Leopold Tyrmand: Zły

Teraz na lodowisku powstało straszliwe zamieszanie, w którym potężny głos z megafonu, obwieszczający: „Publiczność proszona jest o opuszczenie lodowiska”, wzmagał zupełny chaos. Marta powiedziała: — Zenon, przebierz się, odprowadzisz mnie do domu, dobrze? — A trening?

— Opuścisz trening, proszę cię, ja mam dosyć tych awantur. — Dobrze, Majka, zaczekaj. Przecież nic takiego się w gruncie rzeczy nie stało.

Wśród wądołów i rozkopów pod przyszłe trybuny, rozciągających się w zamarzłej glinie za lodowiskiem, stało sześć ciemnych postaci. Panował tu już zupełny mrok, rozbłysły jedynie gwiazdami lutowej nocy. Jedna z postaci, niewysoka, pękata, kanciasta, mówiła, tłamsząc coś w palcach:

— Sto siedemdziesiąt i dokumenty. Łapciuch, masz tu pięćdziesiątaka, idź do kasy, połóż i powiedz, że to za lampę. Tak trzeba.

— Idź sam, kozak się znalazł, co innych posyłasz, jak takiś dżentelmen — odparł wysoki, łamliwy cień.

— Wont, ty łachmaniarzu, ja ci pokażę, głupi szczylu. Wolisz, żeby cię przetrącili od razu, jak jutro przyjdziesz? Gdzie takich baranów zbierają? Nie kapujesz, że z nimi trzeba być dobrze, gówniarzu?… Sam załatwię, wszystko muszę za was.

Pękata postać wyjęła pieniądze z portfela i schowała do kieszeni. Portfel wyrzuciła daleko za siebie, w ciemność. Ledwie dotknął ziemi, gdy podniosła go jakaś pieczołowita ręka.

— Pięćdziesiątak dla mnie, reszta do podziału — rzekł pękaty, kładąc ręce do kieszeni. — Albo lepiej masz, Stasiek, i skocz po benzynę. Kup parę ogórków, kapujesz.

Kiedy i skąd wpada pomiędzy sześć postaci grom, tego nie wie nigdy żadna z sześciu zainteresowanych osób. Poza tym grom nie jest nigdy czymś miękkim, zaś to, co znalazło się naraz na skostniałej glinie pomiędzy sześciu silnymi, zwinnymi i gotowymi na wszystko ludźmi, było na tyle miękkie, by nie sprawiać żadnego Hałasu, zaś na tyle granitowo twarde, by uczynić rzecz niebywałą — ściąć pięć spośród sześciu postaci z nóg. Szósta w tej samej sekundzie rzucona została potężnym ciosem w brzuch na usypisko zlodowaciałej gliny.. Przez kilka chwil kotłował się dziwaczny, straszny bój w zupełnych ciemnościach i w zupełnym milczeniu, gdy się jednak nic nie wie, kiedy i skąd padają błyskawiczne kopnięcia w usta i w podbrzusze, w szyję i w serce — wtedy ludzie zaczynają kaszleć, krztusić się bólem i strachem, charczeć. — Moje oko! Głowa, o Jezu! Głowa!? Uuuuch! Mordują! Aaaaaa! — Wtedy też, rzucona z siłą parowego młota, pękata postać otworzyła z jękiem oczy i to stało się przyczyną jej zupełnej klęski. Naprzeciw jej oczu płonęły w ciemnościach inne oczy, tak przerażająco białe, że pod postacią pękatą i kanciastą zdrętwiały kolana; jej szesnastoletnią duszą, nie znającą dotąd, co to obawa, owładnęło nagle dzikie przerażenie. Macając jak ślepy przed sobą, przewracając się na czworakach po gliniastym nasypie, raniąc sobie ręce i padając na czoło, człowiek, który nie bał się w swym krótkim życiu ani krwi, ani noża, zaczął, potykając się, uciekać przed oczami. Jakaś dziwna groza rzucała jego sercem. Biegnąc coraz szybciej przez znane sobie pagóry dopadł do własnoręcznie wyciętej niegdyś dziury w drucianym ogrodzeniu, przegramolił się na drugą stronę i znalazł się na tyłach remizy trolejbusowej. Tu poczuł się pewnie, odetchnął głęboko, otarł usta i zbliżył rękę do smugi światła z latarni ulicznej. — Krew! — szepnął — co to było?… — I nagle poczuł, że nie jest sam. Nic nie widział ani nie słyszał, lecz coś kazało mu uciekać. Jak alarmowy sygnał instynktu doszła do jego świadomości pewność, że tuż za nim czai się niewidzialne, nieznane coś, które nie woła, nie grozi, nie pyta, niczego nie żąda, tylko niszczy, unicestwia. Lecz co niszczy, dlaczego?… Nad tym nie próbował nawet zastanowić się, gdyż musiał uciekać — biec co sił w zmaltretowanych nogach, łapiąc z trudem wyduszony z piersi piekielnym uderzeniem oddech. Dysząc ciężko przesadził kamienie i płot, dzielący remizę od ulicy. Na myśl mu nawet nie przyszło, by się bronić, złapać w biegu kamień, przyjąć walkę w tych zakamarkach, dziurach, płotach, śmieciach, które znał jak własną kieszeń, w których tyle razy on innych. Wypadł w przesmyk pomiędzy zabudowaniami i ruinami kościoła. Nie słyszał, lecz czuł pogoń. Jego świszczący oddech kazał przystanąć idącym po drugiej stronie ulicy Zenonowi i Marcie. Widzieli, jak ciemna postać, wyprzedzająca ich daleko, wbiegła chwiejnie na stopnie portalu, a za nią — coś jakby cień, zatarta sylweta, za którą nie można było ręczyć, czy należy do rzeczywistości. Ciemna postać zawaHała się przez mgnienie oka, serce tłukło w niej obłędnie, gdy minąwszy kolumnadę znalazła się w upiornej nawie. Ale nie było wyboru. Nie pozostawało nic innego, jak samobójczy skok w ciemność — zdruzgotana podłoga nawy urywała się bowiem nagle jak szczelina przepaści — w dole rozciągała się ciemna kruchta, najeżona rozbitym murem, potrzaskanymi prętami żelbetowych zbrojeń, fantastyczną koronką poszarpanych murów, zardzewiałymi sztabami i żelaznymi szynami. Ale w dole był ratunek. Ciemna postać wiedziała dobrze, że wśród cienkich kolumienek kruchty, wśród zwałów potłuczonej cegły ukryte są żelazne drzwi starego przeciwlotniczego schronu prowadzącego do podziemnych odmętów nie znanych nikomu prócz kilku ludzi. Tylko tam widział ratunek i skoczył desperacko w dół, na rozdzierające kości cegły. Nie zdążył się unieść na rozedrganych, zakrwawionych ramionach, gdy wyczuł raczej, niż usłyszał spadający obok niego z kocią miękkością cień. Ostatkiem sił rzucił się między kolumny kruchty, ku żelaznemu zaworowi.

Wtedy właśnie Marta i Zenon posłyszeli straszny, rozpaczliwy krzyk, ludzkie wycie, od którego zamarły im serca. — Aaaaarrhhh!.. — chrypiało w ruinach ogromnego kościoła.

Przebiegli ku schodom portalu, Zenon stawiał już nogę na stopniu, gdy Marta szepnęła z trwogą: — Nie! Proszę cię, Zenon, nie. — W momentach dramatycznych Zenon nie był tchórzem, ale już po chwili, gdy krzyk się nie powtórzył, poczuł wielką wdzięczność dla Marty, że myśli o nim. — Jakieś porachunki władców Czerniakowa. — rzekł z uśmiechem.

Zdejmując nogę ze stopnia, strącił jakiś miękki przedmiot. Pochylił się. Była to kraciasta, wypchana gazetami oprychówka, od jakich roi się w Warszawie.

— Popatrz, nie mówiłem — rzekł do Marty, dumny z trafności swego rozumowania.

Marta wpatrywała się w czapkę rozszerzonymi z przerażenia oczyma. Wydało jej się nagle, przez ułamek sekundy, że coś zrozumiała.

— Kuba! Kubaaa!

Kolanko wychylił się z drzwi na korytarz, zawisł niemal na rękach.

— Kubaaa! Gdzież on jest, ten.

Na schodach rozległ się łoskot o dalekim pokrewieństwie z górską lawiną. Na końcu, korytarza ukazała się kulka czegoś, szybko rosnąca w oczach, która na kilka metrów przed Kolanka zaczęła hamować na szeroko rozstawionych nogach. Z bryłki ciała, ubrania i ruchu wyłonił się cały uśmiechnięty Kubuś.

— Jestem, panie redaktorze. O co chodzi?

Kolanko jednym ruchem wciągnął go do pokoju i zamknął drzwi. Pokój redakcji miejskiej „Expressu Wieczornego” mógłby z powodzeniem służyć za przecudną wizję klasycznego włóczęgi: takie ilości starych gazet i papierów odnaleźć można jedynie w cichych marzeniach zmęczonych trampów o łóżkach i kołdrach. Na ścianie wisiały: karykatura Kolanki, rozkład jazdy pociągów podmiejskich sprzed trzech lat, plan Saskiej Kępy i godło państwowe.