Larry Niven - De splinter in gods oog

‘Maar —’ Whitbread klonk als een jongetje dat zojuist de waarheid omtrent Sinterklaas gehoord heeft. ‘Hoe lang leven jullie eigenlijk?’

‘Ongeveer vijfentwintig van jullie jaren. Vijftien jaren vanaf het moment waarop we volwassen worden. Maar Constructeurs en Boeren en Meesters — vooral Meesters! — behoren elk paar jaar — ónze jaren — zwanger te zijn. Die Constructeur die jullie aan boord genomen hebben moet al dicht bij de tijdlimiet geweest zijn.’

Zwijgend reden ze verder. ‘Maarr — goeie hemel,’ zei Potter uit de grond van zijn hart. ‘Dat is ontzettend.’

‘ “Ontzettend”, zei je. Rotzak die je bent. Natuurlijk is dat ontzettend. Die Sally met haar —’

‘Waar wind je je zo over op?’ wilde Whitbread weten. ‘- anti-zwangerschapspillen. We hebben Sally Fowler gevraagd wat een menswezen doet als ze het krijgen van kinderen nog even wil uitstellen. Dan gebruikt ze anti-zwangerschapspillen, zei ze. Maar fatsoenlijke meisjes doen dat niet. Die onthouden zich eenvoudig van geslachtsverkeer,’ zei ze fel.

De wagen spoedde zich pijlsnel voort langs de rails. Horst zat in het achterste gedeelte, dat nu het voorste deel geworden was, en staarde naar buiten met zijn wapen in de aanslag. Hij draaide zich een klein eindje om. De beide Splinters zaten hun menselijke metgezellen woedend aan te kijken, met hun lippen enigszins vaneen zodat de tanden zichtbaar werden. Hun grijns werd er breder door, maar de bitterheid van hun woorden en de toon waarop die uitgesproken waren logenstraften dat vriendelijke uiterlijk. ‘Ze onthouden zich eenvoudig van geslachtsverkeer!’ zei Whitbreads Splinter nog eens. ‘Fyoefwuffel’ (fluittoon)! ‘Nu weten jullie waarom het bij ons eeuwig en altijd oorlog is…’

‘Vanwege de bevolkingsexplosie,’ zei Potter.

‘Ja. Telkens wanneer een beschaving zich weer boven het peil van barbarisme verheft, sterft men niet langer van honger! Jullie menswezens weten niet wat bevolkingsdruk is! Bij de lagere soorten kunnen we de aantallen nog in toom houden, maar wat kunnen de gevers van bevelen aan hun eigen aantallen doen? Het enige dat wij hebben dat de uitwerking van een anti-zwangerschapspil maar enigszins benadert, is kindermoord!’

‘En dat kunt ge natuurrlijk niet,’ zei Potter. ‘Derrgelijke instincten zullen wel langs errfelijke weg systematisch onderrdrrukt zijn. En momenteel vecht dus iederreen om ’t beetje voedsel dat nog beschikbaarr is.’

‘Precies.’ Whitbreads Splinter was inmiddels gekalmeerd. ‘En hoe hoger het peil van de beschaving, des te langer duurt de periode van barbarisme. En altijd weer is daar Gekke Gerrit, die het patroon van de Cyclussen probeert te verbreken en ervoor zorgt dat de boel nóg erger in het honderd loopt. We zijn zo’n totale ineenstorting momenteel weer zeer nabij, heren, voor het geval dat jullie misschien niet opgevallen was. Toen jullie kwamen, heeft er een verschrikkelijke strijd om de jurisdictie plaatsgehad. Mijn Meester heeft die gewonnen —’ Charlie floot en neuriede er even tussendoor.

‘Ja. Koning Peter heeft het ook geprobeerd, maar hij kon niet voldoende steun krijgen. Hij was er niet zeker van een strijd met mijn Meester te kunnen winnen. Maar wat wij nu aan het doen zijn, zal die oorlog waarschijnlijk tóch veroorzaken. Het doet er niet toe. Hij moest toch spoedig uitbreken; dat was onvermijdelijk.’

‘Jullie wonen zó boven op elkaar dat jullie zelfs gewassen op de daken verbouwen,’ zei Whitbread.

‘O, dat is gewoon ’n kwestie van gezond verstand. Net als het aanleggen van stroken landbouwgrond dwars door de steden heen. Sommigen blijven altijd in leven, om opnieuw met de Cyclussen te beginnen.’

‘Het moet bijzonder moeilijk zijn een beschaving opnieuw op te bouwen zonder zelfs maar over radioactieve stoffen te beschikken,’ zei Whitbread. ‘Jullie moeten iedere keer zeker rechtstreeks naar het waterstoffusiestadium toe?’

‘Inderdaad. Je begint iets te begrijpen.’

‘Ik ben er niet zo zeker van wat.’

‘Nou, zo is het onze hele geschiedenis dóór gegaan. Met uitzondering van een periode, toen ze radioactieve stoffen in de Trojaanse asteroïden gevonden hebben. Er was daar nog een stelletje in leven gebleven en die hebben hun beschaving naar hier overgebracht. Die radioactieve stoffen waren al vrij grondig uitgedolven door een of andere vroegere beschaving, maar er was nog altijd wat van overgebleven.’

‘Allemachtig,’ zei Whitbread. ‘Maar —’

‘Stop de wagen, alsjeblieft,’ beval Staley. Whitbreads Splinter tjilpte iets, en de wagen kwam geruisloos tot stilstand. ‘Ik begin me zorgen te maken over wat ons verderop te wachten staat,’ legde Staley uit. ‘We worden daarginds opgewacht, dat kan niet anders. De soldaten die we gedood hebben, hebben zich niet gemeld — en als dat de soldaten van jóuw Meester waren, waar blijven die van de Bewaarder dan? Maar hoe dan ook, ik wil de wapens van die Krijgers even proberen.’

‘Laat ze door de Bruine onderzoeken,’ zei Whitbreads Splinter. ‘Ze zouden wel eens beveiligd kunnen zijn tegen onbevoegden.’ Ze zagen er dodelijk uit, die wapens. En geen twee waren er aan elkaar gelijk. Het meest voorkomende type was een wapen dat kogels uitspuwde, maar er waren ook handlasers en granaten. De kolf van ieder wapen was speciaal aangepast aan de lichaamsvormen van de bezitter. Sommige waren er alleen maar op gebouwd om tegen de bovenste rechterschouder aangedrukt te worden, terwijl andere schrap gezet dienden te worden tegen beide schouders tegelijk. De vizieren waren verschillend. Ook waren er twee linkshandige modellen bij. Vaag herinnerde Staley zich een linkshandig lijk naar buiten geworpen te hebben.

Er was een wapen waarmee je raketten kon afschieten en dat een vuur mond van vijftien centimeter doorsnee had. ‘Laat haar dit maar eens bekijken,’ zei Staley.

Whitbreads Splinter overhandigde het wapen aan de Bruine in ruil voor een kogelspuiter, die ze onder een van de banken schoof. ‘Met deze was geknoeid.’ De Bruine bekeek het raketlanceerwapen en tjilpte. ‘Die is oké,’ zei Whitbreads Splinter.

‘En de ladingen ervoor?’ Een voor een reikte Staley ze haar aan. Ze waren van diverse soorten en geen van alle precies aan elkaar gelijk. De Bruine tjilpte weer.

‘De grootste raket zou ontploffen als je hem probeerde te laden,’ zei Whitbreads Splinter. ‘Misschien dat ze je toch niet onderschat hebben. Ze hebben in elk geval voldoende valstrikken gespannen, dat staat vast. Ik ben al die tijd van de veronderstelling uitgegaan dat de Meesters jullie als een onbekwaam soort Bemiddelaars beschouwen. Dat dachten wij ook in het begin. Maar deze valstrikken bewijzen dat ze jullie ertoe in staat achten Krijgers te doden.’

‘Ben ik even blij. Ik had liever gehad dat ze dachten dat we dom waren. Zonder die wapens uit dat museum waren we evengoed dood geweest. Nu ik het daar toch over heb, waarom bewaren jullie eigenlijk normaal functionerende wapens in een museum?’

‘Je begrijpt de bedoeling van een museum niet, Horst. Het dient voor de opkomst van een volgende Cyclus, wanneer de barbaren er weer toe komen een nieuwe beschaving op te richten. Hoe sneller ze dat kunnen doen, des te langer zal het duren tot er weer een ineenstorting komt, omdat hun capaciteiten zich sneller zullen uitbreiden dan de bevolking. Snap je? En dus krijgen de barbaren op deze manier een keuze uit een aantal vroegere beschavingen, alsmede de wapens om een nieuwe op touw te zetten. Is het slot op die deur je niet opgevallen?’

‘Nee.’

‘Mij wel,’ zei Potter. ‘Ge hebt d’rr enige kennis van astrronomie voorr nodig om ’t te ontrraadselen. ’k Neem aan dat dat dient om errvoorr te zorrgen dat de barrbaarr’n pas bij de spullen kunnen komen als ze d’rr rrijp voorr zijn.’

‘Precies.’ Tjilpend reikte de Bruine een raket met een grote stompe neus aan. ‘Deze heeft ze gefikst. Hij is nu veilig. Wat ga je ermee doen, Horst?’