Philip Farmer - De Rivierplaneet

Hij wendde zich tot de anderen. ‘Als jullie met me mee willen gaan zijn jullie meer dan welkom. Feitelijk zou ik dat als een eer beschouwen.’

‘Ik ga Monat halen,’ zei Kazz. ‘Hij zal zeker niet hier willen blijven.’

Burton trok een grimas en zei: ‘Goeie, ouwe Monat! Ik vind het erg hem dit te moeten aandoen maar er valt niets aan te doen. Hij kan niet meegaan. Hij is te gemakkelijk te onderscheiden. Hun agenten zouden weinig moeite hebben iemand te lokaliseren die er zo uitziet als hij. Het spijt me maar het kan niet.’

Er stonden tranen in Kazz’ ogen, die vervolgens over zijn vooruitstekende jukbeenderen stroomden. Met verstikte stem zei hij: ‘Burton-naq, ik kan ook niet meegaan. Ik ben ook heel anders.’

Burton voelde zijn ogen vochtig worden. Hij zei: ‘Dat risico zullen we moeten nemen. Er moeten tenslotte heel veel van jouw soort rondlopen. We hebben er op onze reizen tenminste dertig of meer gezien.’

‘Geen vrouwen tot dusverre, Burton-naq,’ zei Kazz treurig. Plotseling lachte hij. ‘Misschien vinden we er een als we langs De Rivier trekken.’

Even snel verdween zijn vrolijkheid weer. ‘Nee, verdomme, ik ga niet! Ik kan Monat niet zoveel pijn doen. Hij en ik, anderen denken dat we er lelijk en als een boeman uitzien. We zijn dus goede vrienden geworden. Hij is niet mijn naq, maar wel dicht erbij. Ik blijf.’

Hij liep naar Burton, omhelsde hem in een greep die Burton’s adem in een grote zucht eruit perste, liet hem los, schudde de anderen de hand waardoor zij van pijn ineenkromp, draaide zich om en schuifelde weg.

Ruach, die zijn verlamde hand vasthield, zei: ‘Het is gekkenwerk, Burton. Besef je dat je De Rivier duizend jaar lang kunt opzeilen en nog steeds een miljoen of meer kilometer van het einde kunt zijn? Ik blijf. Mijn mensen hebben me nodig. Spruce heeft duidelijk gezegd dat we naar spirituele volmaaktheid moeten streven en Hen, Die ons de kans hebben gegeven dat te doen, niet moeten bevechten.’

Burton’s tanden glinsterden wit op in zijn donkere gezicht. Hij zwaaide met zijn graal alsof het een wapen was.

‘Ik heb er niet om gevraagd hier neergezet te worden, evenmin als ik er om gevraagd heb op aarde geboren te worden. Ik ben niet van plan voor de voorschriften van anderen te buigen! Ik wil het einde van De Rivier vinden en als me dat niet lukt zal ik er tenminste plezier aan hebben beleefd en nog veel geleerd hebben bovendien!’

De mensen begonnen gapend en ogenwrijvend uit hun hutten te strompelen. Ruach schonk hun geen aandacht. Hij keek het scheepje na zoals het scherp aan de wind onder zeil lag en schuin De Rivier opzeilde. Burton stond aan het roer. Hij draaide zich een keer om en wuifde met zijn graal zodat de zon er schitterend in weerkaatste.

Ruach dacht dat Burton bijzonder gelukkig was dat hij gedwongen was deze beslissing te nemen. Nu kon hij de verschrikkelijke verantwoordelijkheden die met het regeren van deze kleine staat gepaard gingen ontlopen en doen wat hij wilde. Hij kon het grootste van al zijn avonturen ondernemen.

‘Ik veronderstel dat dit het beste is,’ zei Ruach binnensmonds. ‘Een man kan als hij dat wil onderweg verlossing vinden, evengoed als thuis. Het is zijn eigen keus. Ondertussen zal ik net als die figuur van Voltaire — hoe heet hij ook weer? De aardse dingen beginnen me te ontglippen — mijn eigen kleine tuintje wieden.’

Hij zweeg en keek Burton enigszins verlangend na. ‘Wie zal het weten? Hij kan best op de een of andere dag Voltaire tegenkomen.’

Hij zuchtte en glimlachte.

‘Aan de andere kant kan Voltaire op de een of andere dag best hier binnen komen wandelen om mij op te zoeken.’

‘Ik haat je, Hermann Göring!’

De stem klonk plotseling op en verdween weer even snel alsof de droom van een ander heel even met zijn eigen droom in aanraking was gekomen.

Terwijl hij op de golf van zijn eigen droom meedreef, wist Richard Francis Burton dat hij droomde, maar hij was niet in staat er iets aan te doen.

De eerste droom kwam terug. De gebeurtenissen waren vaag en ingekapseld. Een lichtflits van zichzelf in de onmetelijke ruimte met zwevende lichamen, een andere flits van de naamloze Bewakers die hem vonden en weer in slaap brachten, vervolgens een krampachtige samenvatting van de droom die hij juist voor zijn werkelijke verrijzenis aan de oevers van De Rivier had gehad. God — een knappe oude man, gekleed als midden-Victoriaanse welgestelde en welopgevoede heer — porde hem met een ijzeren wandelstok in de ribben en zei hem dat hij nog schuld had wegens het vlees.

‘Wat? Wat voor vlees?’ vroeg Burton, terwijl hij er zich vaag van bewust was dat hij in zijn slaap mompelde. Hij kon zijn woorden in zijn droom niet horen.

‘Betaal!’ zei God. Zijn gezicht versmolt en werd opnieuw in de vorm van Burton’s eigen gezicht gegoten. Vijf jaar tevoren had God in zijn eerste droom geen antwoord gegeven. Nu sprak hij: ‘Zorg dat je verrijzenis mij de moeite waard wordt, jij dwaas! Ik heb kosten noch moeite gespaard om jou en al die andere miserabele en waardeloze schepsels een tweede kans te geven.’

‘Een tweede kans waarvoor?’ vroeg Burton. Hij was bang voor wat God zou kunnen antwoorden. Hij was erg opgelucht toen God, de Alvader — Burton zag nu pas dat één oog van Jahweh-Odin verdwenen was en dat het hellevuur uit de lege oogkas lekte — geen antwoord gaf.

Nu was hij weg — nee, niet weg maar gemetamorfoseerd in een hoge, grijze, cilindervormige toren die hoog uit de grauwe nevels opsteeg, terwijl het geruis van de zee door de nevels heen hoorbaar was.

‘De graal!’ Opnieuw zag hij de man die hem over de Grote Graal had verteld. Deze man had het van een andere man gehoord, die het op zijn beurt van een vrouw had gehoord, die het op haar beurt... enzovoort. De Grote Graal was een van de legendes die door de miljarden, die langs De Rivier woonden, verteld werden. De Rivier, die als een slang van pool tot pool rond de planeet kronkelde en vanuit het onbereikbare gevoed werd en in het ontoegankelijke uitmondde.

Een man, of een submens, was erin geslaagd over de bergen naar de Noordpool te klimmen en hij had juist voor hij struikelde de Grote Graal, de Donkere Toren en het Wazige Kasteel gezien. Misschien had hij wel een duw gekregen. Brullend was hij languit voorover in de ijzige zee onder de nevels gevallen en omgekomen. Daarna was de man, of submens, weer langs De Rivier ontwaakt.

Hij had over zijn visioen verteld en het verhaal was sneller dan een zeilboot langs De Rivier gereisd.

Als gevolg daarvan had Richard Francis Burton, de eeuwige pelgrim en zwerver, ernaar verlangd het bolwerk van de Grote Graal te bestormen. Hij zou het geheim van de verrijzenis en van deze planeet ontsluieren, omdat hij ervan overtuigd was dat de wezens die deze wereld herschapen hadden, ook die toren hadden gebouwd.

Sterf, Hermann Göring! Sterf en laat me met rust!’ schreeuwde een man in het Duits.

Burton opende de ogen. Behalve de bleke glans van de ontelbare sterren door het open raam aan de andere kant van de kamer, kon hij niets zien.

Zijn ogen stelden zich in op de vorm van de zwarte voorwerpen in de kamer en hij zag Peter Frigate en Loghu, die op hun matten bij de tegenoverliggende muur sliepen. Hij draaide zijn hoofd om en zag de witte doek, zo groot als een deken, waaronder Alice sliep. Haar blanke gezicht lag naar hem toegekeerd en de zwarte golf van haar haar stroomde over de grond naast haar mat.

De avond tevoren had de eenmaster, waarop hij en de drie anderen De Rivier afvoeren, bij een vriendelijke oever aangelegd. De kleine staat Sevieria werd grotendeels door Engelsen uit de zestiende eeuw bewoond, ofschoon hun leider een Amerikaan was, die rond de overgang van de achttiende naar de negentiende eeuw had geleefd. John Sevier, grondlegger van de staat Franklin, die later Tennessee werd genoemd, had Burton en zijn gezelschap verwelkomd.