Philip Farmer - De Rivierplaneet

Niemand had lust hen te achtervolgen.

De volgende dagen waren erg druk. Een oppervlakkige volkstelling leerde dat minstens de helft van de twintigduizend inwoners van Göring’s kleine koninkrijk gedood, zwaar gewond, door de Onondaga’s ontvoerd of gevlucht was. De Romein Tullius Hostilius was blijkbaar ontsnapt. De overlevenden kozen een voorlopige regering. Targoff, Burton, Spruce, Ruach en twee anderen vormden een uitvoerend comité met aanzienlijke, hoewel tijdelijke, volmachten. John de Greystock was verdwenen. In het begin van de slag had men hem nog gezien en daarna was hij zo zonder meer uit het gezicht verdwenen.

Alice Hargreaves trok in Burton’s hut zonder een woord over het waarom of waarvoor te zeggen.

Later zei ze: ‘Frigate heeft me verteld dat, als deze hele planeet is aangelegd op dezelfde wijze als de gebieden die we hebben gezien — en er bestaat geen grond om dat niet te geloven — dan moet De Rivier minstens dertig miljoen kilometer lang zijn. Het is ongelooflijk, maar dat is onze verrijzenis en al het andere in deze wereld ook. Bovendien wonen er misschien vijfendertig tot zevenendertig miljard mensen langs De Rivier. Hoe groot is de kans dat ik ooit mijn aardse echtgenoot vind? Bovendien houd ik van je. Ja, ik weet wel, dat ik er niet naar handelde alsof ik van je hield, maar er is iets in me veranderd. Misschien is alles wat ik heb doorgemaakt daarvoor verantwoordelijk. Ik denk niet dat ik op aarde van je had kunnen houden. Misschien zou ik gefascineerd zijn geweest, maar ik zou ook — zijn afgestoten en misschien bang zijn geweest. Ik zou daar geen goede vrouw voor je hebben kunnen zijn. Hier kan ik dat wel, of liever, ik zal een goede kameraad voor je zijn omdat er geen enkele overheid of religieuze instelling schijnt te zijn die ons zou kunnen trouwen. Alleen hieruit blijkt al hoe sterk ik veranderd ben. Dat ik ooit rustig zou kunnen leven met een man waarmee ik niet getrouwd ben — maar ja, zo staan de zaken.’

‘We leven niet meer in het Victoriaanse tijdperk,’ zei Burton. ‘Hoe zou je deze eeuw moeten noemen... het Tijdperk van Versmelting? De Meng-eeuw? Uiteindelijk wordt het vermoedelijk De Riviercultuur, de Oeverwereld, of nog liever, veel Rivierculturen.’

‘Vooropgesteld dat het blijvend is,’ zei Alice. ‘Het is plotseling begonnen en het kan best even snel en onverwacht weer eindigen.’

Eén ding was zeker, dacht Burton, de groene Rivier en de grasvlakte, de beboste heuvels en de ontoegankelijke bergen leken niet op Shakespeare’s ijle visioenen. Zij waren echt en solide, even echt als de mannen die nu op hem toeliepen, Monat, Frigate, Kazz en Ruach. Hij stapte uit zijn hut en begroette hen.

Kazz begon te spreken. ‘Lang geleden, voor ik sprak Engels goed, ik iets zie dat ik probeer jou te vertellen, maar jij mij niet begrijpt. Ik zie een man, die op zijn voorhoofd dit heeft.’

Hij wees op het midden van zijn eigen voorhoofd en daarna op dat van de anderen. ‘Ik weet,’ ging Kazz voort, ‘jij kunt het niet zien. Pete en Monat ook niet. Niemand anders kan het, maar ik zie het op voorhoofd van iedereen, behalve op die man, die ik lang geleden probeerde te vangen. Dan, op een dag, ik zie vrouw heeft het niet, maar ik zeg niets tegen jou. Nu ik zie derde persoon heeft het niet.’

‘Hij bedoelt,’ zei Monat, ‘dat hij in staat is bepaalde symbolen of tekens op het voorhoofd van ieder van ons te zien. Hij kan ze alleen bij helder zonlicht en onder een bepaalde hoek waarnemen, maar iedereen die hij ooit heeft gezien, heeft deze symbolen... behalve de drie, die hij zojuist heeft genoemd.’

‘Hij is blijkbaar in staat iets meer van het lichtspectrum waar te nemen dan wij,’ zei Frigate. ‘Zoveel is duidelijk. Wie ook ons met het teken van het beest, of hoe je het ook wilt noemen, gebrandmerkt heeft, wist niets van deze bijzondere eigenschap van het geslacht van Kazz. Hieruit blijkt, dat Zij niet alwetend zijn.’

‘Klaarblijkelijk,’ zei Burton. ‘En evenmin onfeilbaar. Anders zou ik nooit in die ruimte ontwaakt zijn voor ik weer tot leven werd gewekt. Wie is dus die persoon die deze symbolen niet op zijn huid draagt?’

Hij sprak rustig, maar zijn hart klopte snel. Als Kazz gelijk had, had hij misschien een vertegenwoordiger van de wezens ontdekt, die het gehele menselijke ras weer tot leven hadden gebracht. Zouden Zij goden in vermomming zijn?

‘Robert Spruce,’ zei Frigate.

‘Voor we te snel onze conclusies trekken,’ zei Monat, ‘mogen we niet vergeten dat deze weglating op toeval kan berusten.’

‘Daar komen we wel achter,’ zei Burton onheilspellend, ‘maar waarom symbolen? Waarom moeten we een merkteken dragen?’

‘Waarschijnlijk voor identificatie of tellingsdoeleinden,’ zei Monat. ‘Wie zal het weten behalve Zij die ons hier hebben neergezet?’

‘Laten we Spruce hiermee confronteren,’ zei Burton.

‘We zullen hem eerst moeten zien te vangen,’ zei Frigate. ‘Kazz maakte de fout aan Spruce te vertellen dat hij van de symbolen afwist. Hij heeft het vanmorgen bij het ontbijt gezegd. Ik was er niet bij, maar degenen die er wel waren, zeiden dat Spruce bleek werd. Een paar minuten later verontschuldigde hij zich en sindsdien heeft niemand hem meer gezien. We hebben patrouilles stroomopwaarts en stroomafwaarts langs De Rivier en over De Rivier en ook de heuvels ingestuurd.’

‘Zijn vlucht is een bekentenis van schuld,’ zei Burton. Hij was woedend. Was de mens dan een veesoort, dat tot het een of andere sinistere doel werd gebrandmerkt?

Dezelfde middag nog verkondigden trommels, dat Spruce gevangengenomen was. Drie uur later stond hij voor de raadstafel in het nieuw gebouwde ontmoetingscentrum. Achter de tafel zat het Comité, of de Raad. De deuren waren gesloten, omdat de Raadsleden het gevoel hadden dat dit iets was dat doeltreffender zonder de aanwezigheid van een menigte behandeld kon worden. Monat, Kazz en Frigate waren in ieder geval aanwezig.

‘Ik kan je net zo goed meteen vertellen,’ zei Burton, ‘dat we besloten hebben tot het uiterste te gaan om de waarheid uit je te krijgen. Het druist tegen de principes van ieder, die aan deze tafel zit, in om martelmethoden te gebruiken. Wij verachten en verafschuwen degenen die deze methoden gebruiken, maar onze algemene opinie is, dat dit een kwestie is, waarin we onze principes moeten prijsgeven.’

‘Principes moet men nooit prijsgeven,’ zei Spruce effen. ‘Het doel heiligt de middelen nooit, zelfs als het vasthouden aan principes nederlaag, dood, of het blijven in onwetendheid betekent.’

‘Er staat te veel op het spel,’ zie Targoff. ‘Ik, die het slachtoffer van mannen zonder principes ben geweest, Ruach, die verscheidene malen gemarteld is en de anderen, zijn het daar helemaal mee eens. Als het moet zullen we je aan vuur of messen blootstellen. Het is noodzakelijk dat we de waarheid te weten komen.’

‘Vertel me nu, ben jij één van Degenen, die voor deze verrijzenis verantwoordelijk is?’

‘Jullie zijn niet beter dan Göring en zijn soort als jullie me martelen,’ zei Spruce. Zijn stem begon het te begeven. ‘Eigenlijk zullen jullie veel slechter af zijn, want jullie dwingen jezelf net zo te zijn als hij om iets te bemachtigen dat misschien zelfs niet bestaat, of als het al bestaat, misschien de prijs niet waard is.’

‘Vertel ons de waarheid,’ zei Targoff, ‘en lieg niet. Wij weten dat je een agent moet zijn en misschien één van Degenen, die rechtstreeks verantwoordelijk zijn.’

‘Er brandt een vuur in de haard aan de andere kant,’ zei Burton. ‘Als je niet onmiddellijk begint te praten zul je... tja, het roosteren zal nog de minste van je kwellingen zijn. Ik ben een expert in Chinese en Arabische martelmethoden en ik kan je verzekeren dat zij enkele zeer verfijnde middelen hadden om de waarheid eruit te krijgen. Bovendien heb ik gewetensbezwaren om mijn kennis in de praktijk toe te passen.’