met een kap op en met één smeulend rood oog.

En waarom is dit eigenlijk zo belangrijk trouwens? Bij de kont van Balaam, waarom maakt dat meisje daar zoveel poeha over? Het laboratorium was ook alweer zo’n uit de levende rots gehouwen vertrek. Horowitz maakte een gebiedend gebaar, en twee gegradueerde assistenten openden een koelruimte en schoven een lange tafel naar buiten.

Op het witte plastic oppervlak lag het ontlede kadaver van de piloot van de Gekke Gerrit-verkenner. Zijn organen waren min of meer in overeenstemming met de posities die ze vóór de sectie ingenomen hadden gerangschikt, en waren door dwars over de gevilde huid getrokken zwarte lijnen verbonden met bepaalde punten op die huid en aan het opengewerkte skelet. Lichtrood en donkerrood, grauwgroen, onwaarschijnlijke vormen: de onderdelen van een Bemiddelaar deden niet alleen voor wat de kleur betrof, maar ook in alle andere opzichten denken aan een man die door een granaat getroffen was. Rod voelde zijn maag omdraaien, en moest weer denken aan enkele gevechten op de grond, waarbij hij betrokken was geweest.

Er voer een lichte huivering door hem heen, toen Sally zich ongeduldig voorover boog om beter te kunnen zien. Haar gezicht stond strak en grimmig — maar daarnet in Horowitz’ kantoor had het precies zo gestaan.

‘Ziehier!’ riep Horowitz triomfantelijk uit. Zijn benige vinger priemde naar een paar kleine knobbeltjes in de onderbuik, die de afmetingen van pinda’s en een slijmgroene kleur hadden. ‘Hier. En hier. Dit zouden de teelballen geweest zijn. De andere Splintervarianten hebben ook allemaal inwendige teelballen.’

‘Ja —’ bevestigde Sally.

‘Zó klein?’ vroeg Horowitz geringschattend.

‘We weten het niet.’ Sally’s stem klonk nog steeds heel ernstig. ‘Die beeldjes bevatten geen voortplantingsorganen, en de enige Splinters die door het personeel van de expeditie ontleed werden waren een Bruine en een aantal miniatuurtjes. En die Bruine was een vrouwtje.’

‘Ik heb die miniatuurtjes gezien,’ zei Horowitz zelfingenomen. ‘Nou — ja,’ beaamde Sally. ‘Bij de mannelijke miniatuurtjes waren de teelballen groot genoeg om te kunnen zien —’

‘Naar verhouding veel groter dan deze. Maar dat doet niet ter zake. Deze hier zouden onmogelijk sperma voortgebracht kunnen hebben. Dat heb ik bewezen. Deze piloot was steriel!’ Horowitz sloeg de rug van zijn ene hand met een kletsend geluid tegen de open handpalm van zijn andere hand. ‘Steriel, zeg ik u!’

Sally bestudeerde de ontlede Splinter. Ze is werkelijk van streek, dacht Rod.

‘Splinters beginnen als mannetjes en veranderen dan in vrouwtjes,’ mompelde Sally, bijna onhoorbaar. ‘Zou dit niet een onvolwassen schepsel hebben kunnen zijn?’

‘Een pilóót?’

‘Ja, natuurlijk —’ Ze zuchtte. ‘U heeft gelijk, dat staat vast. Hij had dezelfde lengte als een volgroeide Bemiddelaar. Kan het een misbaksel geweest zijn?’

‘Hah! U lachte mij uit, toen ik opperde dat het misschien een mutatie geweest zou kunnen zijn! Weet u nog? Maar hoe dan ook, het is er geen. Terwijl jullie dat plezierreisje maakten, hebben wij hier het nodige werk verzet. Ik heb de chromosomen en de systemen voor het coderen van de genen weten te identificeren, die verantwoordelijk zijn voor de geslachtelijke ontwikkeling. Dit schepsel was een steriele kruising van twee andere vormen, die elk op zich wél vruchtbaar zijn.’

Triomfantelijk keek hij hen aan.

‘Dat klopt,’ zei Rod. ‘De Splinters hebben Renner verteld dat de Bemiddelaars een kruising waren —’

‘Kijk,’ zei Horowitz gebiedend. Hij stelde een beeldscherm voor het houden van lezingen in werking, en drukte op een aantal knoppen, gecodeerde instructies gevend aan een computer. Er gleden vormen over het beeldscherm. De chromosomen van Splinters waren dicht opeengepakte schijfjes, met elkaar verbonden door dunne staafjes. De schijfjes vertoonden strepen en vlekken — en Sally en Horowitz spraken een taal die Rod niet verstond. Afwezig luisterde hij er een tijdje naar, en zag toen een laboratoriumassistente die net bezig was koffie te maken. Het meisje voelde met hem mee en bood hem ook een kopje aan, de andere assistent voegde zich bij hen, en nieuwsgierig presten ze hem hun het een en ander over Splinters te vertellen. Alwéér. Een half uur later verlieten ze de universiteit. Hij wist niet wat Horowitz tegen haar gezegd had, maar hij had Sally weten te overtuigen. ‘Waarom trek je ’t je zo aan, lieveling?’ vroeg hij. ‘Horowitz heeft gelijk. Het is logisch verklaarbaar dat Bemiddelaars steriel zijn.’ Rod trok een zuur gezicht toen hij weer terugdacht aan wat Horowitz gezegd had. Horowitz had er met overdreven nadruk aan toegevoegd dat, aangezien ze steriel waren, de Bemiddelaars niet geneigd zouden zijn tot nepotisme.

‘Maar dan zou mijn Fyunch(klik) het me toch verteld hebben. Ik weet zeker dat ze dat gedaan zou hebben. We hebben wel degelijk over sex en over voortplanting gepraat, en toen zei ze —’

‘Wat zei ze?’

‘Ik herinner het me eigenlijk niet precies.’ Sally haalde haar zakcomputer te voorschijn, en krabbelde de symbolen voor het oproepen van informatie uit het computergeheugen op de invoerplaat. Het apparaat produceerde een zoemtoon, die vervolgens van toon veranderde om aan te geven dat het zich van het radiosysteem van de grondwagen bediende om in verbinding te treden met de grote computergeheugens in het Paleis. ‘En ook kan ik me niet herinneren wannéér ze dat precies gezegd heeft —’ Ze krabbelde weer een paar andere symbolen neer. ‘Ik had een beter verwijzingssysteem moeten gebruiken, toen ik het bewuste bandje in het computergeheugen invoerde.’