Вольга Паўлава - Шклоўскія страсці

Адкуль было ведаць пра гэта нейкаму прыезджаму, які выпадкова паставіў свой тазік з вадою побач з "клубнымі" тазікамі. Анатоль Грачоў на той момант выконваў адказную ролю — "заводзіў" Аляксандра Лукашэнку — нязменнага аб'екта падколак у лазні. Той павярнуўся да Грачова і гучна, з пачуццём сказаў:

— Учора я гаварыў аб гэтым Гарбачову, гаварыў Рыжкову, а сёння гавару табе, Толік...

Намылены і збянтэжаны прыезджы тузануў за плячо сяброўчынага мужа і, паказваючы пальцам на Анатоля Грачова, ледзь чутна спытаў:

— А гэта хто такі?

— Палкоўнік, — проста адказаў ён.

— Дык што гэта за лазня такая? Куды я трапіў? — пачаў ліхаманкава кідаць у цэлафанавы мяшок мыльныя прыналежнасці той прыезджы, каб, у выпадку чаго, паспець выбегчы з таго месца, куды ён завітаў як у звычайную лазню...

Па тэлевізару ўсе шклаўчане бачылі Аляксандра Рыгоравіча Лукашэнку як удзельніка Усесаюзнага пасяджэння па арэнднаму падраду. І асабліва адзін момант прыцягнуў іх пільную ўвагу: з трыбуны Аляксандр Рыгоравіч Лукашэнка ў час выступлення павярнуўся да Міхаіла Сяргеевіча Гарбачова, які знаходзіўся ў прэзідыуме, і ўдакладніў:

— Я так гавару, Міхаіл Сяргеевіч?

— Так, так, — лагодна заківаў той галавой.

Вось такім быў падчас нашага знаёмства Аляксандр Рыгоравіч Лукашэнка. Ну ці можна было не звярнуць на яго ўвагі? І я звярнула. Больш таго, пайшла пад яго сцягам на барацьбу з усёй той негатыўшчынай, якая буйнымі кветкамі расцвітала ў нашым грамадстве. Я дала ёй назву "несправядлівасць". Яна, быццам іржа, уядалася ў рэчаіснасць і датычыла літаральна ўсіх сфераў нашага жыцця. Ніякага выйсця не было, здаецца. А сэрца не мірылася з гэтым, прасіла паратунку. І асабіста я знайшла яго ў асобе Аляксандра Рыгоравіча Лукашэнкі. Іншыя не маглі, а ён мог. 3 высокай, як тады здавалася, раённай трыбуны гаварыў гэты чалавек пра ўсё набалелае. Ён называў негатыўныя сацыяльныя з'явы і выкрываў непасрэдных іх віноўнікаў. Вядома ж, не радавых людзей. Я колькі разоў заўважала: калі А.Р.Лукашэнка ішоў да трыбуны, заўсёды мянялася рэакцыя залы: яна ажывала, пачынала гаманіць, бурліць нават. А ён, падняўшыся, вытрымліваў паўзу і пачынаў гаварыць. Ад слоў ягоных хто ўціскаўся ў крэсла, быццам імкнучыся зліцца з ягонай неадушаўлёнасцю, каб не чуць выкрыццёвых тых слоў. Іншыя, закіпаючы ўнутранай радасцю, гатовы былі падбегчы да гэтага чалавека, падняць на сваіх руках яго высока-высока, каб адтуль, з вышыні, на ўсю прастору роднае зямлі разносіліся палымяныя ягоныя словы... Усё ў такія моманты было. Не было толькі раўнадушных.

Я часта па службоваму абавязку прысутнічала на важных мерапрыемствах раённага маштабу. І Аляксандр Рыгоравіч Лукашэнка, на той момант кіраўнік саўгаса, — таксама. Вось ягоную прамову я ніколі не прамінала цалкам запісаць і пратрансліраваць па раённаму радыё Бывала, у процівагу іншым кіраўнікам, якія мелі больш высокія пасады і аўтарытэт. А потым, пры сустрэчы, гаварыла яму кампліменты.

— А ці баяцца іх буду? — па-байцоўску ўскідваўся той. — Мне губляць, акрамя сумлення, няма чаго. А яго я не згублю ніколі. Гэта, як радзімая пляма, — на ўсё жыццё. Я, Вольга, не краду, не бяру хабару, не зазіраю нават у саўгасную кішэню — у ёй не маё, а народнае. Я і на машыне саўгаснай не ездзіў бы, калі б хапіла заробленых мазалём грошай на ўласную машыну. Мне нічога не трэба і, разам з тым, вельмі многа: каб нарэшце ўсюды ўсталяваўся парадак. Вось за гэта я і жыцця не пашкадую.

Аднойчы я нясмела ўдакладніла:

— Як нічога-нічога не бераце ў саўгасе? І мяса нават не выпісваеце? У вашай гаспадарцы так многа жывёлы...

— І мяса не бяру: мая маці і жончыны бацькі для нас гадуюць парсючкоў. І іншым браць з саўгаса не дазваляю. У мяне, у адрозненне ад многіх кіраўнікоў, не "пасвіцца" раённае начальства, я ім ахвоту такую даўно адбіў.

— А часам не гадуеце якую-небудзь жывёлу самі? — запыталася я.

Як тады падалося, ён крыху збянтэжыўся і адказаў:

— Часу не хапае. Ды і хлеў малы, і на яго таксама часу не хапае, каб перарабіць.

Але на бытавыя тэмы мы размаўлялі радзей. Больш — пра беспарадкі, чыноўнікаў, у якіх была пыска ў пушку.

— Што ж вы адзін з сістэмай гэтай зробіце? — заміраючы ад страху, пыталася я. Мне было сапраўды незразумела, як гэта можна на злом галавы кідацца ў бойку з уладу, а таму і сілу маючымі? На той час сістэма моцна трымала ў абдымках кожнага свайго члена. І асабліва тых, хто карміў яе, родную, паіў і пацяшаў. За адзін толькі замах на яе "святое святых" яна магла сцерці з твару зямлі вальнадумца.